تزریق سفازولین و مواردی که باید در رابطه با آن بدانید

موارد تزریق سفازولین

تزریق سفازولین در درمان سرماخوردگی های حاد که علت باکتریایی دارد و منجر به عفونت های شدید ریوی می شوند و دیگر عفونت های شدید در بدن کاربرد دارد.

سفازولین یک آنتی بیوتیک است و به خانواده سفالوسپورین ها تعلق دارد. این دارو در عفونت های باکتریال متعدد ریه، پوست، استخوان، مفصل، خون، دریچه های قلب و دستگاه ادراری استفاده می شود. این دارو در پیشگیری از بروز عفونت پس از اعمال جراحی نیز بکار می رود. سفازولین به شکل پودر جهت تزریق درون ویال تولید می شود.

به دلیل اینکه این آمپول مانند پنی سیلین حالت رقیق دارد و به مقدار زیاد تزریق می شود معمولا با درد همراه است (آمپول سفازولین تقریبا به اندازه تزریق پنی سیلین درد دارد ) البته میزان درد تزریق آمپول سفازولین بستگی به نحوه تزریق نیز دارد . برای این که در زمان تزریق آمپول احساس درد کمتری کنید می تواند فکر خود را به مسائل دیگری مشغول کنید ، سرفه کنید ، عضله خود را کاملا شل کنید ، شمرده نفس بکشید و در نهایت اگر هنوز هم قادر به تحمل درد تزریق آمپول سفازولین نیستید می توانید از کمی بی حس کننده استفاده کنید.

نام های تجاری سفازولین: Ancef , Kefzol

مکانیسم اثر و فارماکوکنتیک دارو پس از تزریق سفازولین

آمپول سفازولین یک باکتروسید است که مانع ساخت دیواره سلولی باکتری می شود و از این راه سبب مرگ باکتری های در حال رشد و تقسیم می گردد.

اثر ضد باکتری: سفازولین عمدتاً یک داروی باکتری کش است ، ولی ممکن است اثرات باکتریوستاتیک نیز داشته باشد. میزان فعالیت این دارو به نوع ارگانیسم، میزان نفوذ در بافت، مقدار مصرف دارو و سرعت تکثیر ارگانیسم بستگی دارد. سفازولین به پروتئینهایی که محل اتصال پنی سیلین است، پیوند می یابد و بدین طریق، ساخت دیواره سلولی باکتری را مهار می کند.

سفازولین بر اشریشیاکلی، آنتروباکتریاسه، هموفیلوس آنفلوانزا، کلبسیلا، پروتئوس میرابیلیس، استافیلوکوکوس، استرپتوکوکوس پنومونیه و استرپتوکوک (گروه A بتاهمول یتیک) مؤثر است.

جذب دارو: از دستگاه گوارش به خوبی جذب نمی شود و باید از راه تزریقی تجویز گردد.

پخش:در اکثر بافت ها و مایعات بدن، مانند کیسه صفرا، کبد، کلیه ها، استخوان، خلط؛ صفرا، مایع سینوویال و صفاق، به طور گسترده انتشار می یابد. نفوذ این دارو به مایع مغزی – نخاعی (CSF) بسیار کم است. از جفت عبور می کند. حدود ۸۶-۷۴ درصد آن به پروتیئن پیوند می یابد.
متابولیسم:متابولیزه نمی شود.

دفع:عمدتاً به صورت تغییر نیافته از راه ادرار و از طریق ترشح لوله ای در کلیه و فیلتراسیون گلومرولی دفع می شود. مقدار کمی از آن در شیر مادر ترشح می شود. نیمه عمر حذف آن حدود ۲-۱ ساعت در بیماران دارای عملکرد طب یعی کلیوی، و ۵۰-۱۲ ساعت در بیماران مبتلا به بیماری های بسیار پیشرفته کلیوی است. با همودیالیز یا دیالیز صفاقی می توان سفازولین را از بدن خارج نمود.

