معرفی قرص پراواستاتین و عوارض جانبی آن

موارد مصرف قرص پراواستاتین

پراواستاتین (Pravastatin) در گروهی از داروهای مهارکننده HMG CoA ردوکتاز یا “استاتین” قرار دارد. این دارو سطح کلسترول “بد” (LDL یا VLDL) و تری گلیسیرید در خون را کاهش می دهد و سطح کلسترول خوب (لیپوپروتئین با چگالی بالا یا HDL) را افزایش می دهد. از این دارو برای کاهش کلسترول و تری گلیسیرید (نوعی چربی) در خون استفاده می‌شود. از داروی پراواستاتین همچنین برای کاهش خطر سکته مغزی، حمله قلبی و سایر عوارض قلبی در افراد مبتلابه بیماری قلبی عروقی و یا سایر عوامل خطر، مورداستفاده قرار می‌گیرد. Pravastatin در بزرگ‌سالان و کودکان حداقل ۸ ساله استفاده می‌شود.

نام تجارتی: Lipostal

مکانیسم اثر پراواستاتین

مهار کننده ی رقابتی 3-هیدروکسیل-3-متیل گلوتاریل کوآنزیم A « HMG-CoA» ردوکتاز است. این آنزیم وابسته به سرعت در مسیر de novo ساخت کلسترول نقش دارد.

فارماکوکینتیک پراواستاتین

• شروع اثر: چندین روز
• پیک اثر: 4 هفته
• جذب: به سرعت جذب می شود. جذب متوسط: 34 %
• اتصال به پروتئین: 50 %
• متابولیسم: کبدی، متابولیت های مختلفی ایجاد می شود. متابولیت اولیه α3-هیدروکسی-ایزو-پراواستین است ( 10-5/2 % داروی اولیه فعالیت دارد )
• زیست دست یابی: 17 %
• نیمه عمر: 77 ساعت ( شامل همه متابولیت ها )، پراواستین ( حدود 3-2 ساعت )، α3-هیدروکسی-ایزو-پراواستین ( حدود 5/1 ساعت )
• زمان رسیدن به پیک سرمی: 5/1-1 ساعت
• دفع: مدفوع ( 70 % )، ادرار ( %20≥ ، 8 % بصورت داروی تغییر نیافته)

نحوه مصرف داروی پراواستاتین

داروی پراواستاتین را دقیقاً همان طور که توسط دکتر شما تجویز می‌شود، مصرف کنید. راهنمایی‌های بر روی برچسب نسخه خود را خوانده و براساس آن عمل کنید. دکتر شما ممکن است گاهی اوقات دوز داروی شما را برای اطمینان برای گرفتن بهترین نتایج، تغییر دهید. این دارو را در مقادیر بزرگتر و یا کوچکتر از مقادیر توصیه شده مصرف نکنید.

این دارو معمولاً تقریباً یک‌بار در روز، با غذا یا بدون غذا مصرف می‌شود. این دارو را در زمان مشخصی از روز مصرف کنید.
دوز مصرفی این دارو بر اساس سن و در کودکان و نوجوانان کمتر است. افرادی که این دارو را در دوران کودکی یا نوجوانی مصرف می‌کنند ممکن است نیاز به دوزهای متفاوتی از بزرگ‌سالان داشته باشند.

دوز مصرفی داروی پراواستاتین

دوز مصرفی روزانه در بزرگ‌سالان برای درمان سطوح بالای چربی (Hyperlipidemia):

• دوز اولیه: ۴۰ میلی‌گرم به‌صورت یک‌بار در روز.
• دوز نگه‌دارنده: ۴۰ تا ۸۰ میلی‌گرم به‌صورت یک‌بار در روز.

دوز مصرفی روزانه در بزرگ‌سالان برای پیشگیری از انفارکتوس میوکارد:

• دوز اولیه: ۴۰ میلی‌گرم به‌صورت یک‌بار در روز.
• دوز نگه‌دارنده: ۴۰ تا ۸۰ میلی‌گرم به‌صورت یک‌بار در روز.

دوز مصرفی روزانه در بزرگ‌سالان برای پیشگیری از عوارض ایجاد شده در عروق کرونر:

• دوز اولیه: ۴۰ میلی‌گرم به‌صورت یک‌بار در روز.
• دوز نگه‌دارنده: ۴۰ تا ۸۰ میلی‌گرم به‌صورت یک‌بار در روز.

دوز مصرفی روزانه در بزرگ‌سالان برای پیشگیری از سکته مغزی ایسکمیک:

• دوز اولیه: ۴۰ میلی‌گرم به‌صورت یک‌بار در روز.
• دوز نگه‌دارنده: ۴۰ تا ۸۰ میلی‌گرم به‌صورت یک‌بار در روز.

دوز مصرفی روزانه در کودکان برای درمان کلسترول بالای خانوادگی heterozygous:

• ۸ تا ۱۳ سال: ۲۰ میلی‌گرم خوراکی به‌صورت یک‌بار در روز.
• ۱۴ تا ۱۸ سال: ۴۰ میلی‌گرم خوراکی به‌صورت یک‌بار در روز.

چه اتفاقی می افتد اگر شما یک دوز پراواستاتین را فراموش کنید؟

به محض اینکه شما دوز فراموش شده را به یاد آوردید، آن را مصرف کنید. اگر تقریباً موقع نوبت بعدی مصرف دوز بعدی است، از مصرف دوز فراموش شده اجتناب کنید. برای جبران دوز از دست رفته قبلی در دوز بعدی از داروی اضافه استفاده نکنید.

اگر پراواستاتین را بیش از حد مصرف کنید، چه اتفاقی می افتد؟

با مراقبت‌های پزشکی اورژانس و یا کمک‌های اضطراری برای مسمومیت، تماس بگیرید.

