علت بالا و پایین بودن ANA در آزمایش خون

دسامبر 14, 2023

0 خواندن این مطلب 5 دقیقه زمان میبرد

تفسیر آزمایش آنتی بادی های ضد هسته ANA

Anti-Nuclear Antibody) ANA ) به عنوان یک آزمایش اولیه برای کمک به ارزیابی فرد برای اختلالات خود ایمنی که بر بسیاری از بافت‌ها و اندام‌ها در سراسر بدن تأثیر می‌گذارند، استفاده می‌شود و اغلب به عنوان یکی از آزمایشات برای کمک به تشخیص لوپوس اریتماتوس سیستمیک مورد استفاده قرار می‌گیرد.

آزمایش ANA به دنبال آنتی بادی های ضد هسته در خون شماست. اگر آزمایش آنتی بادی های ضد هسته را در خون پیدا کند، ممکن است به این معنی باشد که اختلال خود ایمنی وجود دارد. اختلال خودایمنی باعث می شود سیستم ایمنی بدن شما به اشتباه به سلول ها، بافت ها و یا اندام خود حمله کند. این اختلالات می تواند مشکلات جدی سلامتی ایجاد کند.

آنتی بادی ها پروتئین هایی هستند که سیستم ایمنی بدن شما برای مبارزه با مواد خارجی مانند ویروس ها و باکتری ها تولید می کند. اما یک آنتی بادی ضد هسته به جای مقابله با مواد خارجی، به سلول های سالم خودتان حمل می کند. “ضد هسته ای” به این خاطر استفاده می شود که آنتی بادی ها هسته (مرکز) سلول ها را هدف می گیرند.

نامهای دیگر: پانل های آنتی بادی ضد هسته، آنتی بادی ضد هسته ای فلورسنت، FANA، ANA

روش آنجام آزمایش ANA

در آزمایش ANA سرم بیمار با محلول PBS (نمک فسفات) رقیق می شود و به سلول های HEp2 (نوعی سلول پوششی) چسبیده شده روی لام افزوده می گردد. اگر سرم دارای آنتی بادی از نوع ANA باشد، این آنتی بادی ها به اجزای سلول های HEp2 (مخصوصاً هسته سلول) می چسبند. سپس کونژوگه (ترکیب ضد آنتی بادی IgG همراه رنگ فلورسنت) هم به سلول ها افزوده می شود. اگر سرم فرد دارای ANA باشد (ANA مثبت) نور فلورسنت آن از هسته سلول ها به خوبی زیر میکروسکوپ فلورسنس نمایان خواهد بود. به این ترتیب اگر وجود ANA تشخیص داده شد برای اندازه گیری مقدار دقیق آنتی بادی، سرم بیمار تیتر می شود؛ یعنی رقت های مختلف سرم بیمار بررسی می شوند تا مقدار آنتی بادی ها اندازه گیری شود. سرانجام، الگوی ANA و مقدار تیتر آنتی بادی گزارش می شود.

تیتر پایین ANA نمی تواند نشانه ای از بیماری باشد. ولی تیتر بالای آن می تواند نشانه ای از یک بیماری خود ایمنی باشد. همچنین یک ANA مثبت، الگوهای متفاوتی می تواند داشته باشد. برای مثال، بسته به این که الگوی نور فلورسنت بازتابیده از هسته سلول ها، یکنواخت باشد یا دانه دار، حکایت از آنتی بادی های متفاوتی دارد. این الگوها می توانند نشانه ای برای تشخیص نوع بیماری خودایمنی باشند.

آزمایشگاه‌های مختلف ممکن است از روش‌های مختلف آزمایش برای تشخیص آنتی بادی‌های ضد هسته استفاده کنند. دو روش رایج شامل ایمونواسی و آنتی بادی فلورسنت غیر مستقیم (IFA) می‌باشد. پادتن فلورسانت غیر مستقیم به عنوان استاندارد طلایی در نظر گرفته می‌شود. بعضی از آزمایشگاه‌ها برای غربالگری آنتی بادی‌های ضد هسته ANA از ایمونواسی استفاده می‌کنند و از آنتی بادی فلورسنت غیر مستقیم (IFA) برای تأیید نتایج مثبت یا دارای ابهام استفاده می‌کنند.

آنتی بادی فلورسنت غیر مستقیم (IFA): این روشی است که در آن نمونه خون فرد با سلول‌هایی که به اسلاید اضافه می‌شوند مخلوط می‌شود. خود پادتن‌هایی که ممکن است در خون موجود باشد، با سلول‌ها واکنش نشان می‌دهند. اسلاید با یک واکنش آنتی بادی فلورسنت درمان می‌شود و زیر یک میکروسکوپ بررسی می‌شود. حضور (یا عدم وجود) و الگوی فلورسانس ذکر شده است.

عیارسنجی ایمنی: این روشها معمولا بر روی ابزارهای خودکار انجام می‌شود اما ممکن است نسبت به آنتی بادی فلورسنت غیر مستقیم در تشخیص آنتی بادی‌های ضد هسته کمتر حساس باشد.

