سفر به طالقان و بازید از جاذبه های توریستی آن

مناطق دیدنی طالقان

طالقان که به ارتفاعات و قله‌های سرسبز و زیبایش شناخته می‌شود، در ۱۱۴ کیلومتری کرج و ۱۶۶ کیلومتری از تهران قرار گرفته است. آبشارها و رودها و کوچه باغ‌های طالقان به اضافه امکان پیاده روی و دوچرخه‌سواری در چمنزارهای آن از انگیزه‌های سفر به طالقان است. اما انگیزه قوی‌تری نیز باعث سفر به طالقان می‌شود و آن خوش آب و هوا بودن و نزدیکی‌اش به تهران است، به طوری که میتواند مقصد سفری یک روزه یا حتی چند ساعته در آخر هفته باشد، بدون اینکه ناچار به طی مسافتی طولانی باشید.

یکی از مناطق ییلاقی و زیبای کشورمان شهرستان طالقان است که در تقسیم بندی جغرافیایی از شهرستان های استان البرز است. همسایگان طالقان از سمت شمال الموت و مازندران و از جنوب فشگلدره و ساوجبلاغ هستند که این منطقه ی زیبا را دربرگرفته اند.

طالقان به واسطه جاذبه های طبیعی و گونه‌ های متنوع گیاهی و زیستگاه حیات وحش یکی از قطب های گردشگری و تفریح گاهی پر جاذبه است. همچنین علاوه بر جاذبه های طبیعی، بازمانده های تاریخی با ارزشی را در خود جای داده و نیز دارای اماکن زیارتی است که علاقمندان زیادی دارد و به این نقطه سفر می کنند.

وجه تسمیه طالقان

طالقان در لغت نامه علامه دهخدا تالکان آمده و طالقان را معرب تالکان دانسته است. همچنین در این لغت نامه آمده است که تالکان و تلکان اسم دو ولایت است که یکی در خراسان و یکی دیگر در حومه قزوین است. تات و تال قومی ایرانی ساکن در محدوده دریای مازندران و بعضی نقاط کوهستانی دیگر است و پسوند «گان» در زبان پارسی به معنی جا و سرزمین است که در ترکیب با واژه تال روی هم به معنی سرزمین تال است و معرب آن طالقان است.

زبان تاتی و گویش‌ های زبان تاتی جزء دسته زبان‌ های ایرانی است که یکی از بازمانده های گویش‌ های دوره مادها بوده و به زبان مازندرانی و تالشی و گیلکی خیلی شباهت دارد. این زبان که گویش های آن زمانی از قفقاز تا شمال خراسان گویشور داشت با گرایش مردم منطقه به زبان ترکی و زبان فارسی فقط بخشی از گویش‌های تاتی در این منطقه در حال حاضر باقی مانده است. از جمله جاهایی که این گویش در آن رایج بوده اشتهارد در استان البرز، بوئین‌زهرا، تاکستان، استان قزوین و شهرستان طالقان است.

جغرافیای طالقان

این شهرستان در فاصله ۹۰ کیلومتری کرج واقع شده است و شامل دو بخش مرکزی و بالا طالقان است. مساحت طالقان حدود ۱۲۰۰ کیلومتر مربع است و در این محدوده جغرافیایی جمعیتی حدود ۲۵۷۸۱ تن ساکن هستند. مردم طالقان تا پیش از ورود اسلام و تا حدود سده سوم هجری، پیرو باورهای ایران باستان بودند اما از قرن سوم هجری پیرو زیدیه بودند – به پیروان زید بن علی بن حسین بن علی بن ابی ‌طالب زیدیه می گویند – بعد از قدرت یابی صفویه کم کم نفوذ زیدیه تحلیل رفت و مردم این منطقه شیعه دوازده‌ امامی شدند.

