دسته‌بندی نشده

دلیل زدن واکسن کزاز چیست؟

چه زمانی و به چه علت به واکسن کزاز نیاز داریم؟

کُزاز یا تتانوس ( Tetanus) نوعی بیماری عفونی است که به سبب سم باکتری بی‌هوازی گرم‌مثبت کلوستریدیوم تتانی پدید می‌آید و به دلیل انقباض‌های دردناک دایمی ماهیچه‌های اسکلتی و حملات مشخص است. باکتری کلوستریدیوم تتانی در گرد و خاک قالی که به وسیله کفش آلوده می‌شود و مخصوصاً در خاک مزارع و باغچه‌ها و کوچه‌ها و اصطبل‌ها یافت می‌شود و از طریق زخم به بدن راه می‌یابد.

به چه علت زدن واکسن کزاز اجباری است؟با دلگرم همراه باشید.

کزاز

کزاز

کار واکسن کزاز چیست؟

در واقع این واکسن حاوی سموم غیرفعالی است که تنها باعث تحریک و فعال شدن سیستم ایمنی بدن شده و به تولید پادزهر در بدن منتهی می‌شود.
زمانی که بچه هستید، واکسن کزاز را همراه با یک سری ترکیبات دیگر به شما تزریق می‌کنند تا در برابر بیماری‌هایی همچون دیفتری و سیاه‌ سرفه از شما محافظت کند.

کزاز

علایم بیماری کزاز

علایم اولیه بیماری کزاز ناراحتی و بی‌خوابی است. به زودی عضلات فک و زبان تشنج پیدا می‌کند و بیمار قدرت باز کردن دهان را برای حرف زدن نداشته و جویدن غیر ممکن می‌شود. به دنبال تشنج عضلات فک و زبان، عضلات سر و صورت، گردن، ساعد، دست و پا و بالاخره کمر نیز متشنج می‌شود. تشنج عضلات صورت سبب پیدایش قیافه خندان به نام لبخند کزازی و تشنج عضلات کمر موجب خمیدگی آن به جلو می‌شود. این تشنجات دردناک هستند. تب مختصر در حدود ۳۸ درجه‌است.

بیماری کزاز از چند روز تا چند هفته طول می‌کشد و بالاخره تشنج عضلات تنفسی باعث مرگ بیمار می‌شود. معالجه با سرم ضد کزاز در صورتی مؤثر است که سم میکروب به سلول‌های عصبی نرسیده باشد. بعلاوه عضلات قفسه سینه، شکم و پشت نیز ممکن است دچار گرفتگی شوند. گرفتگی شدید عضلات تنفسی منجر به تنفس مشکل برای بیماران می‌گردد. علائم و نشانه‌های کزاز در هر زمانی (چند روز تا چند هفته) بعد از صدمه ظاهر می‌شوند. دوره کمون برای این بیماری بین ۵ روز تا ۱۵هفته می‌باشد. میانگین دوره نهفتگی ۷ روز می‌باشد.

کزاز

پیشگیری از کزاز

اکثر موارد کزاز در افراد غیر ایمن و کسانی که دوز یادآرو کزاز را طی 10 سال گذشته دریافت نکرده‌اند، رخ می‌دهد. به منظور حفاظت از بیماری کزاز دو گونه آمادگی ضروری می‌باشد:تزریق واکسن کزاز طبق برنامه کشوری که یک عامل مصونسازی موثر در بین کودکان و همچنین زنان در سنین حاملگی است. یکی از مهمترین روشهای حفاظت جامعه برعلیه بیماری کزاز ، حفظ سطح ایمنی عمومی ، انجام ایمن‌سازی عادی پیش از وقوع بلایا و همچنین پاکیزه نمودن اولیه و کافی جراحات و زخمها می‌باشد، چنانچه در بیماریهایی که دارای جراحات باز می‌باشند، رعایت سطح کامل ایمنی نگردد، واکسن کزار یک روش پیشگیری موثر بشمار خواهد رفت.

در مورد آمادگی دوم ، آنتی‌توکسین کزاز (ایمونوگلوبولین کزاز TIG) باید بطور مجزا و تحت نظر پزشک به بیماران مجروحی که طی 10 سال گذشته واکسن کزاز دریافت نکرده‌اند، تجویز گردد. افزایش فوق العاده بیماری کزاز معمولا” پس از بروز بلایای طبیعی رخ نمی‌دهد، بنابراین واکسیناسیون عمومی جامعه بر علیه بیماری کزاز ضروری نبوده و تصور نمی‌شود که در کاهش بیماری مصدومان موثر باشد. واکسیناسیون عمومی ممکن است در کمپها و اردوگاههای منطقه و جهت تعداد بیشماری از کودکان برعلیه بیماری سرخک ، سیاه سرفه ، و احتمالا” پولیو و دیفتری توصیه می‌گردد.

