تشخیص آرتروز زانو : راههای تشخیص آرتروز با بررسی صدای زانو

آرتروز چیست ؟

آرتروز (Osteoarthritis) به معنی التهاب مفاصل است. التهاب یکی از واکنش های طبیعی بدن نسبت به بیماری ها و یا آسیب ها است و شامل ورم، درد، خشکی و گرفتگی می شود.

التهاب هایی که برای مدت طولانی باقی می مانند و یا به صورت مکرر عود می کنند (از جمله در آرتروز) می توانند منجر به آسیب دیدن بافت های بدن شوند.

مفصل جایی است که دو یا چند استخوان به هم وصل می شوند، مانند زانو و یا لگن.

بخشی از استخوان که در مفصل با استخوان دیگر درگیر می شود با ماده ای اسفنجی به نام غضروف پوشیده شده است که باعث می شود استخوان به راحتی و بدون درد حرکت کند.

در مفاصل مایعی لغزنده به نام مایع سینوویال ترشح می شود که این ماده مفصل را تغذیه کرده و اصطکاک آن را کم می کند. استخوان ها با بافت های طناب مانند بسیار قوی به نام رباط به هم متصل می شوند.

رباط ها به ثبات استخوان ها کمک می کنند. عضلات و تاندون ها نیز از مفاصل پشتیبانی کرده و باعث می شوند شما بتوانید حرکت کنید.

در بیماری آرتروز، یک یا چند منطقه از یک مفصل ملتهب شده که باعث بروز درد، سفتی و گاهأ اختلالات حرکتی می شود. برخی از انواع آرتروز ها بر سایر بخش های بدن از جمله پوست و ارگان های داخلی تاثیر می گذارند.

آرتروز تا چه میزان شایع است ؟

بیماری آرتروز بسیار شایع است. تخمین زده می شود که بیش از 70 میلیون آمریکایی (یعنی از هر سه نفر یک نفر) به نوعی از ورم مفاصل و یا درد در مفاصل رنج می برند.

آرتروز یکی از عمده دلایل از دست دادن زمان مفید کاری و یا حتی از کار افتادگی می باشد. بیماری آرتروز می تواند افراد را در هر سنی تحت تاثیر قرار دهد اما با این حال میزان شیوع آن در افراد مسن بیشتر است.

تشخیص آرتروز

تشخیص زودهنگام آرتروز زانو باعث جلوگیری از آسیب دیدگی دائمی می شود. آرتروز معمولا با بررسی سابقه پزشکی و معاینه زانو تشخیص داده می شود.

پرتونگاری (اشعه ایکس) می تواند در تشخیص آرتروز زانو مفید باشد. غضروف در پرتونگاری معمولی آشکار نمی شود، بنابراین میزان تحلیل غضروف با توجه به فاصله بین استخوان های آن غضروف تعیین می شود.

پس به جرات می توان گفت که در پرتونگاری متداول احتمال مشخص نشدن ابتلا به آرتروز در مراحل اولیه بیماری بسیار بالا است و امکان دارد دو رادیولوژیست نظرات متفاوتی درباره یک عکس یکسان داشته باشند.

اما ام. آر. آی، بافت نرم (و استخوان ها) و همچنین مفصل در حال حرکت را نشان می دهد.

تصویربرداری اشعه ایکس پیشرفته با انکسار نور (DEI) گونه نوینی از پرتونگاری است که علاوه بر استخوان ها، بافت های نرم را نیز نشان می دهد.

DEI از مقادیر بسیار پایین تشعشع استفاده می کند؛ کاربرد این روش برای تصویربرداری از غضروف هنوز در بیمارستان ها رواج نیافته است.

اما دانشمندان در تلاش اند با تولید انبوه این دستگاه، امکان استفاده از آن را برای همگان فراهم کنند.

تشخیص آرتروز با بررسی صدای زانو

محققان دانشگاه لنکستر در انگلیس موفق به توسعه یک روش غیر تهاجمی شدند که با استفاده از صدای مفاصل زانو، آرتروز را با دقت بالا در مراحل اولیه تشخیص می‌دهد.

