همه چیز در مورد تزریق آمپول بتامتازون و موارد منع مصرف این دارو
فواید و عوارض تزریق بتامتازون
آمپول بتامتازون برای درمان علائم آلرژی ، آسم ، مشکلات غده آدرنال ، مشکلات خونی ، حساسیت ها و تورم پوست و … مورد استفاده قرار می گیرد. بتامتازون برای درمان جایگزینی در نارسایی غده فوق کلیوی استفاده می‌شود.
این دارو همچنین در درمان علامتی اختلالات التهابی و آلرژیک در جهت سرکوب کردن سیستم ایمنی، هیپرپلازی مادرزادی غده فوق کلیوی و تحریک بلوغ ریوی جنین در زایمانهای زودرس و ادم مغزی نیز مؤثر است.
از این دارو به شکل تزریق اینتراتکال یا اپیدورال برای کاستن از دردهای ناشی از متاستازهای استخوانی در بدخیمی‌ها یا مواردی که دردهای کمر به شکل رادیکولر هستند نیز استفاده شده است.
بتامتازون برای درمان خارش، قرمزی، خشکی و پوسته پوسته شدن ، التهاب و ناراحتی پوست استفاده می شود. تزریق این دارو در کودکان باید حتما با تجویز پزشک باشد . تزریق آمپول بتامتازون می تواند باعث اختلال در رشد کودک شود و از رشد کودک جلوگیری کند .
عملکرد و تاثیرات تزریق بتامتازون
عملکرد این دارو به این صورت است که پاسخ ایمنی بدن را در برابر شرایط مختلف تغییر می دهد و منجر به کاهش التهاب می شود.
بتامتازون در درمان بیماری های مرتبط با کاهش عملکرد غده آدرنال استفاده می شود.
همچنین این دارو جهت درمان التهابات شدید ناشی از برخی موارد خاص از جمله آسم و آلرژی شدید, آرتریت روماتوئید، کولیت اولسراتیو، اختلالات خاص خون، لوپوس، اسکلروز متعدد و برخی از شرایط پزشکی چشم و پوست تجویز می شود.
علاوه بر این, بتامتازون ممکن است در طول درمان برخی از سرطان ها از جمله سرطان خون استفاده شود.
در حقیقت این دارو با عبور از غشاء سلولی به گیرنده های خود در سیتوپلاسم متصل شده و کمپلکس دارو-گیرنده وارد هسته سلولی می شود.
این کمپلکس با اتصال به نواحی خاصی از DNA موجب تحریک روند رونویسی mRNA و به دنبال آن ساخت آنزیم هایی می گردد که درنهایت مسئول اثرات سیستمیک کورتیکواستروئیدها می باشند.
این دارو با جلوگیری از تجمع سلول های التهابی درناحیه التهاب، مهار فاگوسیتوز و آزاد شدن آنزیم های مسئول در التهاب و مهار ساخت و آزاد شدن واسطه های شیمیایی التهاب اثرات ضدالتهابی خود را اعمال می کند.
نکات مهم هنگام تزریق بتامتازون
- شما در معرض ابتلا به انواع عفونت ها هستید . در این دوره باید بهداشت فردی خود را بیشتر رعایت کنید و دست های خود را مرتبا بشویید . شما براحتی در معرض ابتلا به آنفولانزا و سرماخوردگی قرار دارید .
- ابتلا به سرخک و آبله مرغان در دوره درمان با آمپول بتامتازون بسیار خطرناک و حتی مرگبار است . در صورتی که هر کدام از علائم این بیماری ها را در خود مشاهده کردید سریعا به پزشک خود اطلاع دهید.
- در این دوره ، احتمال دارد میزان تولید استروئید طبیعی بدن شما تحت تاثیر قرار گرفته و سطح استروئید طبیعی بدن کاهش یابد . در صورتی که دچار عفونت هستید و یا عمل جراحی و یا دندانپزشکی در پیش دارید ، مصرف این دارو را به پزشک خود اطلاع دهید . ممکن است نیاز داشته باشید تا استروئید بیشتری تزریق کنید .
- در صورتی که دوره درمان شما طولانی شود ، در معرض ابتلا به بیماری های چشمی مانند گلوکوم و آب مروارید هستید . در این مورد با پزشک خود مشورت کنید .
- این دارو در دراز مدت می تواند باعث پوکی استخوان شود – اگر هم اکنون دچار پوکی استخوان هستید ، در زمان تجویز این آمپول به پزشک خود اطلاع دهید .
- در دوره تزریق این آمپول باید میزان مصرف نمک خود را کاهش دهید
- در صورتی که قند خون بالایی دارید و دچار دیابت هستید و داروهای کنترل قند خون مانند متفورمین و … مصرف می کنید به پزشک خود اطلاع دهید . این آمپول ممکن است قند خون را افزایش دهد .
- الکل مصرف نکنید
- تزریق بتامتازون به ستون فقرات می تواند عوارض جانبی خطرناکی در پی داشته باشد مانند : فلج ، بی حسی بدن ، سکته مغزی و حتی مرگ . ایمنی تزریق این آمپول به صورت اپیدورال هنوز به صورت کامل به تایید نرسیده است .
موارد منع مصرف تزریق بتامتازون
تزریق داخل مفصلی این دارو در مواردی مثل:
- جراحی ترمیمی مفاصل، اختلالات انعقادی خون، شکستگی داخل مفصلی، عفونت اطراف مفصل یا سابقه ابتلاء به آن، پوکی استخوان اطراف مفصل به دلایلی غیر از آرتریت و مفصل ناپایدار نباید مصرف شود.
- این دارو برای پیشگیری از سندرم زجر تنفسی نوزادان و در صورت وجود آمنیونیت، عفونت یا تب، عفونت باهرپس ، عدم کفایت جفت و پارگی زودرس غشاء نیز نباید مصرف شود.