کزاز

علت بیماری کزاز

نام باکتری عامل بیماری “کلستریدیوم تتانی” است که در خاک، غبار و مدفوع حیوانات یافت می شود.این باکتری از طریق یک بریدگی یا زخم باز به بدن وارد می‌شود. اغلب این باکتری از طریق زخم سوراخ ‌شده عمیق ناشی از اشیایی تیز مانند چاقو یا ناخن، فرد را آلوده می‌‌کند. هنگامی که باکتری وارد زخم تازه عمیق می گردد، اسپورهای باکتری یک سم قدرتمند به نام “تتانواسپاسمین” را تولید می نمایند. این سم بر عملکرد سیستم عصبی اثر می کند و باعث گرفتگی عضلانی شدید (شایع ترین علامت تتانی) می شود.

آیا فقط زمانی که فرد دچار جراحت یا آسیب شد باید کزاز زد؟

خیر. در واقع زخم‌های خاصی به نام «زخم‌های آماده‌ی کزاز» وجود دارد. اگر دچار یکی از انواع زخم‌های زیر شدید حتما باید کزاز بزنید.

  • زخم‌های سوختگی که به جراحی نیاز دارد.
  • زخم‌هایی با خراش شدید که باعث شده بافت‌های زیاد پوست از بین برود.
  • آسیب‌‌ها یا زخم‌هایی که به خاطر گاز گرفتن حیوانات رخ داده، خصوصا اگر زخم با خاک یا کود تماس داشته باشد.
  • زخم‌هایی که به خاطر برخورد با ابزار و وسایل خارجی مانند میخ، چوب، یا ابزار تیز ایجاد شده باشد.
  • خراش‌های و شکاف‌های شدید که منجر به رؤیت استخوان می‌شود.
  • زخم‌هایی که عفونی می‌شود.

کزاز

چه کسانی بیشتر در معرض خطرند؟

  • بیماری کزاز اغلب گروه‌هایی از جامعه که سر و کارشان با خاک و فلزات آلوده است از جمله کشاورزان و آهنگران را تهدید می‌کند.
  • همچنین نوزادانی که هنگام تولد، بند ناف شان با اشیای آلوده و بدون ضد عفونی کردن بریده می‌شود، امکان ابتلای آن ها به این بیماری وجود دارد.

کزاز

چه زمانی به درمان نیازمندیم ؟

در زخم‌های سطحی و تمیز، سابقه واکسیناسیون بیمار بررسی می‌شود. اگر از آخرین نوبت تزریق واکسن کمتر از 10 سال سپری شده باشد، هیچ اقدامی انجام نمی‌شود و اگر بیش از 10 سال باشد، واکسن تزریق می‌شود.در زخم‌های عمیق و کثیف، اگر سابقه واکسیناسیون بیش از پنج سال باشد، واکسن تزریق می‌شود.به افرادی هم سابقه واکسیناسیون کزاز ندارند یا از وضعیت واکسیناسیون خود مطمئن نیستید، هر نوع زخمی (چه سطحی و چه عمیق) که داشته باشند، بدون استثنا واکسن زده می‌شود.

کزاز

مراقبتهای بهداشتی برای مصونیت از کزاز

  • تمیز نگاه داشتن زخم
  • ابتدا زخم را با آب تمیز بشوئید. زخم و اطراف آن را با یک صابون با دقت تمیز نمائید.
  • توجه به منبع بیماری
  • زخمهای ناشی از سوزن یا دیگر برشهای عمقی، گزیدگی حیوانات و به ویژه زخمهای کثیف شما را در گروه پرخطر برای ابتلا به عفونت کزاز قرار می‌دهد. در این صورت پزشک زخم شما را تمیز می‌نماید و پس از تجویز آنتی‌بیوتیک، دوز یادآور واکسن کزاز را به شما تزریق می‌نماید.
  • مصرف آنتی‌بیوتیک
  • بعد از شستن و تمیز کردن زخم، یک لایه از آنتی‌بیوتیکهای ( کرم یا پماد) نظیر نئوسپورین یا پلی‌سپورین بر روی زخم قرار دهید. این آنتی‌بیوتیکها بهبود زخم را تسریع نمی‌کنند اما با مهار رشد باکتریها و ایجاد مصونیت، بدن را در ترمیم زخم یاری می‌نمایند. برخی اجزاء در پمادها باعث ایجاد لکه‌های پوستی خفیف می‌شوند. در صورت بروز لکه‌های پوستی مصرف پماد را متوقف سازید.
  • پوشش زخم
  • در معرض هوا بودن زخم به بهبودی آن کمک می‌نماید، اما پانسمان زخم را تمیز نگاه داشته و از ایجاد عفونتهای مضر جلوگیری می‌کند. تاولهای تخلیه شده باید تا زمان بهبود پانسمان شوند.
  • تعویض پانسمان
  • پانسمان روزانه و در صورت مرطوب بودن سریعتر تعویض می‌شوند. در صورت حساسیت به برخی از باندها و چسبها از گاز استریل و چسبهای کاغذی استفاده شود.

