علت بالا و پایین بودن Cortisol در آزمایش ادرار

علت درخواست آزمایش Cortisol

Cortisol آزمایشی است که بر روی بیماران مشکوک به کم کاری و یا پرکاری غدد فوق کلیوی انجام می شود. کورتیزول به وسیلهٔ هورمون آدرنوکورتیکوتروپیک (ACTH)، تولید شده توسط هیپوفیز در پاسخ به استرس، سنتز می‌شود.

آزمایش کورتیزول ، میزان هورمون کورتیزول را در ادرار ۲۴ ساعته اندازه گیری می کند. میزان کورتیزول می تواند مشکلات غده آدرنال و یا غده هیپوفیز را نشان دهد. هورمون کورتیزول توسط غده آدرنال ساخته می شود. وقتی که هیپوفیز هورمونی به نام آدرنوکورتیکوتروپیک ( ACTH ) ترشح می کند، میزان کورتیزول افزایش می یابد.

کورتیزول عملکرد های زیادی دارد مثلا به بدن کمک می کند که از گلوکز و چربی برای انرژی ( متابولیسم ) استفاده کند و همچنین هیجانات را در بدن مدیریت می کند. میزان کورتیزول بدن تحت شرایط مختلف، مقادیر متفاوتی را نشان می دهد، مثل هیجانات روحی و جسمی، عفونت، جراحی و فعالیت شدید.

به طور طبیعی، میزان کورتیزول در ابتدای صبح افزایش می یابد و بالاترین میزان آن ساعت ۷ صبح است. همچنین میزان آن در عصر و زمان خواب کاهش می یابد. اما اگر در طول روز بخوابید و شب بیدار شوید، این الگو بر عکس می شود. ولی اگر شما این تغییرات روزانه را در سطح کورتیزول نداشته باشید، ممکن است غده آدرنال شما پر کار باشد. به این وضعیت سندرم کوشینگ می گویند.

اندازه گیری کورتیزول در ادرار بر روی ادرار ۲۴ ساعته انجام می شود، چون میزان کورتیزول در طی روز متغیر است.

: Cortisol مقادیر طبیعی

• بالغین : کمتر از (۱۰۰ micrograms (mcg / یا کمتر از (۲۷۶ nanomoles (nmol
• نوجوانی : ۵–۵۵ mcg یا ۱۴–۱۵۲ nmol
• کودکی : ۲–۲۷ mcg یا ۵–۷۵ nmol

تفسیر نتایج آزمایش Cortisol

در اکثر بیماران مبتلا به سندرم کوشینگ دفع ادرار ۲۴ ساعته کورتیزول افزایش یافته است. اندازه گیری غلظت سرمی کورتیکوتروپین و تصویربرداری ، معمولا برای تأیید تشخیص و تعیین اتیولوژی لازم است.

افزایش سطح : بیماری کوشینگ، تومورهای اکتوپیک مترشحه ACTH ، استرس، سندرم کوشینگ، نئوپلاسم، هیپرتیروئیدی، چاقی
کاهش سطح : هایپرپلازی آدرنال، بیماری آدیسون، کاهش فعالیت هیپوفیز، هیپوتیروئیدی

کاربردهای بالینی آزمایش Cortisol ادرار

1. در بیماران مشکوک به پرکاری یا کم کاری غده فوق کلیوی
2. تست ترجیحی غربالگری برای سندرم کوشینگ
۳ . تشخیص هیپرآلدوسترونیسم کاذب به علت مصرف بیش از اندازه شیرین بیان.

آمادگی های لازم برای آزمایش Cortisol ادرار

• شما نباید قبل از انجام این آزمایش فعالیت فیزیکی شدید داشته باشید.
• قبل از جمع آوری ادرار ۲۴ ساعته، به مقدار کافی آب بنوشید تا دچار کم آبی نشوید.
• بسیاری از داروها ممکن است نتیجه این آزمایش را تغییر دهند. در مورد داروهایی که مصرف می کنید ( چه با نسخه و چه بی نسخه ) پزشک خود را مطلع سازید.
• با پزشک خود در مورد نگرانی هایی که در مورد آزمایش دارید صحبت کنید احتمال خطر آن نحوه انجام آزمایش یا نتایج احتمالی آزمایش. این کار به شما کمک می کند که اهمیت این آزمایش را متوجه شوید.

آزمایش Cortisol چگونه انجام می شود؟

• شما باید از ابتدای صبح شروع به جمع آوری ادرار کنید. از خواب که بیدار می شوید ، ابتدا مثانه خود را خالی می کنید ولی این ادرار را جمع آوری نمی کنید. زمانی را که ادرار را جمع آوری می کنید ، یادداشت کنید.
• به مدت ۲۴ ساعت ادرار خود را جمع آوری کنید . آزمایشگاه به شما یک ظرف بزرگ می دهد (۴ لیتر) ظرف حاوی مقدار کمی ماده نگهدارنده است. ابتدا در ظرف کوچک و تمییز ادرار کنید و بعد آن را به ظرف بزرگ منتقل کنید. داخل ظرف را با انگشت لمس نکنید.
• ظرف بزرگ را برای ۲۴ ساعت در یخچال نگهداری کنید.
• برای آخرین بار قبل از اینکه ۲۴ ساعت تمام شود، مثانه خود را خالی کنید .این ادرار را هم به ظرف بزرگ منتقل کنید و زمان را ثبت کنید.
• نمونه ادرار نباید به خون قاعدگی، دستمال توالت مدفوع و هر ماده بیگانه دیگری آلوده شود.

عوامل مداخله گر در آزمایش Cortisol

افزایش دهنده ها : بارداری، استرس، الکلیسم، هیجان، ضد بارداری های خوراکی، دانازول، هیدروکورتیزول ، اسپیرونولاکتون

کاهش دهنده ها: دگرامتازون، کتوکونازول، تیازید ها، اسید اتاکرینیک

توضیحات در رابطه با آزمایش Cortisol

• از اسیداستیک ۵۰% ، تولوئن، کربنات سدیم و تیمول نیز می توان به عنوان نگهدارنده استفاده نمود.
• در برخی از روش های آزمایشگاهی استخراج نمونه ادراری ضروری می باشد.
• در بیماران کلیوی (کاهش دفع) مقادیر کورتیزول آزاد ۲۴ ساعته ادرار بطور کاذب کاهش می یابد.
• بیماران مبتلا به سندرم کوشینگ اگزوژن ناشی از مصرف هیدروکورتیزون مقادیر کورتیزول سرکوب نشده ندارند.
• مقادیر کورتیزول آزاد ۲۴ ساعته ادرار در دوره حاملگی ممکن است به بیش از دو برابر محدوده طبیعی برسد.