اجزای اصلی نماز، واجبات رکنی و غیر رکنی نماز
واجبات رکنی و غیررکنی نماز
مگر می‌شود به سن تکلیف رسیده باشید، نماز بخوانید و واجبات نماز را یاد نگرفته باشید؟! نماز هم مانند هم عمل واجب شرعی دیگری آداب و احکامی دارد که باید با آن‌ها آشنا باشید تا نمازتان قبول باشد و اولین گام برای این مهم، یاد گرفتن واجبات نماز است.
واجبات نماز چیست؟
واجبات نماز، اجزای اصلی نماز هستند که باید ادا گردند. و در این میان تعداد واجبات نماز به قول مشهور، ۱۱ مورد است که بخش فرهنگی سایت ما به ترتیب و با دقت آن‌ها را برای شما آماده و آورده است به امید اینکه مورد نظر شما قرار بگیرد.
۱. نیت
نماز شما باید به قصد نزدیکی به خدا و انجام دستور او باشد، اما نیازی نیست که نیت را حتماً به زبان بیاورید. مثلاً برای نماز ظهر می‌گویید: «۴ رکعت نماز ظهر می‌خوانم قربة الی الله»
۲. تکبیره‌الاحرام
گفتن ذکر «الله‌اکبر» بعد از نیت. در موقع تکبیره‌الاحرام مستحب است که دست‌ها را تا نزدیکی گوش‌ها بالا ببریم.
۳. قیام
نماز باید به صورت ایستاده و بدون این که به جایی تکیه بدهید خوانده شود. قیام موقع تکبیره‌الاحرام و قیام پیش از رکوع رکن است، ولی قیام قرائت و قیام بعد از رکوع رکن نیست.
۴. رکوع
بعد از قرائت باید به قدری خم شوید که دست‌ها به زانو‌ها برسد. ذکر رکوع «سبحان ربی العظیم و بحمده» یا سه بار ذکر «سبحان‌الله» است.
۵. سجود
مجموع دو سجده هر رکعت یک رکن را به وجود می‌آورد. در سجده پیشانی را بر مهر و کف دو دست، سر انگشت بزرگ دو پا و سر زانو‌ها را روی زمین می‌گذارید و ذکری را می‌گویید که بنا بر احتیاط واجب از مقدار سه ذکر «سبحان‌الله» یا یک ذکر «سبحان ربی الاعلی و بحمده» کمتر نباشد.
۶. قرائت
خواندن سوره حمد و بعد از آن یک سوره کامل را قرائت می‌گویند. مرد‌ها باید در نماز صبح و مغرب و عشا حمد و سوره‌شان را بلند بخوانند.
۷. ذکر
در رکعت سوم و چهارم فقط یک بار سوره حمد خوانده می‌شود و یا سه بار تسبیحات اربعه (سبحان‌الله و الحمد لله و لا اله الا الله و الله‌اکبر) گفته می‌شود. مرد و زن باید ذکر را آهسته بخوانند.
حتماً بخوانید:
۸. تشهد
بعد از آن که در رکعت دوم و چهارم سر از سجده دوم برداشتید در حالت نشسته باید ذکر تشهد را بخوانید:
«اشْهَدُ انْ لا الهَ الَّا اللَّهُ وَحْدَهُ لا شَریکَ لَهُ وَ اشْهَدُ انَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ»
۹. سلام
در رکعت آخر بعد از تشهد باید سه صیغه سلام گفته شود:
«السَّلامُ عَلَیْکَ ایُّهَا النَّبِىُّ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَکاتُهُ»
«السَّلامُ عَلَیْنا وَ عَلى عِبادِاللَّهِ الصَّالِحینَ»
«السَّلامُ عَلَیْکُمْ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَکاتُهُ»
سلام اول مستحب است، اما سلام دوم و سوم واجب است، ولی اگر سلام سوم گفته شود می‌توان به همان اکتفا کرد و نماز را خاتمه داد، ولی اگر سلام دوم را گفتید شایسته است که سلام سوم را هم بگویید.
۱۰. ترتیب
رعایت ترتیب در قسمت‌های مختلف نماز واجب است و باید به ترتیب تکبیره‌الاحرام، قرائت (حمد و سوره)، رکوع، سجود و… خوانده شود.
۱۱. موالات
اگر بین قسمت‌های مختلف نماز به قدری فاصله بیندازید که نگویند شما در حال نماز خواندن هستید نماز شما باطل است.
فرق رکن و غیر رکن در واجبات نماز
دو نوع واجبات در نماز وجود دارد. بعضی از واجبات نماز «رکن» است و بعضی دیگر «غیر رکن»
واجبات رکن در نماز
قسمت‌هایی از نماز که اگر عمداً یا سهواً جا آورده نشود یا به نماز اضافه شود نماز باطل می‌شود. واجبات رکن عبارت‌اند از:
- نیت
- تکبیره‌الاحرام
- قیام
- رکوع
- سجود
واجبات غیر رکن نماز
قسمت‌هایی از نماز است که اگر عمدا کم و زیاد شود نماز باطل می‌شود، اما اگر سهواً کم و زیاد شود نماز باطل نمی‌شود. این واجبات عبارت‌اند از:
- قرائت
- ذکر
- تشهد
- سلام
- ترتیب
- موالات