تشخیص آرتروز روش‌های مختلفی دارد. در این روش جدید میکروفون‌های کوچکی به زانو متصل می‌شود تا صداهای با فرکانس بالای مفاصل زانو را حین نشستن، راه رفتن و ایستادن تشخیص دهد.

در مرحله بعدی این سیگنال‌ها توسط کامپیوتر تجزیه و تحلیل می‌شوند تا سلامت مفاصل زانو به طور دقیق مورد بررسی قرار گیرد. تجزیه و تحلیل بر اساس شکل موج‌های صوتی حین حرکات زانو صورت می‌گیرد.

این راهکار اولین بار است که برای تشخیص آرتروز زانو مورد استفاده قرار می‌گیرد و دقت آن بسیار بالاست. این روش بسیار ساده، ارزان، غیر تهاجمی و دقیق بوده و علاوه بر تشخیص زودهنگام بیماری، موفقیت روند درمان را نیز نشان می‌دهد.

آرتریت ( التهاب مفاصل ) به التهاب دردناک در ناحیه مفاصل گفته می‌شود و یکی از بزرگترین معضلاتی است که افراد به مرور زمان و با گذشت سن با آن مواجه می‌شوند. شایع‌ترین دردهای ناشی از آرتروز در نواحی زانو، لگن، ستون فقرات و دست دیده می‌شود.

بین مفاصل به طور طبیعی نوعی روان‌کننده وجود دارد،‌ زمانی‌که در بیماری آرتروز میزان تولید این روان کننده کاهش می‌یابد، مفاصل و غضروف‌ها به هم ساییده می‌شوند و علاوه بر ایجاد درد، باعث می‌شود بیمار در انجام فعالیت‌های عادی مانند راه رفتن و نشستن با مشکل مواجه شود.

سه عامل اضافه وزن، سن و آسیب دیدگی مفاصل، مهمترین دلایل بروز آرتروز هستند. استفاده از دارو، ورزش و در موارد حاد، عمل جراحی توصیه می‌شود.

راه های درمان آرتروز زانو

اگرچه استوآرتریت گونه غیرالتهابی آرتروز به شمار می رود، با این وجود با اندکی التهاب همراه است.

البته شدت آن قابل مقایسه با التهاب ناشی از گونه های التهابی آرتروزهایی مانند آرتریت روماتویید نیست.

چون آرتروز زانو عموما بین افراد مسن و میانسال شایع است و به مرور زمان تشدید می شود، به عنوان یک بیماری «فرسایشی» در نظر گرفته می شد.

با این وجود، فعالیت طبیعی منجر به بروز آرتروز زانو نمی شود، و علت آرتروز زانو و تحلیل و از بین رفتن غضروف مشخص نیست.

در پژوهش انجام شده از سوی مرکز بیماری های عضلانی و آرتروز دانشکده پزشکی دانشگاه هند، پس از شناسایی آنزیم های آسیب زننده به غضروف مفصلی، آنتی بیوتیکی به نام داکسی سایکلین که خاصیت بازدارندگی این آنزیم ها را دارد مورد امتحان قرار گرفت و ملاحظه شد که سرعت تحلیل غضروف با استفاده از این دارو آهسته تر می شود.

ضمنا روغن کبد ماهی کاد نیز از خاصیت بازدارندگی آنزیمی مشابهی برخوردار است. بسیاری از بیماران مبتلا به آرتروز زانو به دلیل درد زانو یا به تصور تشدید علائم در نتیجه انجام فعالیت، میزان فعالیت خود را کاهش می دهند.

به این ترتیب عضله های نگهدارنده زانو ضعیف تر می شوند و فشار بیشتری بر مفصل زانو وارد می شود.

درمان با جراحی

در حالتی که هیچکدام از روش های غیرجراحی برای کنترل درد بیمار موثر نباشد، پزشک درمان با جراحی را پیشنهاد کند.

