آشنایی با کاربردهای درمانی لابتالول

موارد مصرف و عوارض جانبی لابتالول

لابتالول (Labetalol) با مهار پیام‌های عصبی صادر شده به قلب فعالیت آن را آهسته می‌کند. این دارو به نواحی از مغز به نام گیرنده‌های بتا آدرنرژیک متصل می‌شود. لابتالول سبب گشاد شدن عروق خونی می‌شود. این کار فشار خون درون رگ‌ها را کاهش می‌دهد. در صورتی که طی دوران حاملگی نیاز به کنترل قند خون باشد معمولاً لابتالول تجویز می‌گردد.

لابتالول نوعی بلاک کننده گیرنده بتا می باشد اما به طور انتخابی گیرنده آلفا یک آدرنرژیک را نیز مهار می کند. کاربرد لابتالول کاهش فشار خون می باشد. دوز دارویی لابتالول توسط پزشک تعیین می شود و شما باید از قطع ناگهانی لابتالول اجتناب کنید.

نام تجاری: Trandate

اشکال دارویی:

• تزریقی: 5 میلی گرم بر میلی لیتر
• قرص: 100، 200، 300 میلی گرم

موارد مصرف لابتالول

• درمان پرفشاری خون متوسط تا شدید
• فرم تزریقی در درمان پرفشاری خون شدید از قبیل پرفشاری خون اورژانسی بکار می رود.
• پرفشاری خون در کودکان
• کنترل پراکلامپسی
• پرفشاری خون شدید در حاملگی
• پرفشاری خون ناشی از سکته حاد ایسکمیک

مقدار و نحوه مصرف لابتالول

الف) بالا بودن فشارخون، فئوکروموسیتوما.

• بزرگسالان: 100 میلی‌گرم خوراکی دو بار در روز با یا بدون دیورتیک. دوزاژ می‌تواند به صورت 100 میلی‌گرم دو بار در روز هر 2 تا 3 روز تا زمان دستیابی به پاسخ مناسب افزایش پیدا کند. دوزاژ نگهدارنده معمولا 200 تا 600 میلی‌گرم دو بار در روز و حداکثر دوزاژ روزانه 2400 میلی‌گرم در روز می‌باشد.
• بیماران مسن: از دوزاژ نگهدارنده 100 تا 200 میلی‌گرم خوراکی دو بار در روز استفاده می‌شود.

ب) زیادی فشارخون شدید و اورژانسهای هیپرتانسیون، زیادی فشارخون ناشی از قطع مصرف کلونیدین.

• بزرگسالان: شروع با 20 تا 80 میلی‌گرم تزریق وریدی آهسته در مدت 2 دقیقه. می‌توان تزریق را به اندازه 40 تا 80 میلی‌گرم هر 10 دقیقه تا دوز حداکثر 300 میلی‌گرم تکرار کرد. همچنین می‌توان دارو را به صورت انفوزیون وریدی 5/0 تا 2 میلی‌گرم در دقیقه، تا زمانی که پاسخ مناسب به دست آید تزریق کرد. دوز موثر و تجمعی دارو معمولا 50 تا 200 میلی‌گرم می‌باشد اگرچه که زمانی ممکن است به دوز 300 میلی‌گرم نیز نیاز باشد.
• دوز خوراکی متعاقب درمان وریدی: 200 میلی‌گرم خوراکی، به دنبال آن 200 تا 400 میلی‌گرم در مدت 6 تا 12 ساعت (متناسب با پاسخ فشارخون بیمار)، در صورت بستری بودن بیمار، جهت رسیدن به پاسخ مناسب، افزایش دارو با فاصله روزانه و مقدار متناسب انجام می‌شود.

پ) کنترل پرفشاری خون در زمان بیهوشی.

بزرگسالان: شروع با 10 تا 30 میلی‌گرم تزریق وریدی آهسته، می‌توان تزریق را با 5 تا 10 میلی‌گرم وریدی در موقع لزوم تکرار کرد.

مکانیسم اثر لابتالول

محل گیرنده های آلفا 1 و بتا 1 و بتا 2 آدرنرژیک را بلوکه می کند. افزایش رنین را مهار می کند. نسبت مهار آلفا به بتا به روش تجویز بستگی دارد: خوراکی 1:3 ، وریدی 1:6

فارماکوکینتیک لابتالول

• شروع اثر: خوراکی – 20 دقیقه تا 2 ساعت ، وریدی 5-2 دقیقه
• پیک اثر: خوراکی 4-1 ساعت ، وریدی ( 15-5 دقیقه )
• طول اثر: کنترل فشار خون: خوراکی ( 12-8 ساعت، وابسته به دوز )، وریدی ( 18-2 ساعت، وابسته به دوز ). بستگی به دوزهای تکی یا چند دوز متوالی 0.25-0.5 میلی گرم بر کیلوگرم با دوز تجمعی ماکزیمم 3.25 میلی گرم بر کیلوگرم دارد

موارد منع مصرف لابتالول

• واکنش حساسیتی به داروی لابتالول
• برادیکاردی سینوسی
• بلاک قلبی
• شوک کاردیوژنیک
• آسم برونشیال
• نارسایی قلبی جبران نشده
• بارداری (سه ماهه دوم و سوم)

موارد احتیاط در رابطه با لابتالول

• نارسایی کبدی
• نارسایی قلبی
• تاکیکاردی
• برونکواسپاسم غیر آلرژیک
• دیابت

تداخلات دارویی لابتالول

تداخلات دارویی لابتالول عبارت است از:

• مخدرهایی مانند فنتانیل در مصرف همزمان با داروی لابتالول سبب بروز برادیکاردی و افت فشار خون شدید می گردد.
• سایمتیدین اثرات داروی لابتالول را تشدید می کند.
• مصرف همزمان سایر بتابلاکرها و آلفابلاکر ها با داروی لابتالول احتمال ارتواستاز را افزایش می دهد.
• استفاده همزمان از داروی لابتالول با دیلتیازم ، وراپامیل یا دیگوکسین ممکن است خطر برادیکاردی را افزایش دهد.
• نمک های آلومینویم، باربیتورات ها، کلستیرامین، پنی سیلین ها، ریفامپین، سالیسیلات ها و ضد التهاب های غیر استروئیدی اثرات بتابلاکرها و از جمله داروی لابتالول را کاهش می دهند.