شاهرود طالقان

این رود از کوهپایه‌ های شرقی شروع می شود و با ۱۰۵ کیلومتر طول به سمت غرب در جریان است و در طول مسیر بیشتر از ۱۵ رودخانه کوچک و بزرگ را که از چشمه ها و برفاب‌ها جاری می شوند با خود تا سپید رود می‌ برد و در آنجا با آب های قزل اوزن ترکیب شده و وارد دریای خزر می شوند. آبشارهای زیادی که در این منطقه وجود دارد از جمله آبشارهایی در روستاهای زیبای اوچان، جوستان، اورازان، کرکبود، آسکان، عسلک منظره ای بسیار دل انگیز را به تصویر می کشند و چشمه آب معدنی جوستان یکی دیگر از زیبایی ها و جاذبه های دیدنی طالقان است.

سد و دریاچه طالقان

یکی از انگیزه‌های سفر به طالقان ماهیگیری است، چون دریاچه‌ای تا این حد نزدیک تهران که بتوان در کنارش نشست و قلاب را در آب انداخت و امید داشت که ماهی‌ای بر سرش گیر کند، وجود ندارد. سد طالقان روی رودخانه شاهرود که از مازندران سرچشمه می‌گیرد بسته شده و علاوه بر ایجاد منظره‌ای چشم‌نواز که بسیاری در کنارش برای ساعتی خستگی از تن به در می‌کنند، به دلیل وجود ماهی کپور، قزل آلای رنگین‌کمان و زردپر، هواداران زیادی دارد و ماهیگیری در اطرافش یکی از تفریح‌های رایج است.

آبشار شله بن طالقان

از جلوه‌های طبیعت طالقان، آبشارهای فصلی و دائمی بسیاری است که دارد، بنابراین ایده‌آل‌ترین شهر، برای دوستداران آبشار است. یکی از آبشارهای بکر این ناحیه نیز آبشار شله بن (شلبن) است. جایی که در مسیر رسیدن به آن میتوان از کوچه باغ‌های پردارو درختی نیز گذشت. این آبشار اگرچه آب زیادی ندارد، ولی راه رسیدن به آن و اطرافش دیدنی است. آبشار شلبن(شله بن) در غرب روستای بزج در ۱۰ کیلومتری شمال شهرک طالقان واقع شده است.

روستای اورازان طالقان

از جمله روستاهای سرسبز طالقان، روستای اورازان یا آب ریزان است، همان جایی که زادگاه جلال آل احمد، نویسنده شهیر ایرانی است و کتابی را نیز به نام اورازان ، درباره آداب و رسوم و فرهنگ و زبان مردم این منطقه، نوشته. اورازان که در ۱۲ کیلومتری طالقان قرار دارد، یکی از پرآبترین روستاهای طالقان است. باغ‌های گردو و لاله های بیشمار اورازان و چشمه ای که در تمام طول سال پرآب است از دلایل شهرت اورازان است. به دلیل وجود تپه ای در ورودی این روستا که قدمتش به ۴ هزار سال پیش برمیگردد، اورازان از روستاهای باسبقه طولانی به شمار می‌آید. همه اهالی این روستا سیدزاده هستند. اگر به دیدن اورازان رفتید خرید گردو را از یاد نبرید.

آبشار کرکبود طالقان

کرکبود، هرچند کوچک است، اما از باشکوه‌ترین‌ها و مهمترین آبشارها در طالقان است. کرکبود یا کر که به دلیل رنگ کبود کوه‌های اطرافش به این اسم شهره است، ۱۴ کیلومتر با طالقان فاصله دارد. روستای کرکبود با درختان تنومند سربه فلک کشیده‌اش شناخته می‌شود. به روستا که رسیدید ماشین را میتوانید پارک کنید و با نیم ساعت پیاده روی به آبشار کرکبود برسید. آبشار کرکبود، آبشاری تماشایی است که در میان دره‌ای عمیق با صخره‌های ۳۰ تا ۵۰ متری خودنمایی می‌کند. کرکبود به دلیل حجم بالا و سرعت آبش، هیبت زیادی دارد. آب پرخروش این آبشار ۵ متری، از ارتفاعات حصارچال مازندران سرچشمه می‌گیرد. حوضچه پایین دست آبشار جان میدهد برای آبتنی.