در هنگام مصرف پراواستاتین باید از چه مواردی اجتناب کنید؟

1. اگر همچنین کلستیرآمین یا کلستیپول را مصرف می‌کنید، قبل از مصرف این دارو، از آن‌ها در عرض ۱ ساعت بعد یا ۴ ساعت قبل از مصرف استفاده کنید.
2. از خوردن غذاهایی که دارای چربی زیاد یا کلسترول هستند اجتناب کنید. اگر رژیم غذایی شما کلسترول را کاهش ندهد، این دارو در کاهش کلسترول شما مؤثر نخواهد بود.
3. اجتناب از مصرف الکل و نوشیدنی‌های الکلی. این امر می‌تواند سطح ‌تری گلیسیرید را افزایش دهد و ممکن است خطر ابتلا به آسیب‌های کبدی را افزایش دهد.
4. مصرف گریپ فروت و آب گریپ فروت، همراه با این دارو ممکن است باعث تداخل با اثر آن شود و در نهایت منجر به عوارض بالقوه خطرناکی شود.در مورد استفاده از محصولات گریپ فروت با پزشک خود صحبت کنید.

موارد منع مصرف پراواستاتین

• حساسیت شدید به پراواستین یا سایر ترکیبات فرمولاسیون
• بیماری فعال کبدی
• افزایش مقاوم و نا واضح ترانس آمینازهای سرمی
• بارداری
• شیردهی

عوارض جانبی پراواستاتین

• قلبی عروقی: درد قفسه سینه
• سیستم عصبی مرکزی: سردرد، خستگی، گیجی
• پوستی: راش
• گوارشی: تهوع و استفراغ، اسهال، سوزش سر دل
• کبدی: افزایش ترانس آمینازها
• عصبی عضلانی و اسکلتی: درد عضلات
• تنفسی: سرفه
• متفرقه: آنفلوانزا

تداخلات دارویی پراواستاتین

1. به میزان کمی توسط CYP3A4 متابولیزه می شود.
2. ضد لوکوترین ها: خطر میوپاتی و یا رابدومیلوز را با بعضی از استاتین ها افزایش می دهد.
3. تجزیه کننده های اسید صفراوی ( مثل کلستیرامین و کلستیپول ): احتمالا غلظت پلاسمایی پراواستاین را کاهش می دهد. پراواستین را 1 ساعت بعد یا 4-2 ساعت قبل از مصرف رزین، استفاده کنید.
4. سیکلوسپورین: احتمالا غلظت پراواستین را افزایش می دهد. در صورت مصرف همزمان، پراواستین را با 10mg روزانه شروع کرده و دوز آن نباید از 20mg در روز تجاوز کند.
5. دیگوگسین: مصرف همزمان با برخی از استاتین ها باعث افزایش غلظت پلاسمایی دیگوگسین می شود.
6. اریترومایسین: خطر میوپاتی و یا رابدومیلوز را با بعضی از استاتین ها افزایش می دهد.
7. مشتقات فیبرات ( مثل جم فیبروزیل ):دفع ادراری و اتصال به پروتئین پراواستین را کاهش می دهد.
8. فلووکسامین: خطر میوپاتی و یا رابدومیلوز را با بعضی از استاتین ها افزایش می دهد.
9. ایتراکونازول: غلظت پراواستین را افزایش می دهد.
10. مترونیدازول: خطر میوپاتی و یا رابدومیلوز را با بعضی از استاتین ها افزایش می دهد.
11. نیاسین: خطر میوپاتی و یا رابدومیلوز را با بعضی از استاتین ها افزایش می دهد.
12. Troleandomycin : خطر میوپاتی و یا رابدومیلوز را با بعضی از استاتین ها افزایش می دهد.
13. مصرف زیاد الکل می تواند خطر آسیب کبدی ناشی از HMG-CoA ردوکتازها را افزایش دهد.
14. مخمر برنج قرمز حاوی 2.4mg لوواستاتین در هر 600mg برنج است.

هشدار ها در رابطه با مصرف پراواستاتین

• دلایل ثانویه هایپرلیپیدمی بایستی قبل از شروع درمان بررسی شده باشند
• عملکرد کبدی بایستی در دوره های مشخصی ارزیابی شود
• رابدومیلوز همراه با نارسایی حاد کلیوی گزارش شده است. مصرف همزمان با سایر داروهای ایجاد کننده ی رابدومیلوز، این خطر را افزایش می دهد ( مثل کلشی سین، جم فیبروزیل، مشتقات فیبرات، نیاسین با دوزهای بیشتر از 1g/day )
• در جراحی های انتخابی وسیع و شرایط حاد پزشکی یا مواردی که می تواند نارسایی کلیوی را تشدید کند ( مثل سپسیس، افت فشار خون، تروما، صرع کنترل نشده ) بایستی دارو قطع گردد.
• در افراد میانسال به علت افزایش خطر میوپاتی با احتیاط مصرف شود.
• در بیماران با سابقه بیماری کبدی یا مصرف زیاد الکل با احتیاط مصرف شود.
• مصرف در کودکان کمتر از 8 سال توصیه نمی شود.

توصیه های دارویی پراواستاتین

• می تواند پراواستاتین با یا بدون غذا مصرف شود.
• قبل از شروع درمان بیماران بایستی تحت یک رژیم استاندارد کاهنده کلسترول به مدت 6 هفته قرار گیرند و این رژیم در طول درمان نیز باید ادامه یابد.

بیشتر بخوانید:

آشنایی با قرص استاتین داروی ضد چربی خون

موارد مصرف و عوارض قرص آتورواستاتین (Atorvastatin)

موارد مصرف قرص روسوواستاتین Rosuvastatin و عوارض این دارو