علت مثبت و منفی بودن H. Pylori Stool در آزمایش مدفوع

دسامبر 13, 2023

0 خواندن این مطلب 4 دقیقه زمان میبرد

تفسیر آزمایش H. Pylori Stool

H. Pylori Stool آزمایشی برای تشخیص باکتری هلیکوباکتر پیلوری است که به عنوان عامل گاستریت مزمن فعال، زخم دوازدهه، سرطان معده و سوء هاضمه بدون زخم شناخته شده است. بیشترین دوره ابتلا به این باکتری در دوره کودکی یا نوجوانی در کشور های درحال توسعه یا توسعه یافته می باشد. عفونت به این باکتری در 90 درصد کودکان مبتلا به زخم معده یافت شده است. ابتلا به عفونت هلیکوباکتر پیلوری در مراحل اولیه حیات با خطر ابتلا به سرطان معده و دوازدهه رابطه مستقیم دارد.

راه انتقال این عفونت به خوبی مشخص نشده است ، با این وجود حضور باکتری در بزاق، پلاک های دندان و مدفوع پیشنهاد کننده انتقال دهانی ( دهان- دهان یا مدفوع- دهان) می باشد. امروزه روش های پذیرفته شده ای برای تشخیص عفونت به باکتری هیلیکوباکتر پیلوری وجود دارد. از چمله این روشها می توان به روش های سرولوژیک، تست تنفس اوره (UBT)، کشت ، آزمون های هیستولوژیک یا آزمون اوره آز مستقیم (CLO test) نمونه های بیوپسی بدست آمده در گاسترودئودنوسکپی (ENDO).

هر یک از این آزمون ها دارای اشکالاتی می باشند، از جمله اختصاصیت پایین (تست های سرولوژی) و یا هزینه بالا، پیچیدگی، و احساس ناراحتی برای بیمار (UBT و ENDO).

نتایج مثبت نشان دهنده وجود آنتی ژن هلیکوباکتر در مدفوع است. نتایج منفی نشان دهنده عدم شناسایی آنتی ژن هلیکوباکتر پیلوری در مدفوع می باشد که البته احتمال عفونت به این باکتری را رد نمی کند.

مقادیر طبیعی: عدم مشاهده آنتی ژن هلیکوباکتر پیلوری در مدفوع (منفی)
سایر نام ها: آنتی ژن هیلیکوباکتر پیلوری (مدفوع) ،Helicobacter pylori Antigen, Feces; Helicobacter pylori Antigen, Fecal: H. pylori Antigen, Stool

تست

کاربردهای بالینی آزمایش H. Pylori Stool

1. کمک به تشخیص هلیکوباکتر پیلوری
2. پایش بر ریشه کن کردن هلیکوباکتر پیلوری پس از درمان (در بیشتر مواقع، تایید ریشه کن کردن اجباری نیست).
3. این تست در اشخاص بدون علامت ناشناخته کاربرد دارد.

تفسیر نتایج آزمایش H. Pylori Stool

نتیجه ی مثبت هر یک از تست های آنتی ژن مدفوع هلیکوباکتر (H.pylori stool Ag) ، تست تنفس یا بیوپسی، نشان دهنده ی آن است که درد معده و روده ی شخص، ناشی از زخم معده (پپتیک اولسر) ایجاد شده توسط این باکتری می باشد. درمان آن ترکیبی از آنتی بیوتیک ها و دیگر داروها بوده تا باکتری از بین رود و درد و خونریزی نیز متوقف شود.

نتیجه ی مثبت برای تست خون آنتی بادی هلیکوباکتر پیلوری (H. pylori antibody یا H. pylori Ab) می تواند نشان دهنده ی عفونت موجود یا پیشین باشد؛ که برای افتراق آن می توان از تست تنفس (breath test) استفاده نمود.

نتیجه ی منفی تست به معنای آن است که بعید است فرد مبتلا به عفونت هلیکوباکتر پیلوری باشد و علائم بالینی فرد ممکن است به علت دیگری باشد. با این حال، اگر علائم همچنان ادامه یابد، تست های اضافی دیگری می تواند انجام گیرد شامل بیوپسی بافت با تهاجم بیشتر (more invasive tissue biopsy) تا به طور قطعی عفونت را رد کند.

چه زمانی آزمایش H. Pylori Stool درخواست می شود؟

این تست زمانی درخواست شده که فرد دارای درد معده و روده (gastrointestinal pain) بوده و نشانه های اولسر (ulcer) را داشته باشد. برخی از این موارد شامل :

درد های شکمی که گه گاه ایجاد شده و رفع می شود و مکرراً اتفاق می افتد
کاهش وزن غیر قابل توجیه
سوء هاضمه
احساس سیری یا نفخ
حالت تهوع
باد گلو

برخی از افراد ممکن است دارای علائم شدیدتری باشند که نیازمند مراقبت فوری پزشکی بوده شامل درد معده ی شدید، ناگهانی و مداوم، مدفوع های خونی یا سیاه رنگ، استفراغ خونی و یا قهوه ای رنگ (شبیه coffee grounds).