عوارض جانبی لابتالول

هر دارو به موازات ایجاد اثرات درمانی مورد نظر، ممکن است سبب بروز عوارض ناخواسته نیز بشود. اگرچه کلیه این عوارض در یک فرد مشاهده نمی شود ولی در صورت بروز هر یک از عوارض زیر با پزشک معالج مشورت نمایید. عوارض لابتالول عبارت است از:

• CNS: گیجی، خستگی، سردرد
• GI: تهوع، استفراغ، سوء هاضمه
• CV: ادم، افت فشار خون
• Derm: بثورات جلدی، خارش سر
• GU: نارسایی در انزال، عدم نعوظ
• Respiratory: احتقان بینی، تنگی نفس
• Liver: افزایش ترانس آمینازهای سرم

مصرف لابتالول در بارداری و شیردهی

مصرف لابتالول در بارداری: مطالعات حیوانی در مورد تاثیر لابتالول در حاملگی شواهدی را مبنی بر تراتوژنیک بودن نشان داده است. داروی لابتالول می تواند از جفت عبور کرده و با چشمان جنین حیوان باند شود. احتمال بروز دپرسیون تنفسی و هایپوگلایسمی نیز گزارش شده است. داده های کنترل شده ای در مورد تاثیر لابتالول در بارداری انسان در دست نیست.

مصرف لابتالول در شیردهی: مصرف داروی لابتالول در شیردهی توصیه نمی شود. داروی لابتالول در شیر انسان ترشح می شود.

اثر لابتالول بر آزمایشهای تشخیصی

• ممکن است سطح ترانس آمیناز و اوره خون را افزایش دهد.
• ممکن است به صورت کاذب در سطح کاتکولامین آزاد و توتال موجود در ادرار افزایش نشان دهد (در صورتی که با روش غیر اختصاصی تری هیدروکسی ایندول فلورومتریک اندازه‌گیری شود).
• ممکن است تست وجود آمفتامین در ادرار نیز مثبت کاذب شود.

مسمومیت با لابتالول و درمان آن

تظاهرات بالینی: هیپوتانسیون شدید، برادیکاردی، نارسایی قلبی، برونکواسپاسم

درمان: پس از مصرف مقادیر زیاد، معده با تحریک به استفراغ یا لاواژ تخلیه شده و از مصرف ذغال فعال برای کم کردن جذب استفاده می‌شود. درمان معمولا به صورت علامتی و اقدامات حمایتی می‌باشد.

نکات با اهمیت در رابطه با لابتالول

• مصرف لابتالول در کودکان مورد تایید نیست.
• ممکن است بیماران لابتالول را به عنوان قرص فشار لابتالول بشناسند زیرا لابتالول در درمان فشار خون بالا کاربرد دارد.
• لابتالول تزریقی تنها برای درمان شرایط اورژانسی استفاده می شود.
• گیجی، تهوع، خستگی و یا عوارض پوستی شایع ترین عوارض لابتالول محسوب می شود.
• داروی لابتالول می تواند مجاری هوایی را تنگ کند. از این رو در افراد مبتلا به آسم ممنوعیت مصرف دارد.
• درمان با داروی لابتالول می تواند بر نتایج آزمایشگاهی برخی تست ها تاثیر بگذارد.
• قطع ناگهانی مصرف داروی لابتالول می تواند شرایط آنژینی را تشدید کرده و در برخی موارد انفارکتوس میوکارد را به همراه خواهد داشت.

توجهات پزشکی – پرستاری در حین مصرف لابتالول

• قبل از شروع درمان با لابتالول فشار خون بیمار باید اندازه گیری شود.
• رنگ محلول لابتالول تزریقی باید زرد روشن باشد.
• بولوس لابتالول وریدی باید در مدت دو دقیقه تجویز شود.
• لابتالول می تواند تست کاتکول آمین های ادرار با به صورت کاذب مثبت کند.
• در طول درمان با لابتالول علایم حیاتی بیمار را در وضعیت نشسته و خوابیده کنترل کنید.

توجهات بیمار – خانواده برای مصرف لابتالول

• دوز دارویی لابتالول باید توسط پزشک تعیین شود. در طول درمان با لابتالول از تغییر وضعیت ناگهانی اجتناب کنید.
• مصرف داروی لابتالول می تواند با یا بدون غذا باشد.
• از قطع ناگهانی لابتالول اجتناب کنید.
• در طول درمان با لابتالول فشار خون خود را به طور روزانه چک کنید.
• پیگیری های درمانی مرتبط با داروی لابتالول را مورد توجه قرار دهید.

شرایط نگهداری لابتالول

داروی لابتالول را می توانید در دمای اطاق یا یخچال نگهداری کنید اما باید از انجماد و نور مستقیم محافظت شود.

بیشتر بخوانید:

داروهای فشار خون بالا : معرفی کامل انواع داروهای کاهنده فشار خون

درمان فشارخون بالا با قرص آملودیپین

آشنایی با موارد مصرف و عوارض داروی تلمیزارتان