فلسفه مراسم سوگواری
ما معتقديم:مساله سوگوارى و عزادارى براى شهداى اسلام مخصوصا«شهداى كربلا»سبب زنده ماندن ياد آنها و خاطره فداكاريهاى آنان در راه بقاى اسلام است،به همين دليل در مقاطع مختلفى مخصوصا ايام عاشورا (ده روز آغاز محرم) كه مصادف استبا شهادت حسين بن على (ع) سيد جوانان اهل بهشت فرزند امير مؤمنان على (ع) و فاطمه زهرا (س) دخت گرامى پيامبر اسلام (ص) ،مراسم عزادارى را بر پا مىداريم،تاريخ زندگى آنها و رشادتهايشان را تحليل مىكنيم و از اهداف آنها سخن مىگوييم و بر ارواح پاك آنان درود مىفرستيم.
فلسفه مراسم سوگواری
ما معتقديم:كه بنى اميه،حكومتخطرناكى را تشكيل داده بودند،بسيارى از سنن پيامبر اسلام (ص) را تغيير داده و كمر بر محو ارزشهاى اسلامى بسته بودند.
حسين بن على (ع) در سال هجرى 61 بر ضد يزيد كه مردى بسيار آلوده به گناه و سبكسر و بيگانه از اسلام بود،و متاسفانه بر كرسى خلافت اسلامى تكيه زده بود،قيام كرد،هر چند او و تمام يارانش در عراق در سرزمين كربلا شهيد شدند و زنان خانوادهاش اسير گشتند،ولى خون آنها هيجان عجيبى در تمام مسلمانان آن زمان به وجود آورد،قيامها يكى بعد از ديگرى بر ضد بنى اميه آغاز شد و ضربات كوبنده بر پايههاى كاخ ظلم و بيدادگرى آنان وارد آمد،و سرانجام طومار زندگى كثيفشان پيچيده شد،و جالب اين كه تمام قيامهايى كه بعد از واقعه عاشورا بر ضد حكومتبنى اميه صورت گرفت تحت عنوان الرضا لآل محمد و يا لثارات الحسين بود،و بعضى از اين شعارها حتى در دوران حكومتهاى خود كامه بنى عباس نيز ادامه داشت.
مساله قيام خونين امام حسين (ع) امروز براى ما شيعيان به صورت يك الگو و برنامه جهت مقاومت در برابر هر گونه استبداد و زورگويى و ظلم و ستم در آمده و شعارهاى«هيهات منا الذلة،ما هرگز تن به ذلت نمىدهيم»،«و ان الحياة عقيدة و جهاد،حقيقت زندگى ايمان و جهاد است»كه بر گرفته از تاريخ خونبار كربلاست هميشه به ما كمك كرده است كه در مقابل حكومتهاى ظالم بايستيم و با اقتدا به سالار شهيدان حسين و يارانش،شر ظالمان را بر طرف سازيم (در انقلاب جمهورى اسلامى ايران نيز همه جا اين شعارها به چشم مىخورد) .
كوتاه سخن اين كه:بزرگداشتخاطره شهداى اسلام،مخصوصا شهيدان كربلا،روح حماسه و ايثار و شهامت و جانبازى در راه عقيده و ايمان را همواره در ما زنده مىدارد،و به ما درسهاى مهمى براى سر بلند زيستن و تن به ظلم ندادن مىدهد،اين است فلسفه زنده نگهداشتن اين خاطرهها و تجديد مراسم عزادارى در هر سال. ممكن است كسانى ندانند كه ما در مراسم سوگوارى چه مىكنيم و آن را مربوط به يك واقعه تاريخى تصور كنند كه مدتهاست گرد و غبار فراموشى بر آن نشسته،ولى ما خود مىدانيم كه زنده نگهداشتن اين خاطرهها چه تاثيرى در تاريخ ديروز و امروز و فرداى ما داشته و دارد.
مراسم سوگوارى پيامبر اسلام (ص) و مسلمين بر«حمزه (سيد الشهدا) »بعد از غزوه«احد»در همه تواريخ معروف آمده است كه رسول خدا (ص) از كنار يكى از خانههاى انصار عبور مىكرد،صداى گريه و نوحه گرى شنيد،چشمان پيامبر (ص) گريان شد و اشك از صورت مباركش جارى گشت و فرمود:ولى«حمزه»عزادار ندارد،«سعد بن معاذ»اين سخن را شنيد و به سراغ گروهى از طايفه«بنى عبد الاشهل»رفت،و به زنان آنها دستور داد كه به خانه حمزه عموى پيامبر (ص) بروند و براى حمزه سيد الشهداء سوگوارى كنند.
بديهى است اين كار مخصوص حمزه نبود،بلكه برنامهاى است كه براى همه شهيدان بايد انجام شود،و خاطره آنها را براى نسلهاى امروز و فردا زنده نگهداريم،و از اين راه پيوسته خون تازهاى در عروق مسلمين جارى سازيم.تصادفا هم اكنون كه اين سطور را مىنويسيم روز عاشورا (دهم محرم الحرام) سال 1417 هجرى قمرى است،به راستى شور عظيمى سراسر جهان تشيع را فرا گرفته است.جوانان و نوجوانان و بزرگسالان همه لباس سياه پوشيده، يكپارچه در مراسم سوگوارى امام حسين (ع) و شهداى كربلا شركت كردهاند،چنان تحولى در فكر و جان همه نمايان است كه اگر از آنها براى مبارزه با دشمنان اسلام دعوت شود همه اسلحه به دست گرفته وارد ميدان مىشوند،از هر گونه ايثار و فداكارى ابا ندارند،گويى خون شهادت در عروق همه جارى شده و در همين لحظه و همين ساعتحسين و يارانش را در كربلا در ميدان جانبازى در راه اسلام در برابر خود مىبينند.
اشعار پر حماسهاى كه در اين مراسم عظيم خوانده مىشود پر است از اشعارهاى كوبنده بر ضد استعمار و استكبار و تسليم ظلم و ستم نشدن و مرگ افتخار آميز را بر زندگى ذلتبار ترجيح دادن.
ما معتقديم:اين يك سرمايه عظيم معنوى است كه بايد آن را حفظ كرد و از آن براى زنده نگهداشتن اسلام و ايمان و تقوا بهره گرفت.
منبع: اعتقاد ما، آیت الله مکارم شیرازی