تست H. pylori می تواند زمانی درخواست شود که شخص یک دوره ی آنتی بیوتیکی تجویز شده (که برای تأیید از بین بردن H. pylori گذرانده است) را به اتمام رسانده باشد. با این وجود تست های پیگیری برای همه ی افراد انجام نمی گردد.

شرایط نمونه گیری در آزمایش H. Pylori Stool

1. نیاز به ناشتایی نمی باشد.
2. 5 گرم مدفوع رندم در ظرف پلاستیکی دربدار مخصوص نمونه مدفوع (فاقد نگاهدارنده) جمع اوری گردد.
3. با نظر پزشک معالج، بیمار دو هفته قبل از انجام آزمایش باید از مصرف داروهای آنتی بیوتیک، مهارکننده های پمپ پورتون و ترکیبات حاوی بیسموت، هفته اجتناب نماید. در صورات استعمال این داروها، تست با نمونه جدید تکرار گردد.

ملاحظات نمونه گیری در آزمایش H. Pylori Stool

1. ﻧﻤﻮﻧﻪ در ﻇﺮف ﻣﺨﺼﻮص ﻧﻤﻮﻧﻪﮔﻴﺮﯼﻣﺪﻓﻮع ﺟﻤﻊﺁورﯼ و ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ به آزمایشگاه ارﺳﺎل ﮔﺮدد،
2. نمونه منجمد شده را در داخل ظرف پلاستیکی با درپوش پیچ دار ارسال نمایید،
3. از آلوده شدن نمونه و پر کردن نمونه بیش از حجم ظرف خوداری کنید،
4. در صورت نمونه گیری در خارج از آزمایشگاه، در کمتر از 2 ساعت نمونه را به آزمایشگاه انتقال دهید،
5. تاریخ و زمان نمونه گیری و سن بیمار را یادداشت نمایید.
6. ﻧﻤﻮﻧﻪﭘﺲ از اﻧﺠﺎم و ﮔﺰارش ﺟﻮاب دور رﻳﺨﺘﻪﻣﯽﺷﻮد.
7. در صورت دریافت نمونه نامناسب برای پذیرش ، باید نمونه جدید گرفته شود .

موارد عدم پذیرش نمونه در آزمایش H. Pylori Stool

نمونه ای که بیش از 2 ساعت در دمای اتاق از جمع آوری آن گذشته باشد.
نمونه اسهالی، گاستریک
جمع آوری نمونه در ظروف نامناسب و ناپاک
نمونه بدون برچسب یا بدون مشخصات ، نمونه ای غیر از مدفوع، نمونه ناکافی، نمونه در محیط انتقالی، نمونه حاوی نگهدارنده یا جمع آوری شده با سواب
آلودگی خارجی نمونه

شرایط نگهداری نمونه در آزمایش H. Pylori Stool

1. نمونه را تا زمان آزمایش در یخچال یا فریزر نگهداری می کنند.
2. پایداری نمونه پیش از آزمایش در یخچال 72 ساعت و در فریزر 2 ماه می باشد.
3. در صورتی که نمونه به مدت 72 ساعت در یخچال مانده باشد، برای ماندگاری نمونه پیش از آنالیز آن را در فریزر نگهداری نمایید.

عوامل مداخله گر در آزمایش H. Pylori Stool

نتایج منفی کاذب ممکن است طی دو هفته پس از مصرف داروهای ضد میکروبی، بیسموت یا مهارکننده های پمپ پروتون بدست آید. در صورت نتایج منفی در چنین شرایطی باید این ازمایش پس از دو هفته مجدداً تکرار گردد.
مواد مداخله گر شامل TUMS)10 mg) میلانتا(0.84 mg)، پپتو بیسمول(0.84 mg)، تاگامت(1mg)، پریلوسس OTC(1mg) باریوم سولفات(10mg)، خون کامل(100µl)، موسین(6.7mg)، هموگلوبین انسانی ( مدفوع تیره)(15mg)، اسید های پالمیتیک و استائریک (مدفوع چرب)(7.9mg).
این تست برای انجام مدفوع آبکی و اسهالی مناسب نمی باشد.
آلودگی مدفوع با ادرار اثر جانبی بر روی نتایج تست ندارد ولی با رقیق کردن نمونه منجر به نتایج منفی کاذب می گردد.
استعمال داروهای مدر پیش از نمونه بر داری منجر به رقیق یا آبکی شدن مدفوع و نتایج منفی کاذب می گردد.
داروهای مسدود کننده گیرنده H2) H2 Blockers ) در نتایج مثبت تست تداخلی ایجاد نمی کند.

توضیحات در مورد آزمایش H. Pylori Stool

قبل از انجام آنالیز نمونه باید بخوبی مخلوط شود.
این آزمایش یک تست کیفی است نه کمی.
نتایج تست باید به همراه اطلاعات در دسترس شرح حال بالینی بیمار و سایر تست های مرتبط تفسیر گردد.