معرفی کامل داروی ضد سرطان ایفوسفامید

موارد مصرف و عوارض ایفوسفامید

ایفوسفامید (Ifosfamide) با نام‌های تجاری لوکران (MITOXANA)، ایفِکس (IFEX) یک داروی ضد سرطان است که با رشد و گسترش سلول های سرطانی که در بدن تداخل ایجاد م یکنند مبارزه می‌نماید. ایفوسفامید در درمان انواع خاصی از سرطان در ترکیب با داروهای دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرد و معمولا همراه با یک داروی به نام مسنا، که باعث کاهش خطر ابتلا به خونریزی در مثانه می‌گردد استفاده می شود.

ایفوسفامید با دیگر داروهای سرطان برای درمان سرطان بیضه استفاده می شود.

مکانیسم اثر ایفوسفامید

اثر ضد نئوپلاسم: ایفسفامید برای اعمال اثر سیتوتوکسیک خود، باید توسط آنزیمهای میکروزومی کبد فعال شود. ترکیب فعال این دارو با رشته‌های DNA پیوند متقاطع‌یافته و نیز موجب پاره‌شدن زنجیره DNA می‌شوند.

موارد و مقدار مصرف ایفوسفامید

توجه: موارد و مقدار مصرف این دارو ممکن است تغییر یابد. برای به‌دست آوردن اطلاعات جددید به منابع پزشکی مراجعه کنید.

سرطان بیضه: (به همراه سایر داروهای آنتی‌نئوپلاستیک به عنوان خط سوم درمان کموتراپی)، سرطان ریه، هوچکین و لنفوم بدخیم، سرطان گاستریک و پانکراس، کارسینوم پستان، لوسمی لنفوسیتیک حاد و مزمن، کارسینوم تخمدان و سارکومها.

• بزرگسالان: مقدار g/m2/day 2/1 به مدت پنج روز تزریق وریدی می‌گردد. دوره درمان معمولاً هر سه هفته تکرار می‌شود.
• دارو را می‌توان به آهستگی از راه تزریق وریدی، انفوزیون متناوب طی حداقل 30 دقیقه، یا انفوزیون مداوم تجویز کرد.

مصرف ایفوسفامید در دوران بارداری و شیردهی

رده بندی بارداری : گروه D

ایفوسفامید می‌تواند به جنین آسیب برساند و یا باعث نقائصی در هنگام تولد نوزاد شود٬ اگر شما از این دارو استفاده می کنید حتما پزشک خود را در جریان قرار دهید. این دارو ممکن است در باروری شما (توانایی به داشتن فرزند) تاثیر بگذارد، (مرد یا زن) .

این دارو می تواند به شیر مادر عبور کند و میتواند به کودک شما آسیب برساند٬ قبل از مصرف این دارو در دوران شیردهی پزشک خود را در جریان قرار دهید .

عوارض جانبی ایفوسفامید

• اعصاب مرکزی: لتارژی و اغتشاش شعور، کوما، عدم تعادل، نارسایی عملکردی عصب کرانیال، سایکوز به همراه افسردگی، توهم، تشنج، خواب‌آلودگی.
• قلبی ـ عروقی: فلبیت.
• دستگاه گوارش: تهوع، استفراغ.
• ادراری ـ تناسلی: التهاب خونریزی‌دهنده مثانه، مسمومیت کلیوی، سوزش ادرار، تکرر ادرار، خون در ادرار.
• خون: لکوپنی، ترومبوسیتوپنی، سرکوب مغز استخوان.
• کبدی: نارسایی کبد.
• متابولیک: اسیدوز متابولیک.
• پوست: ریزش مو.
• سایر عوارض: عفونت.

مسمومیت با ایفوسفامید و درمان آن

• تظاهرات بالینی: مهار فعالیت مغز استخوان، تهوع، استفراغ، طاسی ناحیه‌ای، التهاب خونریزی‌دهنده مثانه.
• درمان: معمولاً حمایتی است و شامل تزریق فرآورده‌های خونی، مصرف داروهای ضد استفراغ، و شستشوی مثانه می‌شود.

تداخلات دارویی ایفوسفامید

مصرف همزمان با فنوباربیتال، فنی‌توئین و کلرال هیدراته ممکن است با القای آنزیمهای میکروزومی کبد، موجب افزایش فعالیت ایفسفامید و تبدیل آن به شکل فعال شود.

موارد منع مصرف و احتیاط در رابطه با ایفوسفامید

• موارد منع مصرف: حساسیت مفرط به دارو، بارداری، سرکوب شدید مغز استخوان.
• موارد احتیاط: نارسایی کبد و کلیه، کاهش عملکرد مغز استخوان (گرانولوسیتوپنی)، متاستاز مغز استخوان، رادیوتراپی قبلی، درمان با سایر داروهای سایتوتوکسیک.

اثر ایفوسفامید بر آزمایشهای تشخیصی

ایفسفامید ممکن است غلظتهای سرمی آسپارتات آمینوترانسفراز (AST)، آلانین‌آمینوترانسفراز (ALT) بیلی‌روبین، BUN و Cr را افزایش دهد.
همچنین می‌تواند باعث کاهش سطح هموگلوبین، هماتوکریت، WBC و پلاکت گردد.

ملاحظات اختصاصی ایفوسفامید

1- برای تهیه محلول، 20 تا 30 میلی‌لیتر آب استریل تزریقی به ویال یک گرمی اضافه می‌شود تا به ترتیب محلولهایی با غلظت mg/ml 50 یا mg/ml 100 حاصل شود. محلول نمکی نرمال نیز ممکن است برای تهیه محلول استفاده شود.
2- مصرف مایعات (سه‌لیتر در روز) و تجویز دارو همراه با مسنا (mesna) از التهاب خونریزی‌دهنده مثانه جلوگیری می‌کند.
3- از مصرف دارو به هنگام خواب خودداری شود، زیرا کاهش دفع ادرار در طول شب ممکن است احتمال بروز التهاب خونریزی‌دهنده مثانه را افزایش دهد. شستشوی مثانه با محلول نمکی نرمال می‌تواند احتمال بروز التهاب خونریزی‌دهنده مثانه را کاهش دهد.
4- محلول تهیه شده را باید طی هشت ساعت مصرف کرد، زیرا این محلول مواد نگهدارنده ندارد.
5- برای انفوزیون وریدی، می‌توان دارو را با محلول دکستروز پنج درصد یا محلول نمکی نرمال رقیقتر کرد. این محلول به مدت هفت روز در دمای اتاق پایدار است.
6- برای مصرف ایفسفامید، می‌توان به‌صورت دوره‌ای از انفوزیونهای وریدی تا پنج‌روز استفاده کرد.
7- انفوزیونِ دو ساعته یا بیشتر هر نوبت مصرف دارو می‌تواند احتمال بروز التهاب خونریزی‌دهنده مثانه را کاهش دهد.
8- فلبیت استریل ممکن است در محل تزریق بروز کند. برای برطرف شدن این حالت، می‌توان از کمپرس گرم استفاده کرد.
9- بیمار باید هر دو ساعت در روز و دوبار در طول شب ادرار کند، در بیمارانی که قادر نیستند، باید از کاتتر استفاده شود.
10- این دارو در مبتلایان به عیب کار کلیه با احتیاط تجویز شود.
11- بیمار از نظر تغییرات وضعیت روانی و اختلال عملکرد مخچه‌ای ارزیابی شود. می‌توان مقدار مصرف دارو را کاهش داد.
12- شمارش کامل سلولهای خونی (CBC) و آزمونهای عملکرد کلیه و کبد انجام گیرد.

نکات قابل توصیه به بیمار در دوره مصرف ایفوسفامید

1- مصرف مایعات زاید از مسمومیت مثانه جلوگیری کرده و دفع اسیداوریک را تسهیل می‌کند.
2- از تماس با افراد مبتلا به عفونت خودداری کنید.
3- رویش مو بعد از خاتمة درمان مجدداً شروع خواهد شد.
4- در صورت ظهور خون در ادرار، فوراً به پزشک اطلاع دهید.
5- مصرف در کودکان: ایمنی و کارایی این دارو در کودکان اثبات نشده است.

شرایط نگه‌داری داروی ایفوسفامید

• تمامی داروها را دور از دسترس کودکان نگه دارید.
• داروی ملفالان باید در جای خشک و دمای ۸-۲ درجه سانتی گراد نگه‌داری شود.

بیشتر بخوانید:

معرفی داروی ضد سرطان وینورلبین

همه چیز در مورد داروی ضد سرطان اگزالی پلاتین

موارد مصرف و عوارض داروی آسپارژیناز