مقدار و نحوه تزریق سفازولین

در بالغین از ۲۵۰ میلی گرم از راه عضلانی و یا وریدی هر ۸ ساعت تا ۱ گرم در هر ۶ ساعت قابل مصرف می باشد. و در کودکان از ۸ تا ۱۲ میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن کودک از راه عضلانی و یا وریدی هر ۸ ساعت و یا ۶ تا ۱۲ میلی گرم بر حسب هر کیلوگرم وزن کودک هر ۶ ساعت قابل استفاده می باشد. بطور دقیق تر تزریق سفازلین به صورت زیر است:

بزرگسالان :دوز مرسوم سفازولین در بزرگسالان به صورت انفوزیون، ۲۵۰ میلی گرم تا ۵/۱ گرم هر ۶ تا ۸ ساعت است. حداکثر دوز روزانه سفازولین ۶ گرم می باشد که در موارد نادر می تواند تا ۱۲ گرم افزایش داده شود.

نوزادان و اطفال‌ : در نوزادان تا یک ماهگی و یا اطفالی که کمتر از ۲ کیلوگرم وزن داشته یا در اطفالی که بیشتر از ۲ کیلوگرم وزن داشته ولی ۷ روز یا کمتر از تولدشان گذشته باشد دوز سفازولین بصورت انفوزیون وریدی، ۲۰ میلی گرم برای هر کیلوگرم وزن بدن هر ۱۲ ساعت، در نوزادان بزرگتر از ۷ روز و یا سنگین تر از ۲ کیلوگرم، ۲۰ میلی گرم برای هر کیلوگرم وزن بدن هر ۸ تا ۱۲ ساعت و در کودکان بین ۲۵/۶ تا۲۵ میلی گرم برای هرکیلوگرم وزن بدن هر۶ ساعت یا ۳/۸ تا ۳/۳۳ میلی گرم هر ۸ ساعت می باشد. در بزرگسالان و کودکان مبتلا به نارسائی کلیه ها، دوز دارو بایستی توسط پزشک تنظیم گردد.

تزریق عضلانی: محتویات ویال های ۲۵۰ میلی گرمی و ۵۰۰ میلی گرمی را در ۲ میلی لیتر و ویال های ۱ گرمی را در ۴ میلی لیتر آب سترون قابل تزریق یا محلول ۹/۰ درصد سدیم کلراید تزریقی حل نموده و به طور عمیق تزریق نمائید.

انفوزیون وریدی :محتویات ویال های ۲۵۰ میلی گرمی را در ۵ میلی لیتر و ۵۰۰ میلی گرمی و ۱ گرمی را در ۱۰ میلی لیتر آب سترون قابل تزریق حل نموده و محلولهای بدست آمده را مجددا با ۵۰ تا ۱۰۰ میلی لیتر مایع انفوزیون نظیر محلول سدیم کلراید تزریقی، محلول ۵ یا ۱۰ درصد دکستروز تزریقی و ۹/۰ درصد سدیم کلراید تزریقی ، محلول رینگر تزریقی رقیق نموده و مطابق با دوز تجویز شده طی مدت ۳۰ دقیقه انفوزیون نمائید.

طریقه مصرف سفازولین

سفازولین درون عضلات بزرگ (مثل باسن) تزریق، یا درون سرم ریخته و در مدت حدود ۳۰ دقیقه درون رگ تزریق می شود. بسته به نظر پزشک معالج شما این دارو ۲ تا ۴ بار در شبانه روز به شما تزریق خواهد شد.

هنگام تزریق عضلانی سفازولین می توان جهت کاهش درد دارو را با لیدوکائین (نوعی ماده بی حس کننده) مخلوط کرد. پس از اضافه کردن آب مقطر به ویال، محلول حاصل را به دقت بررسی کنید. ماده حاصل باید شفاف و عاری از هر گونه ذره شناور باشد. در صورت وجود تغییر رنگ، اجسام خارجی درون محلول یا نشت محلول از سرم محتوی دارو از تزریق آن خودداری کنید.

دارو را دقیقا مطابق با دستور پزشک خود مصرف و از تغییر دوز دارو بدون اجازه پزشک پرهیز نمایید. در صورت توقف خودسرانه دوره درمان، ممکن است عفونت شما تشدید شده و حتی نیاز به بستری شدن در بیمارستان پیدا کنید.