درمان آرتروز با جراحی آرتروسکوپی

جراحی آرتروسکوپی یک روش جراحی غیرتهاجمی است که در آن یک دوربین متصل به نمایشگر تصویری از راه برش کوچکی وارد بدن بیمار می شود.

آرتروسکوپی یک عمل کوچک و جزیی است که معمولا به صورت سرپایی انجام می شود.

غضروف ناهموار آسیب دیده تراشیده، خارها (زائده های) استخوانی برداشته و قطعات جداشده از غضروف بیرون آورده می شوند.

تعویض مفصل زانو

جراحی تعویض زانو یا آرتروپلاستی یک عمل جراحی مهم و دشوار و آخرین راهکار درمانی برای موردهای بسیار شدید و وخیم آرتروز زانو در زمانی است که تمامی دیگر روش ها در تسکین درد موثر نبوده باشند.

تعویض مفصل زانو بی عیب و نقص نیست و طول عمر محدود 10 تا 20 ساله دارد.

بیمار پس از انجام این عمل می تواند فعالیت های روزمره و ورزش های هوازی کم برخورد را بدون بروز درد انجام دهد، با این حال، استفاده مفرط فرسایش بخش های زانو را تسریع می کند.

پیوند غضروف

متاسفانه پیوند غضروف برای بیماران مبتلا به آرتروز زانو عملی نیست و تنها برای ناهنجاری های کوچک غضروف مفصلی و نه برای آسیب منتشر رایج در آرتروز زانو قابل انجام است.

پیوند غضروف با برداشتن قطعه های کوچکی از غضروف ناحیه ای از زانو انجام می شود که کمترین میزان وزن را تحمل می کند.

سپس این غضروف خارج از بدن رشد داده می شود و دوباره برای ترمیم آسیب های جزیی درون بدن قرار می گیرد.

درمان بدون جراحی

منظور از درمان قطعی در آرتروز زانو کاهش درد به منظور بازگشت بیمار به فعالیت های عادی روزانه می باشد.

دارو

درمان دارویی که با مصرف استامینوفن آغاز می شود، به مدیریت و تسکین درد کمک می کند.

برخی از بیماران با مصرف داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) یا سلبرکس، بازدارنده انتخابی آنزیم سیکلواکسیژناز (2-COX)، دردشان بیشتر تسکین می یابد.

داروهای ضددرد مخدر برای بیمارانی تجویز می شود که نیاز به مسکن های قوی تری دارند.

تزریق

مایع مفصلی دارای اسید هیالورونیک (هیالورونیت) است که باعث غلظت و چسبندگی اش می شود. تولید اسید هیالورونیک در اثر ابتلا به آرتروز کاهش می یابد و غلظت آن در مایع مفصلی کم می شود.

با رقیق تر شدن مایع، قابلیت روان کنندگی حرکتی مفصل و ضربه گیری آن نیز رو به کاستی می گذارد.

در درمان ویسکو ساپلمنتیشن سه تزریق طی سه هفته انجام می شود. مایعی (اسید هیالورونیک) مشابه به مایع مفصلی طبیعی درون مفصل زانو برای حفاظت و روان کردن حرکت آن تزریق می شود.

(مایع مفصلی ژل مانند طبیعی (مایع سینوویال) در موارد ابتلا به آرتروز زانو رقیق تر می شود.) تسکین درد زانو معمولا 6 تا 9 ماه زمان می برد؛ در صورت بروز مجدد علائم، می توان تزریق ها را تکرار کرد.

میزان اثربخشی این روش در موارد خفیف تر بسیار بالا است و حتی در موارد بسیار شدید نیز بیش از 50 درصد تزریق ها با موفقیت همراه است.

بیشتر بخوانید :

غذاهای ضد آرتروز : برای درمان آرتروز چه بخوریم ؟

داروهای آرتروز : برای درمان آرتروز چه بخوریم ؟ + داروهای درمان آرتریت …

آرتروز گردن : علل ، علائم و راههای درمان آرتروز گردن

مهمترین تفاوت دیسک گردن با آرتروز گردن در چیست؟