شاه البرز طالقان

قله‌ و رشته‌ کوهی است که در البرز جای دارد و حدود ۴۲۰۰ متر ارتفاع آن است که مرز استان‌ های البرز و قزوین محسوب می شود، دامنه جنوبی این رشته کوه به طالقان و سمت شمال آن با دره الموت قزوین مرتبط است.

کوه های صخره ای طالقان

کوه‌ های صخره‌ ای و بلند این منطقه و یخچال های طبیعی علم کوه در محدوه روستای پراچان از دیگر نقاطی است که گردشگران را به خود جذب می کند و کوهنوردان زیادی به قصد صعود به این صخره های صبور و محکم در زمان های و فصول مختلف سال به آن جا می روند.

علم‌کوه در طالقان

از دیگر کوه هایی که از سمت جنوب با این منطقه ییلاقی زیبا در ارتباط است قله علم کوه با ارتفاع۴۸۵۰ متر است. این قله که بعد از دماوند دومین قله رفیع کشورمان است معروفیتش به خاطر دیواره‌ دامنه شمالی آن است که سخت ‌ترین و فنی‌ ترین مسیرهای دیواره‌ نوردی و سنگ ‌نوردی در کشورمان را دارد و مورد توجه علاقمندان ورزش سنگ نوردی و کوه نوردی است.

کتیبه عسلک طالقان

از دیگر جاذبه های طبیعی طالقان کتیبه گردنه عسلک طالقان است. این کتیبه در روستایی به نام گراب از روستاهای تابع شهرستان طالقان است و میراث تاریخی بازمانده از دوره قاجار است که به سنگ ‌نبشته‌ ی گردنه عسلک معروف است. کتیبه عسلک در دامنه‌ ی ارتفاعات یخچال و میش‌ چال و ۳ کیلومتری جنوب غربی گردنه‌ عسلک است. محققان معتقدند که فردی به اسم ایوب میردفتر در دوره سلطنت ناصرالدین شاه قاجار دستور ایجاد یک نهر را در اینجا داده و پس از مسائل گوناگون نهر ساخته می شود. محققان باستان شناس بعدها در طی کاوش‌ هایی که در منطقه انجام دادند به سنگ ‌نبشته و نهر مورد نظر رسیدند. این کتیبه یکی از جاذبه های دیدنی طالقان است.

قلعه کی قباد طالقان

قلعه کی قباد در 3 کیلومتری شمال غربی روستای هرنج شهرستان طالقان بر فراز کوه های آن قرار دارد و قدمت آم به دوره ی اسماعیلیه باز می گردد.از این قلعه تاریخی اکنون چیزی جز دیوارهایی با ملات ساروج چیزی باقی نمانده است.

روستای ایستا در طالقان

روستای ایستا در حومه طالقان می باشد و یکی از روستاهای عجیب کشور است که زن ها اجازه ورود به این روستا را ندارند و استفاده از هرگونه وسیله مدرن ممنوع است.اهالی این روستای رمزآلود اوقات شرعی نماز را با شاخصه های خود استخراج می کنند و به شدت منتظر ظهور حضرت مهدی ( عج ) هستند.اهالی این روستا هیچگونه فعالیت سیاسی و اجتماعی نداشته و باورهای خود را تبلیغ نمی کنند.

ارژنگ قلعه طالقان

ارژنگ قلعه یکی از جاذبه های تاریخی شهرستان طالقان می باشد که به دوران پس از اسلام بازمی گردد و در روستای میناوند واقع شده است.این قلعه تاریخی در اواسط قرن ششم و در سال 544 به دستور امیر کیا محمد بزرگ امید احداث شده است و با نام های دیگری مانند دل جنگ، قلادوش و … شهرت پیدا کرده است.این قلعه زیبا و تاریخی یکی از قلعه های ارزشمند و مهم در دوره ی اسماعیلیان بوده و کاربرد آن برای جلوگیری از حملات احتمالی دشمنان ساخته شده است.

بیشتر بخوانید:

سفر به قائمشهر و بازید از مناطق دیدنی آن

آشنایی با مناطق دیدنی یاسوج

مناطق دیدنی و تاریخی قوچان

گردآوری توسط بخش گردشگری

مجله دلگرم