اثر تزریق سفازولین بر آزمایشهای تشخیصی

• سفازولین به طور کاذب موجب افزایش غلظت کراتینین ادرار یا سرم (در صورت اندازه گیری از طریق واکنش Jaffe) می شود.
• سفازولین نتیجه آزمون کومبس را نیز مثبت می کند و ممکن است به صورت کاذب موجب مثبت شدن نتایج آزمایش قند ادرار به روش سولفات مس (واکنشگر بندیکت یا Clinitest) شود.
• ممکن است سطح AST، ALT، ALP و بیلی روبین، GGT و LDH افزایش پیدا کند. ممکن است تعداد ائوزینوفیل افزایش و تعداد نوتروفیل، گلبول های سفید و پلاکتها کاهش پیدا کند.

موارد منع مصرف تزریق سفازولین

• سفازولین نباید در افراد دچار آلرژی یا حساسیت شدید به سایر سفالوسپورین ها و پنی سیلین ها ونیز در مبتلایان به پورفیری (نوعی بیماری خونی) استفاده شود.
• تنظیم دوز در بیماران با اختلال عملکرد کلیه ضروری می‌ باشد.
• استفاده طولانی مدت از دارو باعث ایجاد عفونت ثانویه می‌ شود.
• در بیماران با سابقه حساسیت به پنی سیلین به ویژه واکنش‌های با واسطه IgE (مانند آنافیلاکسی، آنژیوادم، کهیر) با احتیاط مصرف شود.
• مصرف دارو ممکن است، کولیت به دنبال مصرف آنتی بیوتیک یا کولیت ثانویه به کلستریدیوم دیفیسیل ایجاد کند.

موارد احتیاط در هنگام تزریق سفازولین

موارد زیر را به پزشک خود اطلاع دهید:

• به سفازولین یا دیگر سفالوسپورین ها (همچون سفتریاکسون یا سفتازیدیم)، پنی سیلین ها، پنی سیلامین یا هر داروی دیگری حساسیت دارید.
• مبتلا به بیماری کلیوی، کبدی، گوارشی (به ویژه کولیت) و یا دیابت هستید، یا سابقه ابتلا به این بیماری ها را دارید.
• دارویی مصرف می کنید؛ خصوصا آنتی بیوتیک های دیگر، پروبنسید و یا ویتامین ها.

عوارض جانبی ناشی از تزریق سفازولین

سفازولین عوارض چندانی ایجاد نمی کند. عوارضی که ذکر خواهد شد ممکن است با مصرف دارو رخ دهد، در صورت شدید بودن یا طول کشیدن این موارد با پزشک خود مشورت کنید:

تهوع، استفراغ، اسهال، برفک دهان و ناراحتی معده. اما در صورت بروز هر یک از عوارض زیر بلافاصله پزشک خود را آگاه سازید: بثورات پوستی، کهیر و خارش، اسهال شدید یا خونی، گلودرد یا زخم دهانی، مشکل در تنفس و خون ریزی یا کبودی غیر معمول پوست.

تزریق سفازولین در بارداری و شیردهی

از این آمپول در بارداری نباید استفاده کنید و چون این دارو در شیر ترشح می شود مصرف آن در شیردهی باید با احتیاط و با نظر پزشک انجام شود.

تداخلات دارویی تزریق سفازولین

• در صورت مصرف همزمان سفازولین یا سایر سفالوسپورین ها با آمینوگلیکوزیدها (مثل جنتامایسین) و وانکومایسین، احتمال آسیب کلیوی افزایش می یابد.
• پروبنسید دفع کلیوی سفازولین را کاهش و در نتیجه غلظت سرمی دارو را افزایش می دهد.
• سفازولین ممکن است موجب افزایش اثرات ضدانعقادی وارفارین گردد.

اطلاعات جانبی در مورد تزریق سفازولین

تب، لرز، بیحالی، تعریق و کاهش وزن علایم احتمالی عفونت می باشند. بروز این علایم حین درمان با سفازولین، ممکن است حاکی از تشدید بیماری شما یا اضافه شدن عفونت جدید به بیماری قبلی باشد. سفازولین می تواند موجب ایجاد پاسخ مثبت کاذب در آزمون قند ادراری شود.

