علت سردی پاها چیست؟

آیا سردی پا نشانه بیماری خطرناکی است؟

با دلگرم همراه باشید تا دلایل سردی پاها را بدانید.

مقدمه ای در مورد سردی پاها

گاهی اوقات پوشیدن چند جفت جوراب هم موجب نمی‌شود تا سردی پاها از بین برود که این حالت می‌تواند نشانه‌ای از وجود بیماری‌های جدی در بدن باشد. در صورتی که از وضعیت سلامت جسم خود مطمئن هستید، سرد بودن پاها و حس سرما در آن‌ها نگران کننده نیست اما در برخی موارد وجود مشکلات جسمی، علت سرد بودن همیشگی پاهاست.

ساده ترین دلیل سرد بودن پاها از وضعیت هوا ناشی می‌شود. همچنین علت رایج دیگر آن وجود مشکل در سیستم گردش خون است به گونه‌ای که خون کافی برای گرم نگه داشتن پاها در آن جریان ندارد.

این وضعیت از سبک زندگی کم تحرک و نشستن‌های طولانی مدت پشت میز به وجود می‌آید که می‌توان با افزایش تحرک و جابه‌جایی در طول روز آن را برطرف کرد. هرچند باید توجه کرد مشکلات مربوط به گردش خون می‌تواند نشانه‌ای از یک عارضه جسمی نهفته باشد.

دلایل سردی پاها

• بیماری رینود
• این بیماری به طور معمول موجب می‌شود انگشت‌ها و پاها احساس سردی و بی‌حسی داشته باشند. این وضعیت زمانی رخ می‌دهد که فرد در معرض سرما قرار دارد یا تحت استرس است. این بیماری باعث می‌شود رگ‌های کوچک که خون را به پوست می‌رسانند باریک شده و در نتیجه گردش خون در برخی بخش‌ها محدود شود. بیماری رینود بیشتر در زنان و افراد ساکن در مناطق سرد شایع است.
• در این بیماری علاوه بر سرد شدن پاها معمولا پوست تغییر رنگ می‌دهد. بخش‌های آسیب دیده ابتدا سفید رنگ شده، بعد رنگ آبی گرفته و پس از گرم شدن به رنگ قرمز در می‌آیند. همچنین با گرم شدن پوست، فرد احساس درد و سوزش خواهد داشت. در موارد خفیف‌تر بیماری می‌توان با گرم نگه داشتن پاها این عارضه را برطرف کرد. در برخی موارد پزشک داروهایی را تجویز می‌کند تا به گردش خون کمک کند.