سایر آزمایش‌های آزمایشگاهی مرتبط با حضور التهاب مانند آزمایش اندازه گیری سدیمانتاسیون (ESR) و یا پروتئین واکنشی سی (CRP) نیز ممکن است برای ارزیابی فرد برای لوپوس اریتماتوز سیستمیک یا سایر اختلالات خود ایمنی مورد استفاده قرار گیرند.

کاربرد آزمایش ANA چیست؟

آزمایش ANA برای کمک به تشخیص اختلالات خود ایمنی استفاده می شود، از جمله:

1- لوپوس اریتماتوز سیستمیک (SLE)
این شایعترین نوع لوپوس است که یک بیماری مزمن است که قسمت های مختلف بدن را تحت تاثیر قرار می دهد، از جمله مفاصل، رگ های خونی، کلیه ها و مغز.

2- آرتریت روماتوئید
یک بیماری است که موجب درد و تورم مفصل می شود، بیشتر در دست و پا است

3- اسکلرودرمی

یک بیماری نادر است که بر روی پوست، مفاصل و رگ های خونی تاثیر می گذارد

4- سندرم شوگرن
یک بیماری نادر است که بر غدد تولید کننده رطوبت بدن تاثیر می گذارد

علت درخواست آزمایش ANA چیست؟

اگر علائم لوپوس یا سایر اختلالات خود ایمنی داشته باشید، پزشک ممکن است تست ana را توصیه کند. این علائم عبارتند از:

تب
جوش های قرمز پروانه ای شکل (نشانه لوپوس)
خستگی
درد و تورم مفاصل
درد عضلانی

چه اتفاقی در طول آزمایش ANA رخ می دهد؟

متخصص با استفاده از یک سوزن کوچک یک نمونه خون از ورید در بازوی شما می گیرد. پس از داخل کردن سوزن، مقدار کمی خون جمع آوری می شود. هنگام ورود و خروج سوزن ممکن است کمی احساس گزیدگی داشته باشید. این کار معمولا کمتر از پنج دقیقه طول می کشد.

آیا برای آماده شدن برای آزمایش ANA باید کاری انجام بدهم؟

برای آزمایش ANA نیازی به آمادگی خاصی یا ناشتایی ندارید.

آیا خطراتی در آزمایش ANA وجود دارد؟

آزمایش خون خطر بسیار کمی دارد. ممکن است درد ناگهانی یا کبودی در نقطه ای که سوزن وارد شده است، داشته باشید، اما در اکثر موارد این علائم به سرعت برطرف می شوند.

تفسیر آزمایش ANA چگونه است؟

اگر آنتی بادی های ضد هسته در خون پیدا شود آزمایش مثبت است. اما در صورتی که ana یافت نشود نتیجه آزمایش منفی است. یک آزمون مثبت بسیار مشخص نیست. نتیجه می تواند نشان دهنده هیچ چیز یا نشان دهنده وجود بیماری خود ایمنی مانند لوپوس، بیماری ای که به مفاصل، پوست و سایر اعضای بدن آسیب می زند، باشد. حدود 95٪ از افراد مبتلا به لوپوس در آزمایش آنتی بادی های ضد هسته نتیجه مثبت دارند. نتیجه مثبت می تواند به این معنی باشد که شما یکی از این دیگر بیماری های خودایمنی را دارید:

سندرم شوگرن – بیماری ای که سبب خشکی چشم ها و دهان می شود
اسکلرودرمی – یک بیماری بافت همبند
آرتریت روماتوئید – این بیماری باعث آسیب، درد و تورم مفصلی می شود
پلی‌میوزیت – بیماری ای که باعث ضعف عضلانی می شود
بیماری بافت همبند ترکیبی – بیماری که علائم لوپوس، اسکلرودرمی و پلی میوزیت دارد
آرتریت مزمن نوجوان – نوعی از آرتریت خودایمنی که بر کودکان تاثیر می گذارد
درماتومیوزیت – یک بیماری نادر که باعث عضلات ضعیف و بثورات می شود
پلی‌آرتریت ندوزا – یک بیماری نادر که باعث می شود عروق خونی متورم شوند و باعث آسیب به اندام می شود
حتی اگر نتیجه تست ANA منفی باشد، ممکن است شما بیماری خود ایمنی داشته باشید. اگر علائم شما از بین نرفته باشد ممکن است به آزمایش های دیگر نیاز داشته باشید.

اگر یکی از این بیماری ها را داشته باشید نیز نتیجه آزمون ANA می تواند مثبت باشد:

سندرم ریودو – بیماری ای که باعث می شود انگشتان دست و پا شما آبی رنگ و سرد شود
بیماری های تیروئید – تیروئیدیت هاشیموتو، بیماری گریوز
بیماری های کبدی – هپاتیت خودایمنی، سیروز صفراوی اولیه
بیماری التهابی روده
بیماری های ریوی – فیبروز ریوی ایدیوپاتیک

در حدود 20 درصد از افراد سالم نتیجه آزمایش آنتی بادی های ضد هسته مثبت می شود، حتی اگر بیماری خود ایمنی نداشته باشند. در صورت وجود موارد زیر بیشتر احتمال دارد نتیجه مثبت کاذب باشد: