آشنایی با داروی سیس پلاتین و موارد مصرف آن

سیس پلاتین چیست؟

سیس پلاتین (Cisplatin) با نام تجاری پلاتینول (Platinol) یک داروی ضدسرطان می‌باشد که با رشد سلول های سرطانی که در بدن پخش شده است مبارزه می‌کند و یا رشد آنها را متوقف یا کند می‌کند.

سیس پلاتین برای درمان سرطان مثانه، سرطان بیضه و یا سرطان تخمدان مورد استفاده قرار می‌گیرد و ممکن است به تنهایی یا در ترکیب با داروهای دیگر که توسط دکتر تعیین شده استفاده شود. سیس پلاتین یک عامل ضد ضدسرطان است که با متوقف کردن سلول های سرطانی از رشد و تولید مثل آنها جلوگیری می کند.

موارد مصرف سیس پلاتین

سیس پلاتین در درمان کارسینومای مثانه ،تخمدان و بیضه مصرف می شود. همچنین این دارو در درمان کارسینوم های قشر غده فوق کلیه، پستان ،رحم، دستگاه گوارش، ریه، پروستات، سرو گردن و تومورهای germ cell ، نوروپلاستوما و اوستئوسارکوما مصرف می شود.

مکانیسم اثر سیس پلاتین

سیس پلاتین مشابه عوامل آلکیله کننده از طریق ایجاد اتصال بین رشته های DNA و نیز RNA ، در عملکرد آنها تداخل می کند.

فارماکوکینتیک سیس پلاتین

سیس پلاتین به سرعت از طرزق واکنش های غیر آنزیمی هیدرولیز می شود. از سد خونی – مغزی به راحتی عبور نمی کند. نیمه عمر آن حدود یک ساعت است. دفع آن عمدتاً کلیوی است ولی پلاتین ناشی از هیدرولیز دارو ممکن است تا 4 ماه در بافت ها باقی بماند.

مصرف در دوران بارداری و شیردهی سیس پلاتین

این دارو می‌تواند به جنین آسیب برساند و یا باعث نقائصی در هنگام تولد نوزاد شود٬ اگر شما از این دارو استفاده می کنید حتما پزشک خود را در جریان قرار دهید

سیس پلاتین می تواند به شیر مادر منتقل و به کودک شیرخوار آسیب برساند٬ قبل از مصرف این دارو در دوران شیردهی پزشک خود را در جریان قرار دهید .

عوارض جانبی سیس پلاتین

اگر شما پس از مصرف این دارو دچار هر یک از عارضه های زیر شدید٬ سریعا با پزشک خود تماس گرفته و او را در جریان قرار دهید .

• شنوایی یا مشکلات بینایی، دردپشت چشم.
• مشکل با راه رفتن و یا فعالیت های روزانه.
• بی حسی، سوزن سوزن شدن، یا احساس سرما در دست و یا پا.
• خواب آلودگی، تغییرات خلق و خو، افزایش تشنگی، ادرار کردن کم و یا هیچ.
• تورم، افزایش وزن، احساس تنگی نفس.
• پوست رنگ پریده، کبودی آسان، خونریزی غیر معمول (بینی، دهان، مهبل (واژن)، و یا مقعد)، لکه های بنفش یا قرمز مشخص در زیر پوست .
• تب، لرز، بدن درد، علائم آنفلوانزا، زخم در دهان و گلو .
• استفراغ شدید یا مداوم.
• درد قفسه سینه، درد گسترش به فک یا بازو، تهوع، تعریق، احساس ناخوشی.
• بی حسی ناگهانی و یا ضعف (به خصوص در یک طرف بدن)، سردرد ناگهانی شدید، مشکلات حرف زدن و یا تعادل.
• کلسیم کم (بی حسی در اطراف دهان، تنگی عضلانی و یا انقباض، رفلکس بیش از حد فعال).
• پتاسیم بالا و یا پایین (گیجی، نرخ آهسته و یا ناهموار قلب، پالس ضعیف، تشنگی شدید، افزایش ادرار، ناراحتی پا، ضعف عضلات و یا احساس لنگی).
• کم سدیم (لکنت زبان، توهم، استفراغ، ضعف شدید، گرفتگی عضلانی، از دست دادن هماهنگی، احساس ناپایدار، غش، تشنج، تنفس کم عمق و یا تنفسی که متوقف می شود).

سایر عوارض جانبی شایع: (کمتر جدی)

• کاهش حس چشایی.
• احساس خستگی.
• ریزش مو موقت.
• درد، تورم، سوزش در دست یا پا.

تداخلات دارویی سیس پلاتین

سیس پلاتین می تواند به کلیه شما آسیب برساند. این اثر زمانی افزایش می یابد که شما با استفاده از این دارو داروهای دیگر، از جمله: ضد ویروس‌ها، شیمی درمانی، تزریق آنتی بیوتیک، داروهای اختلالات روده، داروهای جلوگیری از رد پیوند عضو، و برخی از داروهای آرتروز (از جمله آسپیرین، تیلنول، آسپرین، ناپروکسن و …) استفاده نمایید.

قبل از استفاده از این دارو با دکتر خود در مورد تمام نسخه ها و داروهایی که استفاده می کنید ( حتی ویتامین ها، مواد معدنی، داروهای گیاهی و … ) مشورت نمایید٬ به خصوص داروهای زیر:

• altretamine.
• ویتامین B6 (پیریدوکسین).
• داروهای تشنج.

هشدار ها سیس پلاتین

1- مصرف این دارو در بیماران مبتلا به نارسایی شنوایی، باید با احتیاط فراوان صورت گیرد.
2- اثرات سوء دارو بر روی شنوایی در کودکان ممکن است شدیدتر باشد.
3- طی مصرف دارو، ارزیابی نورولژیک و میزان شنوایی بیمار باید انجام شود.

توصیه های دارویی سیس پلاتین

1- انفوزیون وریدی مایعات به مقدار زیاد هنگام تجویز سیس پلاتین، باعث کاهش سمیت کلیوی یا شنوایی ناشی از دارو می گردد. همچنین افزایش میزان ادرار قبل و طی درمان با دارو ،کمک بسیار زیادی به کاهش عوارض جانبی دارو می کند.
2- انفوزیون آهسته وریدی سیس پلاتین طی 5-1 روز کمتر باعث تهوع و استفراغ می شود،ولی تاثیری روی میزان بروز سمیت کلیوی یا شنوایی ندارد.
3- برای جلوگیری از سمیت کلیوی تجمعی، توصیه می شود. مصرف مجدد دارو حداقل 4-3 هفته بعد از مصرف اولیه صورت گیرد.

بیشتر بخوانید:

تاکسول (پاکلیتاکسل) داروی ضد سرطان را بیشتر بشناسید

همه چیز در مورد داروی ضد سرطان دوکسوروبیسین

همه چیز در مورد داروی ضد سرطان اگزالی پلاتین