• حساسیت به موادغذایی یا محیطی که در آن قرار دارید می تواند علت این سردی باشد. داشتن حساسیت باعث کاهش فشارخون و در نتیجه سردی دست و پا می شود.
• کاندیدا، نوعی قارچ است که تقریبا در بدن تمام انسان ها رشد می کند. این نوع قارچ، اختلالاتیاز جمله سردی کف پا ایجاد می کند. در بدن افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، این قارچ زنده می ماند.
• انگل ، به محض وارد شدن به بدن، از مواد مغذی که باید وارد سلول ها شود، تغذیه می کند این امر باعث سرد شدن دست و پا می شود.
• کم خونی یکی از شایع ترین علل سردی دست و پاست.
• کم کاری تیروئیددر این بیماری غده تیروئید میزان کافی هورمون ترشح نمی‌کند و در نتیجه بسیاری از سیستم‌های بدن عملکرد طبیعی خود را از دست می‌دهند. علائم این بیماری خفیف هستند و به آهستگی ظاهر می‌شوند و در نتیجه احتمال دارد با استرس یا فرآیند افزایش سن اشتباه گرفته شود. از جمله علائم کم کاری تیروئید احساس سرما، خستگی، بالا رفتن وزن و مشکلات حافظه است. همچنین فرد در پوست خود احساس سرما، خشکی و حساسیت دارد. پزشکان این بیماری را با انجام تست خون تشخیص می‌دهند و با مصرف روزانه هورمون مصنوعی تیروئید درمان می‌شود.
• کم خونی (آنمی): این بیماری زمانی در بدن ظاهر می‌شود که میزان کافی گلبول قرمز سالم در خون برای رساندن اکسیژن به تمام نقاط بدن وجود ندارد. شایع‌ترین نشانه کم خونی احساس خستگی و ضعف در بدن است اما علائم دیگر آن شامل سردی پاها و دست‌ها، احساس گیجی، تنگی نفس، سردرد و رنگ پریدگی پوست هستند.
• درمان این بیماری به نوع آن، علت و شدت کم خونی بستگی دارد اما در اغلب موارد می‌توان با تغییر در رژیم غذایی و مصرف مکمل‌هایی همچون آهن، اسیدفولیک، ویتامین C و ویتامین B12 آن را برطرف کرد.
• بیماری عروق محیطی: سفت شدن رگ‌ها یا بیماری عروق محیطی زمانی اتفاق می‌افتد که کلسترول، چربی یا مواد دیگر در جداره رگ‌ها انباشته می‌شوند. وجود این پلاک‌ها در جداره رگ‌ها به باریک شدن آن‌ها می‌انجامد. چندین سال طول می‌کشد تا جداره رگ‌ها سفت شوند و بروز علائم آن نیز زمان‌بر است. معمولا اولین علائم آن شامل احساس ناراحتی در پاها، درد و گرفتگی می‌شود. علائم دیگر آن سردی پوست در پاها، درد و قرمز شدن آن‌هاست. درمان این بیماری به میزان پیشرفت بیماری بستگی دارد و می‌تواند تغییر در سبک زندگی و مصرف دارو را شامل شود.
• هیپرهیدروز: این بیماری با عنوان تعرق غیر طبیعی شناخته می‌شود که به طور معمول در دست‌ها و پاها اتفاق می‌افتد. به نظر تعرق زیاد نمی‌تواند با سرد شدن پاها ارتباط داشته باشد اما هیپرهیدروز فعالیت بیش از حد دستگاه عصبی سمپاتیک است. این عارضه تنگ شدن رگ‌ها را به همراه دارد بنابراین در حالیکه دست‌ها و پاها عرق می‌کنند خون در آنها کمتر جریان دارد و موجب سرد شدن آنها می‌شود. اغلب برای درمان این عارضه دارو تجویز می‌شود.
• آسیب عصب دیابتی: نوروپاتی محیطی دیابتی نوعی از آسیب دیدگی عصب است که در افراد مبتلا به بیماری دیابت بروز می‌یابد. علائم این بیماری شامل بی‌حسی، گزگز شدن، سوزش، درد و احساس سرما در پاها و دست‌ها می‌شود. همچنین شدت این نشانه‌ها در شب بیشتر است. پزشکان به افراد توصیه می‌کنند از قرار دادن پاهای خود در آب داغ برای گرم کردن آن‌ها خودداری کنند. به جای این کار استفاده از پتوهای برقی یا پوشیدن جوراب‌های گرم توصیه می‌شود. همچنین انجام مرتب حرکات بدنی و تکان دادن انگشت‌ها و پاها برای کمک به گردش خون ضروری است.
• دیگر آسیب‌های عصبی: علاوه بر آسیب‌های عصبی ناشی از دیابت، صدمه دیدن یا دیگر مشکلات پزشکی نهفته نیز می‌تواند نوروپاتی محیطی را به دنبال داشته باشد. این درد عصبی که احساس سردی در پاها را به دنبال دارد، می‌تواند در نتیجه کمبود ویتامین، بیماری‌های کبدی یا کلیوی، عفونت، مشکلات متابولیک یا قرار گرفتن در معرض برخی انواع مواد سمی به وجود آید. همچنین عامل ژنتیکی در این زمینه موثر است و در برخی موارد دلیل بروز آن هیچ‌گاه مشخص نمی‌شود.
• استعمال سیگار: مشکلات گردش خون که از استعمال سیگار به وجود می‌آید سردی پاها را به همراه دارد. در یک مورد نادر اما جدی که بیماری بورگر یا ترومبوآنژئیت انسدادی نام دارد، رگ‌های خون در دست‌ها و پاها تحت تاثیر قرار می‌گیرند. رگ‌های خون متورم می‌شود در نتیجه جریان خون مسدود شده و به لختگی خون منجر می‌شود. نشانه‌های اولیه شامل سرد شدن دست‌ها و پاها می‌شود اما می‌تواند به آسیب‌دیدگی بافت، درد و زخم نیز منجر شود.

درمان سردی پاها

به گفته دکتر عزتیان اگر یخ کردن مداوم دست و پای شما به علت بیماری‌های گفته شده باشد، با مصرف دارو و به مرور زمان مشکل برطرف می‌شود، اما خودتان هم باید کمک کنید تا عملکرد خونرسانی بدن بهبود پیدا کند. مثلا هنگامی که نشسته‌اید به مدت چند دقیقه پاهایتان را بالا ببرید، مدام آب بنوشید تا گردش خون بهتر شود، تحرک روزانه داشته باشید، دوش آب گرم بگیرید، چربی‌های اشباع و شکر و نمک را از رژیم غذایی‌تان حذف کنید و اگر سیگاری هستید هر چه سریع‌تر تصمیم به ترک بگیرید، چون نیکوتین باعث مشکلات گردش خون می‌شود.

