کازئین چیست؟ نشانه و علت حساسیت به کازئین شیر کدام است؟
کازئین نوعی پروتئین موجود در شیر و سایر محصولات لبنی است. آلرژی کازئین یا آلرژی به کازئین زمانی اتفاق می‌افتد که بدن کازئین را به اشتباه به عنوان تهدیدی برای بدن شناسایی می‌کند. سپس برای مقابله با آن واکنش‌هایی در بدن اتفاق می‌افتد.
آلرژی به کازئین با عدم تحمل لاکتوز کاملاً متفاوت است. در عدم تحمل لاکتوز، بدن آنزیم کافی برای تجزیه لاکتوز تولید نمی‌کند اما لاکتوز را به عنوان بیگانه در نظر نمی‌گیرد و سیستم ایمنی در گیر نمیشود.
عدم تحمل لاکتوز به علت کمبود آنزیم لاکتاز، باعث احساس ناراحتی پس از مصرف لبنیات میشود. آلرژی به کازئین باعث حمله سیستم ایمنی شده و علائم زیر را ایجاد می‌کند:
- کهیر
- جوش و تحریکات پوستی
- خس‌خس
- درد شدید
- اختلال در جذب غذا
- استفراغ
- مشکلات تنفسی
آلرژی به کازئین چه دلایلی دارد؟
چه عواملی باعث آلرژی به کازئین می‌شوند؟
آلرژی به کازئین بیشتر در نوزادان و کودکان کم سن شایع است. این آلرژی زمانی اتفاق می‌افتد که سیستم ایمنی کازئین را به عنوان مهاجم تلقی کرده و با مبارزه می‌کند. این امر باعث برانگیختن واکنش آلرژی میشود.
احتمال ابتلا به این وضعیت در نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند کمتر است. کارشناسان هنوز علت دقیق ابتلای برخی نوزادان به آلرژی به کازئین را نمی‌دانند اما معتقدند ژنتیک در آن نقش دارد.
معمولاً آلرژی به کازئین در سن سه تا پنج سالگی برطرف میشود اما برخی کودکان بهبود می‌یابد و تا بزرگسالی آلرژی آنها ادامه دارد.
مواد غذایی دارای کازئین کدامند؟
کازئین در چه موادی وجود دارد؟
کازئین بشیر پستانداران از جمله شیر گاو وجود دارد. شیر پستانداران از مواد زیر تشکیل شده است:
- لاکتوز (قند شیر)
- چربی
- چهار نوع پروتئین کازئین
- انواع دیگر پروتئین‌های شیر
مقدار هر یک از این مواد بستگی به عوامل زیر دارد:
- نوع پستانداری که شیر از آن گرفته شده است.
- حیوان در کجای چرخه شیر قرار داشته است.
- چه مدت است که حیوان شیر می‌دهد.
- حیوان شیرده چه چیزی خورده است.
بسیاری از محصولات لبنی حاوی کازئین هستند اما همه آنها چنین نیستند. از آنجایی که کازئین یک پروتئین است عمدتاً در محصولات لبنی حاوی مقدار متوسط تا زیاد پروتئین مانند موارد زیر وجود دارد:
- شیر کم چرب
- ماست
- کفیر
- پنیر
- بستنی
محصولات لبنی حاوی پروتئین کمتر و چربی بیشتر مانند کره و خامه حاوی کازئین بسیار کمی هستند. روغن حیوانی کازئین ندارد.همچنین کازئین ممکن است در غذاهای دیگر حاوی شیر و پودر شیر مانند بیسکوییت و کوکی وجود داشته باشد. به همین علت پرهیز از مصرف کازئین یکی از مشکل‌ترین رژیم غذایی مقابله با آلرژی است.
بسیار مهم است که پیش از خرید هر محصول به دقت ترکیبات تشکیل دهنده آن را بخوانید. اگر شما یا کودکتان دچار آلرژی به کازئین هستید، باید از هر گونه محصول حاوی شیر یا غذاهایی که در معرض غذاهای حاوی شیر قرار داشته اند پرهیز کنید.
آلرژی به کازئین چه عوارضی دارد؟
عوامل زمینه ساز ابتلا به آلرژی به کازئین چیست؟
از هر 13 کودک زیر 18 سال، یک نفر مبتلا به آلرژی غذایی است. آلرژی به کازئین معمولاً زمانی مشخص میشود که نوزاد به سه ماهگی رسیده است و غالباً تا سن سه تا پنج سالگی برطرف میشود.
اگر چه علت دقیق آن مشخص نیست اما پژوهشگران دریافته اند برخی کودکان مبتلا به آلرژی به کازئین که در معرض مقدار کمی کازئین در رژیم غذایی خود قرار گرفته اند، سریع تر از کودکانی که هیچ مقدار کازئین مصرف نکرده اند آلرژی خود را از دست می‌دهند.
آکادمی متخصصان اطفال آمریکا توصیه می‌کند پیش از یک سالگی به کودکان شیر گاو داده نشود چرا که بدن کودک نمی‌تواند مقدار زیاد پروتئین شیر گاو و مواد مغذی دیگر موجود در آن را تحمل نماید.
توصیه میشود تمام کودکان تا شش ماهگی تنها از شیر مادر یا شیر خشک تغذیه شوند. پس از این زمان می‌توان غذاهای جامد را به تدریج که کودک داد اما از دادن غذاهای حاوی شیر گاو پرهیز نمایید و تنها شیری که کودک مصرف می‌کنند باید شیر خشک یا شیر مادر باشد.
