بهترین راه درمان گوش گل کلمی (هماتوم گوش) کدام است؟
تا به حال به گوش کشتی گیرها دقت کرده اید؟ و یا از خودتان پرسیده اید که چرا گوش آنها به این شکل درمی آید؟
در پزشکی، اسم این دفورمیتی یا بدشکلی گوش کشتی گیرها، هماتوم لاله ی گوش است. این شرایط در نتیجه ی ضربه ی خارجی به گوش بیرونی و جمع شدن خون و یا دیگر مایعات میان غضروف و پوشش غضروف به وجود می آید.
اگر در همان اوایل رخداد این اتفاق، لخته خون تخلیه نشود، مایع جمع شده کم کم به یک بافت سفت تبدیل شده و لاله ی گوش را به شکل گل کلم درمی آورد. به همین دلیل به این مدل گوش ها، گوش گل کلمی هم می گویند.
هماتوم گوش برای چه کسانی رخ می دهد؟
هماتوم لاله ی گوش بیشتر برای کشتی گیران، بازیکنان راگبی و رزمی کاران اتفاق می افتد. البته محدود به این افراد نیست و امکان دارد گوش هرکسی که در معرض ضربات شدید است، دچار هماتوم شود.
علت ایجاد گوش گل کلمی (هماتوم گوش) چیست؟
دلایل هماتوم گوش کدام است؟
گوش بیرونی از غضروف قابل ارتجاعی ساخته شده که این غضروف، تعیین کننده ی شکل و فرم گوش بیرونی می باشد، اما کاملا سفت نیست و به آن اجازه ی حرکت و انعطاف را می دهد. از آنجایی که غضروف گوش به خودی خود نمی تواند خون و مواد مغذی مورد نیازش را تامین کند، پوستی که به این غضروف چسبیده، این کار را برایش انجام می دهد.
دو دلیل اصلی را می توان برای هماتوم گوش یا گوش گل کلمی نام برد: اولی، ضربه ی شدید به گوش که باعث خونریزی در میان غضروف و پوست می شود. در اثر این خونریزی، یک هماتوم یا خون مردگی در این بین ایجاد می گردد.
دومین دلیل جراحت اصطکاکی مکرر به گوش است. مثلا وقتی که گوش یک کشتی گیر بطور مکرر توسط حریفان فشرده و مورد اصطکاک قرار می گیرد، غضروف و پوست گوش وی به دلیل خونریزی از هم جدا می شود. نتیجه ی این دلیل هم مانند دلیل اول است.
اگر این خون مردگی از گوش بیرونی تخلیه نشود، تبدیل به یک بافت سفت و فیبروز بین غضروف و پوست و منجر به مرگ غضروف زیرین می شود. در نهایت این اتفاقات، گوش به شکل گل کلمی درمی آید.
چگونه از ایجاد گوش گل کلمی (هماتوم گوش) پیشگیری کنیم؟
جلوگیری از گوش گل کلمی
از آنجایی که گوش گل کلمی بیشتر بر اثر جراحات اصطکاکی مکرر به وجود می آید، برای پیشگیری از آن بهتر است که ورزشکاران از آلات محافظ سر و گوش استفاده کنند. برای ورزشکاران رشته هایی که گوش در آن ها در معرض آسیب است، مثل واترپولو، کشتی و بوکس، محافظ های مخصوص گوش وجود دارد.
محافظ انتخاب شده حتما باید متناسب با اندازه و شکل گوش شخص بوده و بند چانه هم به اندازه باشد تا در تماس با بازیکن دیگر، حرکت نکند. اگر محافظ گوش به اندازه ی کافی عمیق و متناسب نباشد، ممکن است خودش موجب هماتوم یا خون مردگی شود.
چگونه گوش گل کلمی (هماتوم گوش) را درمان کنیم؟
درمان گوش گل کلمی
زمانی که گوش بیرونی آسیب دید، باید مقداری یخ را با فشار ملایم روی آن بگذارید. چنانچه هماتوم ایجاد شد، پزشک متخصص باید خون مردگی را تخلیه کند تا گوش برای همیشه بدشکل نشود.
پزشک برای تخلیه ی خون مردگی ممکن است از یکی از روش های زیر استفاده کند:
تخلیه ی خون مردگی از یک گوش گل کلمی
تخلیه از طریق سرنگ: پزشک با یک سرنگ خون جمع شده را بیرون می کشد. این روش سریع و آسان است و درد کمی دارد اما خطر برگشت هماتوم را می توان به عنوان نقص این روش نام برد.
