بررسی کامل فواید و معایب مهدکودک برای کودکان
فواید مهدکودک برای کودکان
فواید ثبت نام کودکان در مهد کودک
اگر کودک در سن مناسب به مهد برود فوایدی دارد که از جمله مستقل شدن و اجتماعی شدن کودک است. کودکی که در یک محیط عمومی ساعاتی از روز را در کنار کودکان دیگر و مربیان می گذراند به تدریج در انجام کارها و امور شخصی اش مستقل می شود و در مراودات خارج از محیط خانواده موفق تر عمل خواهد کرد.
1. آمادگی برای ورود به مدرسه
همانطور که ذکر شد، رفتن به مهدکودک روابط اجتماعی کودکان را بهبود می‌بخشد، ترس و اضطراب آن‌ها را کاهش می‌دهد و وابستگی کودکان را به والدین کم می‌کند. بنابراین کودکانی که به مهدکودک رفته اند سریعتر به محیط مدرسه عادت می‌کنند و موفق‌تر از سایر دوستان خود که تجربه حضور در مهدکودک را ندارند، عمل می‌کنند.
یکی از نقاط قوت مهدکودک‌ها آماده‌سازی کودکان برای تحصیل در مدرسه است. معمولا کودکانی که پیش از مدرسه به مهدکودک نرفته‌اند هنگام حضور در مدرسه با استرس، اضطراب و واکنش‌های روحی مواجه می‌شوند؛ چرا که مدرسه محیطی کاملا متفاوت از آن‌چه که قبلا در آن قرار داشته‌اند محسوب می‌شود.
آمادگی کودکان برای رفتن به مدرسه و یا هر محیط آموزشی جدید از بروز بسیاری از مشکلات رفتاری و اختلالات یادگیری ممانعت می‌کند؛ طوری که تحقیقات نشان داده کودکانی که دوره مهدکودک را گذرانده‌اند در مدرسه بسیار موفق هستند.
2. افزایش علاقه کودکان برای یادگیری مهارت‌های جدید
آموزش‌ها در مهدکودک به صورت گروهی و همراه با بازی صورت می‌گیرد. این شیوه آموزش باعث می‌شود که کودکان شوق فراوانی برای یادگیری داشته باشند.
3. آموزش مهارت‌های فیزیکی
انجام تمرینات فیزیکی، مهارت‌های حرکتی کودکان را تقویت می‌کند. بازی پازل، بازی با خاک رس، نقاشی و تمرینات ورزشی تنها برخی از فعالیت‌های روزانه در مهدکودک هستند که مهارت حرکتی و تمرکز آن‌ها را بهبود می‌بخشند.
4. آموزش فکر کردن و مهارت‌های شناختی
کودکان در مهدکودک کاردستی درست می‌کنند، سوال می‌پرسند، مشکلاتشان را می‌گویند و یاد می‌گیرند برای انجام کارهایشان برنامه ریزی کنند. مربی مهدکودک کودکان را به شرکت در بحث و گفتگو تشویق می‌کند و از آن‌ها می‌خواهد تا ایده هایشان را بیان کنند. انجام این فعالیت‌ها قدرت فکر کردن و مهارت‌های شناختی کودکان را بهبود می‌بخشد.
5. تخصص مربیان در زمینه آموزش کودکان
در صورتیکه مربی مهد کودک تخصص کافی برای آموزش کودکان داشته باشد، می‌تواند به رشد مهارت‌های کودکان کمک کند؛ بنابراین توجه به تخصص مربی مهدکودک در انتخاب مهدکودک بسیار مهم است.
6. یادگیری مهارت‌های اجتماعی
تقویت مهارت‌های ارتباط با دیگران در سنین پایین اهمیت بسزایی دارد، کودکان در مهدکودک با قرارگیری در کنار افراد دیگر یاد می‌گیرند که چگونه در محیطی به جز خانواده ارتباط برقرار کنند که این عمل در آینده آنان تاثیر چشمگیری دارد و از بروز بیماری‌های روانی و مشکلات عصبی که ناشی از ترس از حضور در جامعه می‌شود جلوگیری می‌کند.
7. استقلال شخصیتی
مهدکودک‌ها طوری کودکان را تربیت می‌کنند که به‌مرور زمان به استقلال شخصیتی دست یابند. استقلال شخصیتی در کودکان به این معنی است که کودک بتواند کارهای خود را به تنهایی انجام دهد و به والدین و دیگر افراد وابسته نباشد.
8. افزایش انگیزه برای یادگیری
از آن‌جایی که در مهدکودک‌ها روش‌های آموزش بر پایه بازی بنا گذاشته شده؛ کودکان از یادگیری لذت برده و تشویق می‌شوند تا مطالب و مفاهیم بیشتری را یاد بگیرند.
9. بهبود عزت نفس و خودباوری
انجام فعالیت‌های انفرادی یا گروهی، باعث می‌شود کودکان تشویق شوند تا علاقه و استعداد خود را بیشتر دنبال کنند.
معایب مهدکودک برای کودکان
1. مناسب نبودن محیط مهدکودک برای کودکان زیر سه سال
سن مناسب فرستادن کودکان به مهدکودک بعد از سه سالگی است. کودکان زیر سه سال بسیار جست و جو گر هستند. آن‌ها می‌خواهند تمام وسایل اطرافشان را بشناسند و آن‌ها را بررسی کنند و برخی اوقات این وسایل را داخل دهانشان می‌کنند.
برای نگهداری این کودکان، محیطی امن، تمیز و فاقد وسیله‌های ریز نیاز است تا کودک بتواند به راحتی کنجکاویش را برطرف کند اما محیط مهدکودک این ویژگی را ندارد. همچنین محیط کوچک مهدکودک اجازه تخلیه انرژی به کودکان را نمی‌دهد، آن‌ها را کلافه می‌کند و باعث می‌شود بهانه گیری کنند.
2. شیوع بیماری ها
سیستم ایمنی بدن کودکان نسبت به بزرگتر‌ها ضعیف‌تر است و در صورتیکه یکی از کودکان به بیماری واگیر داری مانند سرماخوردگی مبتلا باشد، بیماری اش به سرعت به دیگران منتقل می‌شود. والدین باید از فرستادن کودک بیمار خود به مهدکودک اجتناب کنند.
در محیط هایی که تعداد بچه ها زیاد است احتمال شیوع بیماری های مسری و واگیر بسیار زیاد است. گاهی حضور یک کودک بیمار موجب بیمار شدن کودکان دیگر خواهد شد. در صورت رعایت نکردن بهداشت تعداد زیادی از بچه ها درگیر یک بیماری واگیردار به مدت طولانی خواهند شد.
3. تجاری شدن مهدکودک ها
مهدکودک باید محیطی برای تربیت کودکان باشد. برخی از مهدکودک‌ها انواع خدمات از جمله ژیمناستیک، آموزش زبان، موسیقی و … را در برنامه‌ی آموزشی خود گنجانده‌اند و معمولا هزینه‌ی زیادی برای ثبت نام کودکان دریافت می‌کنند.
والدین باید توجه داشته باشند که این برنامه‌ها تا چه حد با استعداد و نیاز کودکشان همخوانی دارد. همچنین نباید فراموش کرد که سنین قبل از مدرسه سن آموزش رسمی نیست و نباید فرصت بازی و تفریح از کودکان گرفته شود.
4. عدم رسیدگی مناسب
کودکان به خصوص در سنین پایین نیاز به رسیدگی و توجه دائمی و مادرانه دارند. کودک نوپا گرفتاری و کار و فعالیت اجتماعی نمی داند، نیازهایی دارد که برآورده شدن کامل و صحیح آن از حقوق مسلم او است. کودک زیر سه سال یک مادر تمام وقت می خواهد تا در آرامش به امور جسمی و روحی او رسیدگی کند.
5.تداخل تربیتی کودک
تفاوت فرهنگی در بیش تر عرصه های زندگی اجتماعی یکی از مواردی است که غالبا به چشم می آید. در محیطی چون مهدکودک نیز به دلیل وجود بچه ها از خانواده های مختلف با فرهنگ ها و منش های تربیتی متفاوت این مطلب کاملا خودنمایی می کند.
رفتار و کردار کودکی که در خانواده آزادی کامل دارد و بی هیچ مانعی خودسرانه هرچه بخواهد انجام می دهد، قطعا بر رفتار دیگر کودکانی که پدر و مادر تاکید بر روش های خاص تربیتی دارند اثرگذار خواهد بود.
مهد کودک بهتر است یا خانه
سوال مهم این است که ماندن بچه در خانه پیش مادر یا پدربزرگ مادربزرگ بهتر است یا رفتن به مهدکودک. بچه‌ها تا ۳ سالگی نیاز مبرمی به حضور داشتن در خانواده و یا ماندن پیش یک فرد نزدیک دارند.
اما همیشه شرایط بر وفق مراد آن‌ها و خانواده‌ها نیست. گاهی مادران باید به هر دلیلی به سر کار بروند و بچه باید تنها بماند. در این شرایط باید به بهترین انتخاب برای بچه‌ها فکر کرد. اگر مادربزرگ و پدربزرگ شرایط و امکان نگه داری بچه‌ها را دارند باید از این موقعیت استفاده کرد و بچه را به آن‌ها سپرد. اما همیشه این امکان وجود ندارد.
این جور وقت‌ها پرستار گرفتن یا سپردن به مهد گزینه‌هایی است که به ذهن خانواده‌ها می‌رسد. دردسرهای پیدا کردن پرستار مطمئن و مهربان که بچه در کنارش احساس آرامش کند انقدر زیاد است که مادران ترجیح می‌دهند سراغ مهد کودک بروند.
در مهدهای کودک مربیان با تجربه و تعلیم دیده فعالیت می‌کنند و هر رفتار نامناسب آن‌ها با بچه‌ها توسط مدیر مهد رصد می‌شود و به آن‌ها تذکر می‌دهند. با این حساب مهد محیط امن تری خواهد بود تا بچه با یک فرد غریبه تنها بماند. از طرف دیگر رفتن به مهد باعث تغییر محیط بچه می‌شود و یکسره از صبح تا شب در خانه نیست.
البته نظرات مختلفی در این مورد هست، مثلا دکتر «غزال زاهد»، فوق‌تخصص روان‌پزشکی کودک و نوجوان، عضو هیات‌علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی می‌گوید:
«تا زمانی که کودک توانایی توصیف فضای مهد و بیان اتفاق‌هایی که در آنجا می‌افتد را ندارد، نباید به مهد کودک سپرده شود. اگر مادری شاغل است، برای فرزند زیر ۳ سال خود باید یک نفر را به عنوان مراقب انتخاب کند. این شخص می‌تواند مادربزرگ، خاله یا یک پرستار باشد که بچه در کنار او احساس آرامش و ایمنی داشته باشد.
در چنین شرایطی، احتمال بروز «اضطراب جدایی» کمتر می‌شود در غیر این صورت بچه دچار اختلال در پدیده دلبستگی می‌شود.»
ولی در نهایت این شما هستید که با توجه به شرایط زندگی خود باید بهترین تصمیم را برای فرزندتان بگیرید. با یک مقایسه کوتاه بین مزایا و معایب مهدکودک می‌توانید بهترین انتخاب را برای فرزندتان داشته باشید
بهترین سن برای رفتن به مهدکودک
دکتر فربد فدایی، روان‌شناس اجتماعی و روانپزشک می‌گوید: «اگر کودک در سنین غیر مناسب به مهدکودک فرستاده شود، احساس طرد شدن از سوی مادر می‌کند و حس طردشدگی و دوری از خانواده در شکل‌گیری شخصیت او تأثیر می‌گذارد، بنابراین در این کودکان ممکن است احساس خشم و رنجش و افسردگی ملاحظه شود.»
کودک تا سه سالگی نیاز به محبت وامنیت خانواده دارد. اگر برای مادر امکان ماندن در خانه نباشد و کسی از نزدیکان، مثل مادربزرگ و خاله یا عمه برای نگه داری کودک حضور نداشته باشند چاره‌ای جز رفتن به مهد نیست.
زیر سه سال کودک ممکن است دچار اضطراب جدایی بشود و حتی واکنش‌های جسمانی بدی هم از خود نشان دهد. مثلا دچار لکنت زبان شود. در این شرایط باید سریع مهد رفتن قطع شود و بعد از اینکه بچه از نظر روحی آمادگی داشت دوباره او را به مهد فرستاد.
تا قبل از ۳ سالگی، مهم‌ترین مساله‌ای که باید در نظر گرفته شود، انتقال خوب و کامل محبت به شیرخوار است. کودک باید احساس کند در مدتی که مادر نیست، به وسیله مربی حمایت می‌شود. ارتباط مادر با مربی به این تبادل محبت کمک زیادی می‌کند. اما بعد از سه سالگی سن آموزش و تربیت پذیری کودک شروع می‌شود و باید به مهد برود.
نکاتی که باید هنگام انتخاب مهدکودک در نظر گرفت
هر چند امروزه مهدکودک‌های زیادی وجود دارند که خدمات آموزش کودکان را ارائه می‌دهند؛ اما همه آن‌ها از کیفیت بالایی برخوردار نیستند. مهدکودک‌های با کیفیت دارای ویژگی‌های مشترکی اعم از:
- مجوز تاسیس: مهدکودکی معتبر است و اجازه فعالیت دارد که از سازمان بهزیستی کشور مجوز تاسیس دریافت کرده باشد. مهدکودک‌های دارای مجوز از فیلترهای آموزشی زیادی گذاشته‌اند و عموما خدمات آموزشی مناسبی را ارائه می‌دهند.
- مربیان مهدکودک: از آن‌جایی که مربیان وظیفه آموزش کودکان را برعهده دارند؛ میزان توانایی و تجربه آن‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است. همچنین مهدکودک باید متناسب با تعداد کودکان مربی داشته باشد و برای جلوگیری از یکنواختی برنامه‌ها از یک مربی استفاده نکند.
- امکانات مهدکودک: سالن بازی، فضای سبز، سیستم سرمایشی و گرمایشی مناسب، دوربین مداربسته، سرویس بهداشتی و سالن سرو غذا از متداول‌ترین امکاناتی هستند که هر مهدکودکی باید داشته باشد.
- تغذیه مهدکودک: تغذیه کودکان در میزان رشد جسمی آن‌ها تاثیر بالایی می‌گذارد. تغذیه کودکان باید متناسب با شرایط فیزیکی و عادات غذایی آن‌ها باشد. بنابراین مهدکودک‌ها باید از کارشناس غذایی برای آماده‌سازی و سرو وعده‌های غذایی کودکان بهره بگیرند.
- بیمه و ایمنی مهدکودک: مهدکودک‌ها باید تحت بیمه حوادث و مسئولیت باشند تا هنگام وقوع حادثه بتوانند خسارت و ضرر و زیان‌های مالی را جبران کنند
بیشتر بخوانید :
چگونه می توانم مربی مهد کودک شوم ؟
علت و درمان پرحرفی کودکان چیست ؟
تقلید کودکان / علت تقلید کودکان چیست ؟
