سنکوپ چیست؟ دلایل ایجاد سنکوپ چیست ؟
با مجله دلگرم همراه باشید تا با عارضه سنکوپ بیشتر آشنا شوید
از دست دادن موقت هوشیاری به دلیل جریان خون ناکافی مغز است که ممکن است طی یک سری بیماری‌های قلبی عروقی دیده شود
سنکوپ قلبی ناشی از کاهش ناگهانی برون‌ده قلب است که ممکن است به دلیل ایسکمی حاد میوکارد، بیماری دریچه‌ای قلب (تنگی آئورت و میترال)، کاردیومیوپاتی انسدادی هیپرتروفیک، تومورهای دهلیز چپ، تاکی‌آریتمی. یا برادی آریتمی‌ها باشد.
برادی‌کاردی یا اتساع عروقی رفلکسی نیز می‌توانند منجر به سنکوپ شوند (سنکوپ وازوواگال، سنکوپ سینوسی کاروتید، سنکوپا دفع ادرار، سنکوپ سرفه، سنکوپ عصبی- قلبی neurocardiogenicsyncope)، همان طور که آمبولی ریوی و هیپوولمی نیز باعث سنکوپ می‌شوند.
سنکوپ حاصل چیست
از آنجا که برای ایجاد سنکوپ، باید خون‌رسانی تمامی مغز یا حداقل کورتکس دو طرف کاهش یابد، بنابراین بعید است که درگیری یک‌طرفه‌ی شریان کاروتید منجر به سنکوپ شود. اما گاهی سنکوب در نتیجه درگیری دوطرفه عروق کاروتید اتفاق می‌افتد. این حالت در بیماری شریان ورتبروبازیلر که منجر به ایسکمی ساقه مغز می‌گردد نیز دیده می‌شود. در تعداد زیادی از بیماران (تا ۵۰ درصد موارد) علت حمله سنکوپی مشخصی نمی‌شود.
بروز سنکوپ
سنکوپ، اصطلاحی است که در علم پزشکی به از حال رفتن و غش کردن فرد گفته می شود. باید توجه داشت که منظور از غش کردن به هیچ عنوان تشنج کردن مانند آنچه در بیماران مبتلا به صرع دیده می شود، نیست.
معمولا پس از غش کردن، فرد بلافاصله حالت عادی خود را باز می یابد. سنکوپ بسیار شایع بوده و از هر 3 نفر حداقل یک نفر در طول زندگی خود با این پدیده روبرو می شود.
در اغلب موارد بروز این پدیده اهمیت چندانی نداشته و نگران کننده به حساب نمی آید.
سنکوپ چه زمانی اتفاق می افتد
سنکوپ زمانی اتفاق می افتد که مغز برای مدت کوتاهی و به صورت گذرا خون کافی دریافت نمی کند.
یکی از شایع ترین انواع سنکوپ، سنکوپ وازوواگال است که طی آن به دلیل آهسته شدن بیش از حد ضربان قلب یا انبساط ناگهانی تمامی رگ های بدن یا هر دو این عوامل، خون کافی به صورت گذرا به مغز نمی رسد.
انــواع سنــکوپ
مبتلایان به این نوع سنکوپ در معرض عوارض خطرناک و به ویژه مرگ ناگهانی می باشند
1- سنکوپ قلبی
سنکوپ قلبی عمدتا ناشی از آریتمی های قلبی است.
گاهی کندی ضربان قلب (برادی کاردی) در موارد شدید منجر به حملات سنکوپ می شود. در این موارد تعبیه پیس میکر کافی بوده و نیاز به درمان دیگری نیست.
تاکی کاردی بطنی، علت بدخیم تری برای سنکوپ می باشد. در صورتی که تاکی کاردی های بدخیم قلبی به صورت موقت و گذرا در فرد ایجاد شوند، با قطع آریتمی، فرد هوشیاری خود را بدست می آورد.
2- سنکوپ غیر قلبی
این نوع سنکوپ، خوش خیم بوده و معمولا در افراد جوان و سالم دیده می شود. انواع متفاوتی از بیماری ها منجر به سنکوپ غیر قلبی می شوند که اغلب خطر عمده ای برای سلامتی فرد محسوب نمی شوند (مگر در صورت آسیب به هنگام زمین خوردن).
شایع ترین سنکوپ غیر قلبی که به صورت شایع در افراد جوان دیده می شود، اصطلاحاً سنکوپ وازوواگال نام دارد.
در مبتلایان به این نوع سنکوپ، ایستادن طولانی، استرس ها و هیجانات روانی و گاهاً محرک هایی از قبیل دیدن خون، ادرار کردن و یا اجابت مزاج به صورت متناقض باعث کاهش ضربان قلب و افت فشار خون و در نتیجه سنکوپ می شود.
دلایل ایجاد سنکوپ
- استرس شدید
- ایستادن درازمدت روی پاها
- خستگی مفرط
- قرار داشتن در معرض گرمای شدید
- بروز واکنش های غیرطبیعی در زمان ادرار کردن یا سرفه کردن
- فشارهای عصبی
- هیجان
- بیماری های قلبی
- افت قند خون
- گرمازدگی
- بیماری های عفونی
- بیماری گوش داخلی
- خونریزی (از قبیل خونریزی گوارشی)
- عوارض برخی داروها
علائمی همچون سرگیجه، سردرد، تاری دید و سیاهی رفتن چشم از نشانه های کاهش سطح هوشیاری بوده و باعث عدم تعادل و از حال رفتن افراد می شود.
راه های جلوگیری از سنکوپ
در بسیاری از موارد با مصرف مایعات فراوان در فصول گرم سال و رعایت نکات بهداشتی می توان از بروز سنکوپ جلوگیری کرد.
نحوه کمک به افراد از حال رفته
- هنگام زمین خوردن و از حال رفتن فرد، به منظور جلوگیری از بروز صدمات احتمالی، او را به حالت درازکش روی زمین بخوابانید.
- کمی آب سرد نیز به صورت بیمار پاشید یا محرکی دردناک (مثلا نیشگون) به او وارد کرد تا عروق به اصطلاح وارفته بار دیگر منقبض شوند.
- برای جلوگیری از خفگی هنگام استفراغ، سر بیمار را به یک سمت چرخانده و پس از به هوش آمدن فرد، به سرعت او را بلند نکنید.
- درمان مقطعی سنکوپ نباید باعث شود که فرد از مراجعه به پزشک به منظور تشخیص دلیل اصلی آن غافل شود.
- تا موقعی که بیمار هوشیار نشده مایعات یا خوراکی دیگر به بیمار داده نشود، چون وارد ریه‌های او می‌گردد.
- اگر بیمار حین غش سقوط کرده باید مطمئن شوید که جایی از بدن او صدمه ندیده است.
- بعد از انجام مراحل بالا بیمار را به اورژانس منتقل کنید
تهیه و گردآوری مجله دلگرم
مرضیه ملایری