تخلیه از طریق شکاف: ابتدا یک ماده ی بی حس کننده به اطراف گوش تزریق می شود و سپس به کمک چاقوی جراحی، یک شکاف در طول هماتوم ایجاد می شود. خون و مایعات جمع شده از این شکاف تخلیه می شوند. این روش هم راحت و سریع است اما نسبت به روش قبلی درد بیشتری دارد. شانس برگشت هماتوم در این روش کمتر است.
هنگامی که هماتوم پاکسازی شد، یک پانسمان فشاری در محل اعمال می شود تا پوست دوباره به غضروف بچسبد. این پانسمان فشاری باید در فواصل سه الی پنج روزه عوض شود. برای پیشگیری از عفونت، بیمار باید در طول دوره ی درمان آنتی بیوتیک های تجویز شده توسط پزشک را مصرف نماید.
اگر کار از مرحله ی خون مردگی گذشته و گوش کاملا به شکل گل کلمی درآمده، شما می توانید به یک متخصص گوش، حلق و بینی و یا یک جراح پلاستیک مراجعه کنید تا با جراحی زیبایی گوش ، آن را به شکل اولیه برگرداند. جراح، غضروف های اضافی تشکیل شده را حذف و پوست را روی غضروف اصلی قرار می دهد.
ممکن است گوش تا یک هفته برای کنترل ورم و خونریزی بانداژ شود. وقتی که پس از هفت روز بخیه ها کشیده شوند، ورم و کبودی هم ظرف ۱۰ الی ۱۴ روز از بین خواهد رفت.
بازگشت به ورزش
ورزشکار هر زمان که پزشکش اجازه دهد، می تواند به تمرینات و مسابقات خود بازگردد. معمولا تمرینات ورزشکار محدود نمی شود؛ مگر اینکه مشکلی در دوره ی درمان وجود داشته باشد.
۱۰ نکته ی کوتاه راجع به هماتوم و گوش گل کلمی
- هماتوم فقط برای گوش بیرونی اتفاق می افتد.گوش بیرونی شامل لاله ی گوش و ابتدای مجرای آن است. گوش بیرونی، صدا را از محیط جمع و تقویت می کند و سپس، آن را به گوش درونی می فرستد.زمانی که گوش بیرونی بر اثر هماتوم تغییر شکل داده و منحرف می شود، صدا با تاخیر و محدودیت به گوش درونی می رسد.
- وقتی که غضروف پوش پاره می شود، عملکرد غضروفی که هیچ رگ خونی ندارد، با مشکل مواجه خواهد شد.وجود هماتوم در زیر لایه ی پری کندر باعث تشکیل غضروف های نامتقارن می شود.احتمال ایجاد گوش گل کلمی در ورزش های تماسی رایج تر است.
- در رشته های ورزشی که ورزشکاران در تماس کامل با یکدیگر هستند (مثل راگبی و کشتی)، و بعد از آن در ورزش های مبارزه ای مانند بوکس و ورزش های رزمی امکان رخداد هماتوم از سایرین بیشتر است.
- ورزشکاران از محافظ سر غافل نشوند.پیشگیری همیشه بهتر از درمان بوده است؛ استفاده از کلاه و محافظ گوش مخصوص هر ورزش باعث جلوگیری از هماتوم گوش می شود.درمان به موقع هماتوم گوش از بدشکل شدن آن جلوگیری می کند.اگر هماتوم و لخته ی خون به موقع از گوش بیرونی تخلیه نشود، گوش دچار بدشکلی و دفورمیتی خواهد شد.
- امکان عفونت گوش وجود دارد.گوش بیرونی در معرض انواع آلودگی ها قرار دارد و به منظور جلوگیری از عفونی شدن جای هماتوم، باید آنتی بیوتیک های تجویز شده را مصرف کرد.
- فشاری که بانداژ بعد از تخلیه به گوش وارد می کند، باعث می شود تا پوست دوباره به غضروف بچسبد. سرسری گرفتن دوره ی درمان و نادیده گرفتن توصیه های پزشک ممکن است آسیب های جدی به گوش وارد کند.ممکن است در مجرای گوش اختلال ایجاد شود.
- امکان دارد که گوش خارجی رفته رفته روی مجرای گوش چین بخورد و به دلیل عدم جریان خون در غضروف، رنگ پریده به نظر برسد. این مسائل باعث اختلال در مجرا و گل کلمی شدن گوش می شود.
- اصلاح گوش گل کلمی امکان پذیر است.چنانچه زمان زیادی از هماتوم گذشته و لخته خون تبدیل به غضروف اضافی شده است، با جراحی زیبایی می توان گوش را به شکل اول و طبیعی بازگرداند.در گذشته هماتوم را در جنون دخیل می دانستند.