آلرژی به کازئین چگونه تشخیص داده میشود؟
در صورتی که کودک هر یک از علایم آلرژی به کازئین را نشان می‌دهد باید فوراً او را به پزشک نشان دهید. ابتدا سابقه پزشکی کودک و سابقه خانوادگی آلرژیهای غذایی از والدین دریافت شده و معاینه فیزیکی انجام میشود.
آزمایش تشخیصی اختصاصی برای آلرژی به کازئین وجود ندارد به همین علت پزشک چندین آزمایش برای بررسی مشکلات پزشکی دیگر احتمالی که موجب بروز این علائم شده اند، انجام می‌دهد. این آزمایش‌ها به صورت زیر است:
- آزمایش مدفوع برای بررسی مشکلات گوارشی
- آزمایش خون برای بررسی مشکلات پزشکی احتمالی
- آزمایش خراش پوستی که در آن پوست کودک با کمک یک سوزن حاوی مقدار کمی کازئین خراش داده میشود تا واکنش بدن او مشاهده شود
- همچنین ممکن است پزشک برای امتحان، کمی شیر به کودک بدهد و واکنش بدن او ظرف چند ساعت آینده را مشاهده نماید.
چگونه از کازئین اجتناب کنیم؟
چگونه از کازئین پرهیز کنیم؟
جایگزین‌های زیادی برای محصولات بر پایه کازئین وجود دارد. از جمله آنها می‌توان به سویا، برنج، سیب زمینی، برخی برندهای شیر و خامه، بیشتر بستنی‌های سویا و کره نارگیل اشاره کرد.
حتی در صورتی که آلرژی غذایی نداشته باشید، آیا بهتر است از مصرف کازئین پرهیز نمایید؟
پژوهشگران دریافته اند کازئین می‌تواند در موش‌ها التهاب ایجاد نماید. این امر باعث شده است برخی کارشناسان این سؤال را مطرح کند که آیا رژیم غذایی بدون کازئین برای افرادی که دچار اختلالاتی هستند که با التهاب بدتر میشود مانند اوتیسم، آرتروز و فیبرومیالژی سودمند است یا خیر.
در حال حاضر هیچ ارتباط قطعی بین رژیم غذایی بدون کازئین و کاهش علایم بیماری مشاهده نشده است. مطالعات در این زمینه ادامه دارد و مشخص شده است برخی مشکلات پزشکی در افراد با قطع مصرف کازئین بهبود می‌یابند.
رژیم غذایی بدون کازئین چه فوایدی بر روی سلامتی دارد؟
فواید رژیم غذایی بدون کازئین
رعایت رژیم غذایی بدون کازئین فواید مشهودی برای افراد مبتلا به آلرژی به شیر دارد و علائم بیماری با حذف ماده آلرژی زا، خیلی زود برطرف میشود.
رژیم غذایی بدون کازئین و بدون گلوتن اغلب به عنوان درمان جایگزین برای بیماران اوتیسم پیشنهاد میشود. هر چند پژوهش‌ها فوایدی در این محدودیت‌های رژیم غذایی و کاهش علائم نشان می‌دهند، اما خود این پژوهش‌ها تعیین کننده نبوده اند.
پژوهش‌هایی که بر روی حیوانات صورت گرفته است نشان می‌دهد بین مقدار پروتئین کازئین موجود در رژیم غذایی و رشد سلول‌های سرطانی همبستگی وجود دارد.
همچنین مشخص شده است که نمک‌های کازئین دار بر دسترسی زیستی برخی داروها مانند فنیتوئین (دارویی که اغلب برای تشنج تجویز میشود) تأثیر می‌گذارد. پرهیز از مصرف کازئین برای هر کسی که این دارو را مصرف می‌نمایند، مفید است.
رژیم غذایی بدون کازئین به معنی رژیم غذایی بدون لبنیات است بنابراین نباید مزیت‌های قطع مصرف لبنیات دست‌کم شمرده شود. اگر چه نگرانی‌هایی در مورد شیرهای پاستوریزه، هموژنیزه و هورمون زده وجود دارد ممکن است باعث شود مصرف شیر و لبنیات ارگانیک کامل خام غلبه نماید اما باید مصرف لبنیات از دیدگاه تکاملی نیز در نظر گرفته شود.
لبنیات بخش نرمال رژیم غذایی انسان نبوده است تا زمانی که زندگی روستایی و نگهداری از حیوانات در حدود ۱۰۰۰۰ سال پیش شروع شد. در بیشتر انسان‌ها تولید لاکتاز که آنزیم ضروری مورد نیاز برای تجزیه لاکتوز است در اوایل کودکی متوقف میشود.
در صورتی که دچار عدم تحمل لاکتوز هستید و یا سندرم روده تحریک پذیر دارید که با محصولات لبنی تحریک میشود، لبنیات را از رژیم غذایی خود حذف کنید تا علایم تان بهبود یابد.
مهم‌ترین فایده برنامه غذایی بدون لبنیات، حذف مقدار زیادی چربی اشباع از رژیم غذایی است. چربی اشباع یک از عوامل اصلی بیماری‌های قلبی محسوب میشود. هواداران مصرف لبنیات به عنوان بخشی از رژیم غذایی سالم و متعادل، آن را منبع مهمی برای دریافت کلسیم می‌دانند و معتقدند کلسیم برای سلامت استخوان‌ها لازم است.
اما پژوهش‌ها نشان می‌دهد مقدار زیاد کلسیم لزوماً خطر پوکی استخوان و یا شکستگی استخوان را کاهش نمی‌دهد. ویتامین دی که در اثر مواجهه با آفتاب در بدن تولید میشود و یا از طریق غذاهایی مانند ماهی‌های چرب، تخم مرغ و. ...
همچنین بخوانید:
حساسیت به شیر و درمان های خانگی آن