اگر سفازولین به درون رگ شما تزریق می شود، بهتر است با علایم عفونت جلدی ناشی از آنژیوکت آشنا باشید؛ در صورت بروز درد، گرمی، قرمزی، تورم و تحریک در ناحیه تزریق به کادر پزشکی اطلاع دهید.

تاثیر قرص های پیشگیری از بارداری هنگام استفاده از سفازولین ممکن است کاهش یابد. بنابراین توصیه می شود در کنار مصرف این قرص ها، از روش مانع (مثل کاندوم) نیز استفاده نمایید و این روند را تا یک هفته پس از پایان دوره درمان سفازولین ادامه دهید.

هشدار ها در مورد تزریق سفازولین

۱- در صورت وجود سابقه حساسیت به پنی سیلین ها، و مشتقات آنها، سفالوسپورین ها یا پنی سیلامین با احتیاط فراوان مصرف شود.
۲- این دارو ممکن است موجب ایجاد پاسخ مثبت کاذب در آزمون کومبس و قند ادرار شود.
۳- در بیماران مبتلا به عیب کار کلیه ، کاهش مقدار مصرف دارو ضروری است .
۴- سفالوسپرین ها ممکن است سبب بروز کولیت پسودوممبران شوند.

نکاتی که در ارتباط با مصرف این دارو باید بدانید

۱٫ اگر سابقه حساسیت به پنی‌سیلین‌ را داشته‌اید این دارو را باید با احتیاط و تحت نظر پزشک مصرف کنید.
۲٫ فهرست داروهای دیگری که در حال مصرف آن هستید را در اختیار پزشک قرار دهید. ممکن است داروی سفازولین با برخی از آن‌ها تداخل داشته باشد.
۳٫ در صورت فراموش کردن یک نوبت مصرف دارو، به محض به یاد آوردن دارو را باید مصرف کرد. ولی اگر تقریباً زمان مصرف نوبت بعدی فرا رسیده باشد، از مصرف نوبت فراموش شده باید خودداری شود و مقدار مصرف بعدی نیز دو برابر نگردد.
۴٫ در صورتیکه با مصرف این دارو دچار مشکلات گوارشی مثل اسهال شدید درباره ادامه مصرف آن با پزشک مشورت کنید.
۵٫ مصرف سفازولین در بارداری توصیه نمی‌شود.
۶٫ توصیه می‌شود از این دارو در دوران شیردهی استفاده نشود و یا در صورت لزوم تحت نظر پزشک مصرف شود.
۷٫ در صورت بروز تب مصرف دارو را قطع کرده و به پزشک مراجعه کنید.
۸٫ دارو را دقیقا مطابق با دستور پزشک خود مصرف کنید.
۹٫ میزان مصرف دارو را خودسرانه کاهش یا افزایش ندهید.

شرایط نگهداری آمپول سفازولین

پزشک شما احتمالا نیاز چند روزه شما به سفازولین را تجویز خواهد کرد. هنگام دریافت دارو از داروخانه طریقه صحیح نگهداری دارو را از داروساز سوال کنید. ممکن است که وی از شما بخواهد که دارو را در یخچال یا فریزر نگه دارید. به خصوص اگر دارو جهت تزریق وریدی تجویز شده، این کار لازم است. نکته مهم این است که دارو را حدود یک ساعت قبل از مصرف از یخچال خارج کرده، تا با اتاق هم دما شود.

ویال ها را در محیطی خشک، تمیز و دور از دسترس اطفال نگهداری نمایید. به منظور پیشگیری از آلودگی دیگران توسط سر سوزن، آنژیوکت و ویال ها، لازم است که این وسایل به شکل مطمئنی دور ریخته شوند، در این خصوص از داروساز خود سوال کنید.

بیشتر بخوانید:

درمان خانگی عفونت های زنانه

درمان خانگی عفونت و آبسه گلو

نام ۱۵ بیماری ریه و پیشگیری عفونت آن

گردآوری توسط بخش سلامت

مجله دلگرم