همچنین آسیب اعصاب پا بر اثر عدم کنترل دیابت می‌تواند یکی از علل سرد شدن انگشتان پا باشد. پس اگر دیابتی هستید حتما باید تحت نظر پزشکتان دارو مصرف کنید و با رعایت رژیم غذایی جلوی بروز عوارض این بیماری را بگیرید.

قارچ‌ها و انگل‌ها

به گفته دکتر عزتیان کاندیدا، نوعی قارچ است که تقریبا در بدن تمام انسان‌ها رشد می‌کند و در بدن افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، زنده می‌ماند و اختلالاتی از جمله سردی کف پا ایجاد می‌کند. برای درمان این مشکل علاوه بر مراجعه به متخصص و مصرف دارو می‌توانید در طول روز برای چند ثانیه روی انگشتان پا بایستید و سپس روی پاشنه برگردید.

با تکرار این کار خون جریان پیدا می‌کند و کف پا گرم می‌شود. از طرفی انگل‌ها نیز به محض وارد شدن به بدن از مواد مغذی که باید وارد سلول‌ها شوند، تغذیه می‌کنند و این موضوع باعث سرد شدن دست‌ها و پاها می‌شود. اگر تغذیه مناسبی دارید، اما لاغر هستید و مدام وزن کم می‌کنید احتمال دارد دچار انگل شده باشید.

از رینود چه می‌دانید؟

عامل دیگری که کمتر شناخته شده ولی علت شایع سردی دست‌ها و انگشتان دست است، بیماری‌ای به نام سندرم رینود است. افراد مبتلا به این بیماری دارای رگ‌های خونی غیرعادی در دست‌ها هستند و شدت بروز نشانه‌های رینود به میزان تنگ شدن عروق بستگی دارد.

وقتی این تنگی به طور متناوب و طولانی اتفاق بیفتد، علائم هم به شکل شدیدتری دیده می‌شوند، اما به هر حال سه علامت حتما در یک حمله رینود دیده می‌شود: سرد شدن انگشتان دست و پا، تغییر رنگ و بروز رنگ‌پریدگی انگشتان، احساس خواب رفتن و سوزن سوزن شدن عضو پس از قرار گرفتن مجدد در محیط گرم.

ابتدای حمله رینود، پوست انگشتان معمولا سفید و رنگ پریده می‌شود اما با ادامه سرما و استرس، انگشتان بی‌حس و پوست آنها آبی خواهد شد. اگر فرد وارد محیط گرم‌تر شود یا استرس موجود از بین برود، نوک انگشتان کم‌کم حالتی شبیه خواب رفتن پیدا می‌کنند و رنگ آنها هم قرمز می‌شود. البته این مراحل در همه افراد شبیه هم نیست. حتی بیشتر مواقع همه انگشتان هم درگیر نمی‌شوند یعنی مثلا سه یا چهار انگشت دچار حمله رینود می‌شوند.

موارد شدید رینود حتما نیاز به درمان (از اصلاح سبک زندگی مثل کنترل استرس و ترگ سیگار گرفته تا مصرف داروهای گشادکننده عروق و جراحی) دارند. البته قرار نیست با روش‌های درمانی موجود، بهبود کامل اتفاق بیفتد، اما کم شدن شدت بیماری و پیشگیری از زخم شدن انتهای انگشتان جزو اهداف اصلی درمان هستند.

درمان سردی دست و پا :

*برای چند ثانیه روی انگشتان بایستید سپس روی پاشنه برگردید، این کار را تکرار کنید تا خون در داخل کف پا جریان پیدا کند و گرم شود.

*به مدت ۱۵دقیقه پای خود را در یک طشت آب ولرم و نمک خیس کنید.

*قبل از پوشیدن جوراب، فلفل سیاه یا قرمز در داخل جوراب بریزید.

*فعالیت جسمی مانند راه رفتن، شنا، دو یا دوچرخه سواری روند گردش خون به کف پا را بهبود می بخشد.

*رعایت رژیم غذایی متعادل، کاهش میزان چربی و کلسترول باعث بهبود جریان خون در بدن خواهد شد. کاهش مصرف گوشت قرمز، هله هوله، غذاهای آماده و افزایش مصرف میوه و سبزی های تازه، غلات سبوس دار گوشت کم چرب و ماهی های سالم مانند سالمون و تن در رفع این بیماری موثر است.

*غذای گرم بخورید، زیرا علاوه بر گرم کردن بدن، نسبت به غذای سرد انرژی کمتری برای هضم آن نیاز است.

*استعمال دخانیات باعث افزایش میزان کلسترول در رگ های خون و در نتیجه سفت شدن دیواره رگ ها و انقباض رگ های خون می شود.

گردآوری شده ی مجله ی اینترنتی دلگرم

مرجان امینی