در صورت تزریق بیش از حد آمپول بتامتازون چه کنم ؟
در صورتی که به اشتباه و یا به قصد خودکشی با آمپول بتامتازون مقدار زیادی از این دارو تزریق کرده اید ، سریعا با اورژانس تماس بگیرید .
اوردوز و مسمومیت با آمپول بتامتازون می تواند عوارض جانبی خطرناک و حتی مرگ در پی داشته باشد . خودکشی نمایشی با این آمپول روش مناسبی برای جلب توجه دیگران نیست .
تزریق بتامتازون در بارداری و شیردهی
اثرات آمپول بتامتازون در دوران بارداری بر روی جنین و مادر به صورت کامل مشخص نیست . قبل از تزریق آمپول بتامتازون ، به پزشک ، باردار بودن خود را اطلاع دهید
انتقال این دارو از طریق شیر مادر به بدن نوزاد به صورت کامل مشخص نیست . در دوران شیردهی قبل از تزریق این آمپول ، به پزشک خود اطلاع دهید .
شایع ترین عوارض جانبی تزریق بتامتازون
درمان دراز مدت با بتامتازون، بیمار را از جهت ابتلا به بیماریهای عفونی مستعد می کند و از طرفی علائم عفونت نیز پنهان می شود.
مصرف مقادیر زیاد بتامتازون می تواند اختلالات روانی را تشدید کند. آب مروارید کاهش یا تاری دید و تکرار ادرار و پرنوشی، قرحه گوارشی، علائم شبه کوشینگ، آکنه، درد در ناحیه سرینی، افزایش فشار خون، ادم ریوی در مادر و سردرد از عوارض جانبی دارو هستند.
تمام داروها دارای عوارض جانبی مختلفی می باشند. بتامتازون دارای عوارض جانبی جزئی است و اغلب افرادی که این دارو برای آن ها تجویز شده هیچ گونه عوارض جانبی جدی نداشته اند.
برخی از عوارض جانبی شایع این دارو به شرح زیر می باشد. در صورت مشاهده هر یک از این علائم به پزشک مراجعه کنید.
- آکنه
- سرگیجه
- گرگرفتگی صورت
- ناراحتی عمومی بدن
- سردرد
- افزایش اشتها
- افزایش تعریق
- سبکی سر
- حالت تهوع
- عصبی شدن
- درد
- تورم و یا قرمزی در محل تزریق
- بی خوابی
- ناراحتی های معده
عوارض خطرناک آمپول بتامتازون
واکنش های شدید آلرژیک مانند:
- ایجاد جوش
- کهیر
- خارش
- مشکلات تنفسی
- تنگی قفسه سینه
- تورم دهان و صورت و لب ها و زبان
- تغییر غیر طبیعی مدفوع
- تغییر در میزان چربی بدن
- تغییرات در سیکل قاعدگی
- کبودی یا خونریزی
- نامنظم شدن ضربان قلب
- تغییرات ذهنی یا خلق و خوی (مثلا افسردگی)
- درد عضلانی، خستگی و یا ضعف
- تشنج
- حالت تهوع شدید و یا استفراغ
- سرگیجه شدید و ناگهانی و یا سردرد
- تورم پا و یا ساق پا
- علائم عفونت (به عنوان مثال لرز، تب، گلو درد)
- درد تاندون یا استخوان ها
- نازک شدن پوست
- حساسیت غیر طبیعی پوست
- افزایش غیر طبیعی وزن
- تغییرات بینایی و یا دیگر مشکلات چشمی
- استفراغ
تداخل دارویی آمپول بتامتازون
آمپول بتامتازون می تواند با برخی از داروهایی که در حال مصرف کردن هستید تداخل ایجاد کند . در زمان تجویز آمپول بتامتازون تمام داروهایی که در حال مصرف کردن هستید را به پزشک گزارش دهید . برخی از داروهایی که با آمپول بتامتازون تداخل دارند عبارتنداز :
- امینوگلوتتمید | Aminoglutethimide : ممکن است منجر به سرکوب آدرنالین ناشی از کورتیکواستروئید شود
- امفوتریسین بی | Amphotericin B : می تواند در موارد باعث افزایش ضربان قلب و در صورتی که به صورت دراز مدت مصرف شود درمواردی می تواند باعث نارسایی قلب شود
- آنتی بیوتیک ها : می تواند باعث تغییر در جذب هر دو دارو شود و عوارض جانبی ناخواسته ایجاد کند . آنتی بیوتیک هایی مانند : آزیترومایسین ، داکسی سایکلین ، تتراسایکلین ، کوآموکسی کلاو و …
- وارفارین و سایر داروهای رقیق کننده خون : مصرف همزمان این داروها می تواند باعث تغییر در جذب وارفارین شود .
- داروهای کنترل قند خون مانند متفورمین و … : آمپول بتامتازون می تواند قند خون را افزایش دهد و پزشک شما ممکن است دوز مصرفی داروهای کنترل قند خون شما را تغییر دهد
- داروهای ضد تشنج
- کلستیرامین : اثرات آمپول بتامتازون را افزایش می دهد
- سیکلوسپورین | Ciclosporin : تاثیرات هر دو دارو افزایش پیدا میکند و باعث عوارض جانبی ناخواسته می شود
- داروهای پیشگیری از بارداری مانند لوونورژسترول و …
- فنی توئین / کاربامازپین / ریفامپین /
- تمام داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی : مصرف همزمان این داروها با تزریق آمپول بتامتازون باعث ایجاد عوارض جانبی دستگاه گوارشی می شود .
- آسپیرین / ایبوپروفن / استامینوفن