کزاز

عواقب بیماری کزاز

اکثر موارد بیماری کزاز شدید بوده و علیرغم درمان منجر به مرگ می‌گردد. مرگ اغلب در اثر انقباض مجاری هوایی، عفونتهای تنفسی و اختلال در سیستم عصبی خودکار رخ می‌دهد. سیستم عصبی خودکار قسمتی از سیستم عصبی است که کنترل عضلات قلبی، عضلات غیر ارادی و غدد را بر عهده دارد. بیماران بهبود یافته از کزاز گاهی به مشکلات روانی مبتلا می‌شوند و به مشاوره روانپزشکی نیازمند می‌گردند. پس اگر دوران کودکی واکسن کزاز دریافت نکرده‌اید به پزشک مراجعه و واکسن نوع بالغین یا Td را تزریق نمائید.

عفونت کزاز نیازمند یک دوره طولانی درمان در یک مرکز بهداشتی می‌باشد. درمان شامل مصرف یک ضد سم نظیر TIG می‌باشد. هر چند ضد سم تنها می‌تواند سموم غیر متصل به بافت عصبی را خنثی نماید. داروهایی جهت آرام بخشی و فلج عضلانی تجویز می‌شوند که در این صورت نیاز به روشهای حمایتی از مجاری هوایی وجود دارد. پزشک ممکن است برای مقابله با باکتری کزاز آنتی‌بیوتیک خوارکی یا تزریقی تجویز کند.

کزاز

درمان کزاز

درمان شامل مصرف یک ضد سم نظیر TIG می باشد، هر چند که ضد سم تنها می تواند سموم غیر متصل به بافت عصبی را خنثی نماید.پزشک ممکن است برای مقابله با باکتری کزاز، آنتی بیوتیک خوراکی یا تزریقی تجویز کند.همچنین تجویز واکسن کزاز، از عفونت آینده با کزاز جلوگیری می نماید. عفونت کزاز نیازمند یک دوره طولانی درمان در یک مرکز بهداشتی می باشد. داروهایی جهت آرام بخشی و فلج عضلانی تجویز می شوند که در این صورت شما نیازمند روش های حمایتی از مجاری هوایی می باشید.

در اکثر موارد، بیماری کزاز شدید بوده و علی رغم درمان منجر به مرگ می گردد. مرگ اغلب در اثر انقباض مجاری هوایی، عفونت های تنفسی و اختلال در سیستم عصبی خودکار رخ می دهد. سیستم عصبی خودکار قسمتی از سیستم عصبی است که کنترل عضلات قلبی، عضلات غیر ارادی و غدد را بر عهده دارد. بیماران بهبود یافته از کزاز گاهی به مشکلات روانی مبتلا می شوند و به مشاوره روانپزشکی نیازمند می گردند. وجود یک زخم عمیق و کثیف در حالی که شما حداقل در ۵ سال گذشته دوز یادآور کزاز را دریافت نکرده‌اید و یا وضعیت واکسیناسیون خود مطمئن نیستید. وجود هر گونه زخم در حالی که شما طی ۱۰ سال گذشته دوز یادآور کزاز را دریافت نکرده‌اید. درمان شامل مصرف یک ضد سم نظیر TIG می‌باشد.

هر چند ضد سم تنها می‌تواند سموم غیر متصل به بافت عصبی را خنثی نماید. پزشک ممکن است برای مقابله با باکتری کزاز آنتی بیوتیک خوراکی یا تزریقی تجویز کند. همچنین تجویز واکسن کزاز، از عفونت آتی با کزاز جلوگیری می‌نماید. عفونت کزاز نیازمند یک دوره طولانی درمان در یک مرکز بهداشتی می‌باشد. داروهایی جهت آرام بخشی و فلج عضلانی تجویز می‌شوند که در این صورت شما نیازمند روشهای حمایتی از مجاری هوایی می‌باشید. درمان معمولا شامل سه حالت زیر است:

آزمون‌های تشخیصی می‌توانند شامل بررسی‌های خونی و کشت در آزمایشگاه باشند.
بستری شدن در یک اتاق تاریک و ساکت. درمان ممکن است شامل استفاده از لوله‌های تنفسی، تأمین مایعات داخل وریدی و داروها باشد.

جراحی برای برداشتن بافت دچار عفونت

اکثر موارد بیماری کزاز شدید بوده و علی‌رغم درمان منجر به مرگ می‌گردد. مرگ اغلب در اثر انقباض مجاری هوایی، عفونت‌های تنفسی و اختلال در سیستم عصبی خودکار رخ می‌دهد. سیستم عصبی خودکار قسمتی از سیستم عصبی است که کنترل عضلات قلبی، عضلات غیر ارادی و غدد را بر عهده دارد. بیماران بهبود یافته از کزاز گاهی به مشکلات روانی مبتلا می‌شوند و به مشاوره روانپزشکی نیازمند می‌گردند.

کزاز

گردآوری شده ی مجله اینترنتی دلگرم

مرجان امینی

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا