افزایش مقاومت بدن در برابر کرونا با مصرف ویتامین ها

آیا ویتامین‌ها بدن را در برابر کرونا مقاوم می‌کنند؟

کرونا و همه گیری این بیماری در جهان باعث شده که این روز‌ها اهمیت تقویت سیستم ایمنی بدن بیش از پیش درک ‌شود و افراد به فکر مصرف ویتامین ها و مینرالهایی بیافتند که با تقویت بدن مانع ابتلا به بیماریهای مختلف از جمله بیماری کرونا می شود.

اما در این بین بیشتر افراد ویتامین‌ها و مواد معدنی مورد نیاز بدن خود را دریافت نکرده و تصور می‌کنند تنها با مصرف زیاد برخی میوه‌ها مانند پرتقال این نیاز برطرف می‌شود، حال آنکه بدن به مصرف طیف وسیعی از میوه‌ها و سبزیجات نیاز دارد.

در حال حاضر شهروندان عادی کشورهای مختلف برای مقابله با شیوع این بیماری همه گیر به جز رعایت دستورالعمل های بهداشتی می توانند با تقویت سیستم ایمنی خود به کارکنان بخش بهداشت و درمان کشورشان کمک کنند.

تقویت سیستم ایمنی بدن می تواند علاوه بر کمک به فرد، منفعتی جمعی هم دارد: بدن افراد در صورت ابتلا به ویروس جدید کرونا بهتر می تواند در برابر این ویروس مقاومت کند و در نتیجه در نهایت افراد کمتری در بیمارستان ها بستری خواهند شد.

اما افراد چگونه می توانند سیستم ایمنی بدن خود را تقویت کنند؟ سوال اساسی این است که آیا ویتامین‌ها بدن را در برابر کرونا مقاوم می‌کنند یا خیر؟

رابطه ویتامین ها با افزایش مقاومت بدن در برابر کرونا

لیلا آزادبخت متخصص تغذیه و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در مورد اینکه آیا مصرف ویتامین‌ها در پیشگیری و درمان بیماری کرونا تاثیر دارد، گفت: “مصرف ویتامین‌ها از جمله ویتامین D و C نقش موثری در تقویت سیستم ایمنی بدنی دارد، اما تاثیر آن‌ها در مداوا یا پیشگیری از ابتلا به کرونا به بررسی‌های علمی نیاز دارد.”

وی با اشاره به مصرف خودسرانه مکمل‌ها برای درمان کرونا و هشدار به مردم در این زمینه گفت: “مصرف زیاد و خودسرانه مکمل‌ها با عوارض جانبی همراه است و می‌تواند آسیب جدی برای مردم به همراه داشته باشد. “

آزادبخت با تاکید بر اینکه تاکنون مطالعاتی در خصوص موثر بودن مکمل‌ها یا عدم تاثیر آن‌ها روی بیماری کرونا منتشر نشده است، افزود: برخی از ویتامین‌ها محلول در چربی هستند که مصرف زیاد آن‌ها ممکن است به مسمومیت بیانجامد و حتی خطراتی برای سیستم ایمنی بدن ایجاد کند.

متخصص تغذیه و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران با اشاره به اینکه تقویت سیستم ایمنی بدن سبب پیشگیری از بیماری می‌شود، گفت: “یکی از نقش‌های ویتامین ها، حفاظت از بدن و کمک به تقویت سیستم ایمنی بدن است. افراد ضمن این کار، باید اصول بهداشت فردی و جمعی را رعایت کنند تا کمتر دچار بیماری شوند.”

این متخصص تغذیه به نقش ویتامین D در تقویت سیستم ایمنی بدن اشاره کرد و گفت: ویتامین دی از جمله ویتامین هایی است که در تقویت سیستم ایمنی بدن نقش موثر دارد.

با این حال سیستم ایمنی بدن افرادی که ویتامین دی کافی مصرف می کنند، پیشگیری بهتری در برابر بیماری ها دارد، مطالعات مروری نیز نشان داده اند که ویتامین دی می تواند در پیشگیری از عفونت های تنفسی نیز نقش داشته باشد. وی ادامه داد: “برای پیشگیری از بیماری ها خوردن میوه ها و سبزیجاتی که حاوی ویتامین C هستند، موثر است.”

کدام ویتامین‌ها با تقویت سیستم ایمنی به مقابله با کرونا کمک می‌کنند؟

یک سیستم ایمنی سالم به ترکیبی متعادل از ویتامین‌ها و مواد معدنی و همچنین الگوی متناسب خواب و ورزش منظم نیاز دارد و توصیه می‌شود به جز در برخی موارد استثنا، بهتر است ویتامین‌ها و مواد معدنی را از غذا‌های خود به جای قرص‌های مکمل دریافت کنید.

در ادامه نکاتی برای دریافت ویتامین‌ها و مواد معدنی مورد نیاز برای تقویت سیستم ایمنی بدن به نقل از پایگاه اینترنتی سازمان بهداشت “کلیولند” بیان می‌شود:

ویتامین C: بیشتر افراد در مورد اهمیت نقش مصرف ویتامین C. در تقویت سیستم ایمنی بدن می‌دانند، اما منابع این ویتامین حیاتی را به جز مرکباتی مانند پرتقال نمی‌شناسند.

سبزیجاتی با برگ‌های سبز مانند اسفناج و همچنین کلم، فلفل دلمه‌ای، جوانه بروکسل، توت فرنگی و پاپایا نیز منابع بسیار خوبی برای این ویتامین هستند.

در حقیقت، ویتامین C. در غذا‌های زیادی وجود دارد و بیشتر افراد با مصرف آن‌ها نیازی به مصرف مکمل‌ها نداشته باشند، مگر اینکه پزشک توصیه کرده باشد.

ویتامین E: این ویتامین نیز مانند ویتامین C. یک آنتی اکسیدان قوی است که به بدن کمک می‌کند تا از عفونت‌ها جلوگیری کند. بادام، بادام زمینی، فندق و تخمه‌ی آفتابگردان سرشار از ویتامین E هستند.

همچنین اسفناج و کلم بروکلی نیز منبعی برای این ویتامین محسوب می‌شوند. ویتامین E برای حدود ۲۰۰ واکنش بیوشیمیایی بدن لازم است، از این رو برای عملکرد سیستم ایمنی بدن بسیار حائز اهمیت است.

همچنین مصرف غذا‌های سرشار از ویتامین B۶ شامل موز، سینه مرغ کم‌چرب، ماهی‌های آب سرد مانند تن‌ماهی، سیب زمینی پخته شده و نخود نیز در کنار ویتامین E. توصیه می‌شود.

ویتامین A: برای دریافت این ویتامین باید به سراغ مواد غذایی رنگارنگ بروید. غذا‌هایی که دارای ترکیبات رنگارنگی به نام کاروتنوئید هستند شامل هویج، سیب زمینی شیرین، کدو تنبل طالبی و کدو حلوایی بوده و بدن کاروتنوئید آن‌ها را به ویتامین A تبدیل می‌کند. این مواد غذایی یک خاصیت آنتی اکسیدانی برای تقویت سیستم ایمنی بدن در برابر عفونت دارند.

ویتامین D: همان‌طور که بهتر است بیشتر ویتامین‌های خود را از مواد غذایی دریافت کنید، اما ویتامین D. ممکن است از این قاعده مستثنا باشد. شما می‌توانید میزان مصرف خود را از طریق غذا‌هایی مانند ماهی‌های چرب از جمله قزل آلا، ماهی خال‌خالی، ماهی تن و ساردین و غذا‌های غنی شده مانند شیر، آب پرتقال و غلات افزایش دهید.

بسیاری از افراد به سختی قادر به جذب ویتامین D. از مواد غذایی هستند، بنابراین اگر کمبود ویتامین D. دارید، در مورد مصرف مکمل‌های این ویتامین با پزشک خود مشورت کنید.

فولات/فولیک اسید: فولات فرم طبیعی این ماده معدنی بوده و اسید فولیک فرم مصنوعی آن است که به دلیل فواید سلامتی آن اغلب به غذا‌ها اضافه می‌شود. برای دریافت فولات بیشتر و به طور مرتب لوبیا و نخود فرنگی و همچنین سبزیجات دارای برگ‌های سبز را به بشقاب غذایی خود اضافه کنید.

همچنین برخی از مواد غذایی غنی شده با فولیک اسید از جمله نان‌های غنی شده، پاستا، برنج و سایر محصولات غلات ۱۰۰ درصد سبوس در بازار موجود است که می‌توانید با چک کردن برچسب‌های روی این محصولات از غنی بودن آن‌ها اطمینان حاصل کنید.

آهن: آهن که در جابجایی اکسیژن در سراسر بدن نقش مهمی دارد، به شکل‌های مختلفی وجود دارد. بدن می‌تواند به راحتی “آهن هِم” را که در گوشت بدون چربی مرغ و بوقلمون وجود دارد جذب کند.

همچنین غذا‌های دریایی نیز سرشار از آهن هستند. شکل دیگری از آهن در لوبیا، کلم بروکلی و کلم نیز وجود دارد که البته جذب آن برای بدن سخت‌تر، ولی ممکن است.

سلنیوم: سلنیوم تاثیر به سزایی در تقویت سیستم ایمنی بدن به خصوص در کاهش سرعت واکنش بیش از حد بدن به برخی از انواع تهاجمی سرطان دارد. سیر، کلم بروکلی، ماهی ساردین، تن ماهی، آجیل برزیلی و جو از منابع مهم سلنیوم به شمار می‌روند.

روی: روی در مرغ و گوشت قرمز بدون چربی، لوبیای پخته شده، ماست، نخود فرنگی، صدف و خرچنگ وجود دارد. روی باعث کند شدن پاسخ ایمنی و کنترل التهاب در بدن می‌شود.

همچنین پزشکان توصیه کرده‌اند در صورت عدم دسترسی به برخی از مواد غذایی می‌توانید از نوع منجمد آن‌ها استفاده کنید و نگرانی از بابت این نوع مواد غذایی نداشته باشید.

داستان ویتامین D و ابتلا به کرونا چیست؟

ویتامین D یا ویتامین آفتاب، یک ویتامین محلول در چربی است که از طریق تنظیم هوموستاز کلسیم و فسفات نقش مهمی در متابولیسم استخوان ایفا می‌کند.

تحقیقات نشان می‌دهد، ممکن است این ویتامین در تنظیم سیستم ایمنی نیز نقش مهمی داشته باشد، میزان انسولین خون را تنظیم می‌کند و موجب کنترل دیابت می‌شود، عملکرد ریه‌ها و سلامت قلبی و عروقی را حمایت می‌کند و بر روی ژن‌هایی که در رشد سرطان نقش دارند، اثر می‌گذارد.

ویتامین D در اثر قرار گرفتن در معرض نور خورشید توسط بدن تولید می‌شود، اما در برخی مواد خوراکی همچون ماهی روغنی، تخم مرغ، لبنیات و مواد غذایی غنی شده نیز یافت می‌شود.

حالا سازمان بهداشت جهانی در یافته‌های خود هشدار می‌دهد که کمبود این ویتامین ممکن است خطر عفونت کرونا ویروس جدید را افزایش دهد، اما از سویی دیگر از مردم می‌خواهد از مصرف خودسرانه این ویتامین بپرهیزند.

سویه جدید کروناویروس که اکنون کووید-۱۹ نام دارد و از ووهان چین سرچشمه گرفته، باعث ایجاد مشکلات بهداشتی و تنفسی و در برخی موارد مرگ بیمار می‌شود. کارشناسان می‌گویند کروناویروس یک بیماری عفونت تنفسی است و علائمی شبیه به آنفلوآنزا یا سرماخوردگی دارد. ممکن است تعجب کنید که چگونه این مسئله با کمبود ویتامین D مرتبط است.

مطالعات مشاهده‌ای گذشته و اخیر، رابطه بین عفونت‌های دستگاه تنفسی مانند برونشیت یا سرماخوردگی و کمبود ویتامین D را نشان داده است. ویتامین D گذشته از سالم و قوی نگه داشتن استخوان‌ها، تقویت سیستم ایمنی بدن را نیز برعهده دارد. یک سیستم ایمنی قوی می‌تواند با اثر بخشی بیشتر با باکتری‌ها و ویروس‌های بیماری زا مبارزه کند.

مطالعات نشان می‌دهد که ویتامین D به طور مستقیم با سلول‌های مسئول مبارزه با عفونت در تعامل است. به همین دلیل محققان نتیجه می‌گیرند که کمبود ویتامین D می‌تواند خطر ابتلا به عفونت ویروس را افزایش دهد.

با این حال سازمان بهداشت جهانی هشدار می‌دهد که مصرف بیش از حد مکمل‌های ویتامین D در مدت طولانی می‌تواند باعث تجمع کلسیم در بدن و منجر به هیپرکلسمی شود، شرایطی که می‌تواند استخوان‌ها را تضعیف کند و به قلب و کلیه‌ها آسیب برساند. میزان مناسب ویتامین دی در بدن بین ۵۰ تا ۷۰ است.

توصیه های تغذیه ای برای مقابله با کرونا

محمد خوشبین کارشناس تغذیه بیان داشت که در هر شرایط و گروه سنی، به طور روزانه با مصرف چهار واحد میوه و چهار واحد سبزی مانند، نارنج، لیموترش، انواع مرکبات، فلفل سبز و سبزیجات می‌توان مقاومت بدن را بالا برد. مصرف روی، آهن و ویتامین آ در تقویت سیستم ایمنی بدن موثرند.

وی خاطر نشان کرد: مصرف انواع مغزیجات مانند گردو، بادام، سبزیجات با برگ‌های تیره و کدو حلویی به عنوان دسر و سوپ نقش بسزایی در جلوگیری از ابتلا به ویروس کرونا دارند.

محمد خوشبین کارشناس تغذیه دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد افزود: از مصرف سوسیس، کالباس، انواع فست فود، غذاهای چرب، غذاهایی که خوب پخته نشده باشند، مثل تخم مرغ عسلی و نیمرو، کباب‌هایی که مغز پخت نشده‌اند، انواع شیرینی‌جات و روغن‌های جامد باید خودداری شود.

اگر براساس گفته سازمان بهداشت جهانی از همه گروه‌های مواد غذایی استفاده کنیم به مکمل نیازی نداریم ولی استفاده از مولتی ویتامین در این حالت مشکلی ندارد.

وی توضیح داد: مصرف مکمل‌های حاوی پروبیوتیک مانند ماست‌های پروبیوتیک، دوغ کفیر پاستوریزه و ویتامین دی از دیگر توصیه‌های پیشگیری از ابتلا به کروناست.

وی بیان داشت: بادام، بادام زمینی، فندق، روغن آفتابگردان، ذرت و سویا که شامل ویتامین E هستند در تقویت سیستم ایمنی نقش دارند و هم چنین استفاده از پروتئین‌ها مانند گوشت‌ پخته شده، تخم مرغ و حبوبات نیز برای جلوگیری از ابتلا به کرونا مفیدند. با نوشیدن کافی آب و مایعات گرم، دهان را مرطوب نگه داشته تا این شرایط کرونایی را به سلامتی پشت سر بگذاریم.

وی در خصوص مایعات گرم توضیح داد: بیماران باید به دلیل مشکلات تنفسی از مصرف انواع ادویه جات و سرخ کردنی‌ها پرهیز کرده و به دلیل ضعف در زمان بیماری، انواع حبوبات، سبزیجات، کدو حلوایی و مواد غذایی پروتئین دار را مصرف کنند.

بیشتر بخوانید:

تفاوت بین کرونا ویروس و آنفلونزا چیست؟

شناسایی سویه های جدید کرونا ویروس