- در گذشته های دور، مردم باور داشتند که ماندن لخته ی خون بین پوست و غضروف باعث جنون (از هر نوعی) می شود. آنها این مسئله را با اختلالات ایجاد شده میان خون، استخوان، رگ خونی یا مغز فرد دیوانه مرتبط می دانستند.
- هنوز کشف روش های درمانی جدید ادامه دارد.هنوز هم پزشکان به دنبال روشی جدید برای درمان هماتوم هستند؛ روشی که بطور قاطعانه از بازگشت لخته خون جلوگیری کند.بعضی ورزشکاران عمدا در گوش خود هماتوم ایجاد می کنند!
متاسفانه بعضی از ورزشکاران (به خصوص از میان کشتی گیران) گوش گل کلمی (که در زبان عامیانه به آن گوش شکسته می گویند) را نشانه ای از قدرت و تجربه می دانند. آنها یا عمدا در گوش خود هماتوم و لخته خون ایجاد می کنند و یا در صورت رخداد، آن را درمان نمی کنند تا به مرور زمان گل کلمی و پیچ خورده شود. اما این باور بسیار غلط است و شنوایی و زیبایی فرد را به خطر می اندازد.
جراحی گوش گل کلمی چگونه انجام می شود؟
در مرحله اول گوش گل کلمی که خونریزی زیر پوستی ایجاد می شود می توان خون به وجود آمده را آسپیره تخلیه کرد، البته ممکن است گوش کاملا به حالت اول برنگردد، ولی از ایجاد فرم برجسته و پیچ در پیچ گل کلمی جلوگیری می شود.
اگر آسپیراسیون انجام نگیرد، لخته ها و عروق ناحیه کوآگوله شده و تنها راه درمان گوش گل کلمی ، جراحی است. پس از جراحی باید با باندهای بسیار سفت و محکم بسته شود.
بین متخصصین بر سر اینکه در ایجاد گوش گل کلمی واقعا غضروف می شکند یا تنها پارگی مویرگ در کار است، اختلاف نظر وجود دارد اما واقعیت این است که گوش گل کلمی هر دو حالت ممکن است. در صورت فشار زیاد معمولا غضروف شکسته و خود باعث پارگی مویرگ ها و در نتیجه منجر به گوش گل کلمی می شود.
در بعضی موارد هم مثل ضربه محکم زانو، تنها مویرگ پاره شده و خونریزی ایجاد می شود. به هر حال در هر دو مورد آنچه باعث تغییر شکل گوش می شود، خونریزی و احتقان خون زیر پوست است که منجر به گوش گل کلمی می شود.
ولی اگر غضروف هم بشکند معمولا تغییر شکل گوش به طرف گوش گل کلمی شدیدتر است حتی گاهی بر اثر شکستگی غضروف، گوش کوتاه تر شده و تغییر اندازه می دهد.
به هر حال به نظر می رسد امروزه شیوع گوش های گل کلمی در بین کشتی گیران کمتر شده است. معلوم نیست این کاهش مقدار گوش گل کلمی ، ناشی از وقوع کمتر شکستگی های گوش بر اثر مراقبت و احتیاط های بیشتر است یا درمان های به موقع و پیشگیری از عوامل بوجود آورنده .
تصحیح شکل گوش های برجسته با ایجاد یا افزایش چین داخل لبه ی خارجی گوش و کاهش اندازه ی غضروف بزرگ شده ی کونکا ( بزرگترین و عمیق ترین تقعر گوش خارجی ) انجام می پذیرد .
برش های اتوپلاستی در جراحی گوش گل کلمی عموما در سطح پشتی گوش ایجاد می شوند . بخیه های قابل جذب داخلی جهت شکل دادن و پایدار کردن غضروف تازه شکل داده شده بکار گرفته می شوند . بخیه های خارجی برای بستن برش ها بکار می روند .
تکنیک های متفاوتی برای اینکار وجود دارد . در جراحی گوش گل کلمی دقت می شود که اجزای گوش منحرف نشده ، و منظره ی غیرطبیعی ” گوش سنجاق شده ” ایجاد نگردد . نتیجه جراحی گوش در مورد گوش های گل کلمی و برجسته ، بلافاصله پس از برداشتن پانسمان هائی که در مراحل اولیه برای حفظ شکل جدید گوش گل کلمی گذاشته شده اند ، قابل رویت است .
همچنین بخوانید:
علت درد گوش ناشی از اختلال عصب گریتراوریکولار + درمان این عارضه
علت خشک شدن پوست گوش چیست؟ آیا این عارضه قابل درمان است؟
