علت ایجاد پریکاردیت (التهاب قلب) چیست؟
از کجا بدانیم که دچار بیماری پریکاردیت شده ایم؟
به التهاب هر کدام از لایه های پریکارد (پیراشامه) التهاب پیراشامه یا پریکاردیت (pericarditis) گفته می شود. پریکارد نوعی بافت همبند کیسه مانند است که پیرامون قلب و ابتدای رگ های بزرگ آن را فرا گرفته است.
علل پریکاردیت چه چیزهایی هستند؟
علل پریکاردیت عبارتند از:
- عفونت ها
- عمل جراحی قلب
- حمله قلبی
- تروما
- تومور
- سرطان
- تشعشعات
- بیماری های خود ایمنی (مانند آرتریت روماتوئید و لوپوس)
- البته برای برخی از افراد مبتلا به پریکاردیت نمی توان دلیل خاصی را پیدا کرد.
- پریکاردیت می تواند حاد (به طور ناگهانی رخ بدهد) و یا مزمن (طولانی مدت) باشد.
نشانه‌های بیماری پریکاردیت
- تب
- بی‌حالی و درد عضلانی
- شروع ناگهانی درد قفسه سینه
- صدای سایش پریکارد
- تغییرات الکتروکاردیوگرافی
تشخیص پریکاردیت چگونه است؟
پزشک می تواند بر مبنای موارد زیر پریکاردیت را تشخیص دهد:
- علائم گزارش شده توسط بیمار
- نتایج ECG
- معاینه بالینی
- ممکن است برخی آزمایش های دیگر نیز برای تشخیص علت بروز پریکاردیت انجام شود.
درمان پریکاردیت
قبل از شروع درمان بايد حتما اکوکارديوگرافي از بيمار گرفته شود تا از لحاظ افزايش مايع بين دو لايه پريکارد اطمينان حاصل شود، چرا که افزايش حاد اين مايع حتي به ميزان نه چندان زياد مي تواند باعث سندرمي به نام تامپوناد شود. در اين سندرم افزايش مايع داخل حفره پريکارد باعث افزايش فشار داخلي آن و متعاقبا فشار زياد به روي دهليز و بطن راست (که حفرات اصلي قلب محسوب مي شوند) شود و نهايتا کاهش فشار خون و تنگي نفس و … ايجاد نمايند.
اين بيماري در صورت عدم توجه و عدم تشخيص به موقع مي تواند منجر به مرگ شود. پس قبل از شروع درمان بايستي حتما اکوکارديوگرافي انجام شود. بستري شدن در بيمارستان براي اکثر بيماران لازم است ولي در صورت نداشتن مايع در داخل حفره پريکارد و همچنين در مواقعي که ويروس هاي مسبب آن شيوع زيادي در جامعه پيدا کرده اند و تا حد زيادي از ويروسي بودن آن اطمينان داشته باشيم مي توان به صورت سرپايي درمان را شروع کرد. درمان اصلي اين بيماري، تجويز داروهاي ضد التهابي غير استروئيد (NSAIDs) است.
اکثر داروهاي اين گروه را مي توان تجويز نمود ولي ايبوپروفن انتخاب اول و ايندومتاسين انتخاب آخر است. چرا که داروي اول باعث افزايش جريان خود در عروق کرونر مي شود ولي داروي دوم از ميزان آن مي کاهد. در موارد خفيف ويروسي و افرادي که تصميم به درمان سرپايي آنها گرفته شده است، دوره درمان حتي 4 – 1 روزه نيز کافي است و معمولا بيماران به خوبي به درمان فوق جواب مي دهند، معمولا کورتون در پريکارديت حاد نقشي ندارد مگر در درمان بيماري اوليه اي که منجر به پريکارديت شده نظير بيماري هاي روماتيسمي باشد.
نهايتا بيماراني که از بيماري پريکارديت حاد رهايي مي يابند (که غالبا چنين است) بايستي مرتبا تحت نظر باشند، چرا که چنين بيماراني مستعد گرفتاري مجدد پريکارد به دنبال ساير عفونت هاي ويروسي هستند و کسي که حتي يک بار دچار پريکارديت مي شود، احتمال دارد در آينده دچار پريکارديت فشارنده شود. در اين بيماري پرده پريکارد بيمار بسيار ضخيم و سفت مي شود به طوري که عملکرد طبيعي قلب را غير ممکن مي سازد و بيمار دچار علائمي نظير تنگي نفس، ورم اندام هاي تحتاني و شکم مي شود. لذا گوشزد کردن اهميت ويزيت هاي مجدد و انجام اکوکارديوگرافي در فواصل زماني معين براي بيماران لازم است.
