علت عارضه کیفوز و درمان قوز پشتی

کیفوز، انحنای ستون فقرات است که باعث می شود بالای کمر به نظر گرد تر از حد طبیعی برسد. هر کسی ممکن است به انحنای ستون فقرات مبتلا شود. اما اگر انحنای ایجاد شده در ستون فقرات بیش از ۴۵ درجه باشد، یعنی کیفوز ایجاد شده است. در ادامه این مطلب با دلگرم با علائم، علل، درمان، عوارض و پیشگیری از این اختلال آشنا می کنیم.

شایعترین علل و درمان قوز پشتی

کیفوز مرتبط با پوکی استخوان. شایع ترین علت کیفوز در بزرگسالان در اثر شکستگی مهره ناشی از پوکی استخوان است این می تواند در هر دو مردان و زنان رخ دهد اما در زنان بیشتر از مردان است همچنین پوکی استخوان مهره را در ستون فقرات ضعیف می کند به طور معمول، درمان اساسی پوکی استخوان برای جلوگیری از شکستگی در آینده است.

کیفوز مادرزادی

این شکل از کیفوز به طور معمول در نوزادان و کودکان خردسال به دلیل ناهنجاری های ستون فقرات در رحم مادر دیده می شود بر خلاف سایر اشکال کیفوز، این فرم اغلب نیاز به عمل جراحی در سنین جوانی دارد و اصلاح مجدد ستون فقرات برای جلوگیری از پیشرفت بد شکلی مورد نیاز است.

کیفوز دژنراتیو

این شکل از ناهنجاری به علت فرسایش و پارگی در ستون فقرات در طول زمان توسعه می یابد. علت زمینه ای از کیفوز به طور معمول آرتریت ستون فقرات با انحطاط دیسک است . درمان غیر جراحی، از قبیل دارو برای درد، ورزش و فیزیوتراپی به طور معمول برای درد مفید هستند. جراحی ممکن است یک گزینه باشد اما برای این تشخیص غیر معمول است.

کیفوز عصبی عضلانی

این شکل از ناهنجاری می تواند در کودکان مبتلا به اختلالات خاص عصبی – عضلانی، مانند فلج مغزی، اسپینا بیفیدا، یا دیستروفی عضلانی رخ دهد جراحی می تواند گزینه ای را برای بهبود کیفیت زندگی باشد.

کیفوز تغذیه

این وضعیت توسط کمبود ویتامین خاص در دوران کودکی، مانند کمبود ویتامینD ایجاد می شود.

کیفوز وضعیتی

این شکل از کیفوز به خمیدگی و ضعف حالت نسبت داده می شود . این در افراد جوان و مسن تر رخ می دهد و در زنان برجسته تر از مردان و به ندرت باعث درد می شود ورزش برای تقویت شکم و عضلات پشت مناسب است.

بیماری شویرمان

تخمین زده می شود که 4 تا 8 درصد از جمعیت عمومی ممکن است کیفوز شویرمان در نوجوانی داشته باشند و از رشد غیر طبیعی ستون فقرات و دیسک ها رنج می برند . این ممکن است از نظر بالینی در نوجوانان و بزرگسالان آشکار باشد و بیماران به طور معمول نیز اسکولیوز خفیف دارند. در شرایط معمول کیفوز با یک بریس، ورزش و درمان فیزیکی درمان می شود. اگر بیمار هنوز در حال رشد است و در حد متوسط به کیفوز شدید با منحنی های 45 درجه یا بیشتر و ممکن است اثر اصلاحی بلند مدت داشته باشد برای تقویت عضلات شکم و افزایش انعطاف پذیری ستون فقرات ورزش های خاص ممکن است توصیه شود. جراحی ممکن است برای انحنای دردناک بیشتر از 70 درجه مورد نیاز باشد.

سندرم

کیفوز در کودکان همچنین می توانید با سندرم های خاص، مانند سندرم مارفان یا بیماری Prader-Willi همراه باشد.

انحطاط دیسک

دیسک نرم و دایره ای بین مهره ستون فقرات عمل می کنند با افزایش سن، این دیسکها خشک و کوچک شده که اغلب سبب بدتر شدن کیفوز می شود.

سرطان و درمان سرطان

سرطان در ستون فقرات می تواند سبب تضعیف مهره ها و آنها را بیشتر در معرض ابتلا به شکستگی فشاری قرار دهد همچنین شیمی درمانی و درمان سرطان با پرتو می تواند سبب کیفوز شود.

کیفوز پس از ضربه

این می تواند در اثر بد درمان شدن شکستگی ستون فقرات یا صدمه به رباط حمایت کننده از ستون فقرات رخ دهد.

طبقه‌بندی

قوز کمر چندین نوع دارد (کدهای ICD-10 هم ذکر شده‌اند):

قوز کمر وضعیتی (M40.0)

شایع‌ترین نوع قوز کمر است، که معمولاً دلیل آن را قرار گرفتن در وضعیت خمیده می‌دانند؛ این عارضه می‌تواند هم در سالخوردگان و هم در جوانان رخ دهد. در جوانان، این عارضه «سر به جلو » نامیده می‌شود و با اصلاح ناهماهنگی و عدم تعادل بین عضلات رفع می‌شود. اما در سالخوردگان، می‌تواند از نوع هایپرکیفور باشد. حدوداً یک سوم موارد شدید هایپرکیفوز در سالخوردگان با شکستگی‌های مهره‌ها همراه هستند. در موارد دیگر، معمولاً بدن اشخاص سالخورده یکپارچگی عضلانی-اسکلتی خود را از دست داده و هایپرکیفوز می‌تواند تنها به دلیل بالا رفتن سن رخ دهد.

قوز کمر شوئرمان (M42.0)

از نظر زیبایی، نسبت به مورد قبلی، بسیار بدتر بوده می‌تواند باعث بروز دردهایی با شدت‌های مختلف شده و همچنین می‌تواند نواحی مختلف ستون فقرات (و بیش از همه قسمت میانی ستون فقرات سینه‌ای) را درگیر کند. قوز کمر شوئرمان، به عنوان یکی از اشکال استئوکندروز ستون فقرات نوجوانان شناخته می‌شود، و معمولاً به آن بیماری شوئرمان گفته می‌شود. این عارضه بیشتر در نوجوانان دیده شده و باعث بدشکلی بسیار شدیدتری نسبت به قوز کمر وضعیتی می‌شود. بیماری که از قوز کمر شوئرمان رنج می‌برد، نمی‌تواند آگاهانه وضعیت بدنی‌اش را اصلاح کند. برآمده‌ترین نقطه منحنی، که در بخشی از مهره‌های سینه‌ای قرار دارد، کاملاً سفت و انعطاف‌ناپذیر است. بیماران در این نقطه احساس درد می‌کنند، و فعالیت بدنی و ایستادن یا نشستن طولانی مدت هم دردشان را تشدید می‌کند.‌

این وضعیت می‌تواند تأثیر تعیین کننده‌ای بر زندگی این بیماران بگذارد، زیرا شرایط فیزیکی‌شان سطح فعالیتشان را محدود می‌کند؛ کودکان مبتلا به این عارضه، بسته به میزان بدشکلی‌شان، در بین همسالان خود احساس ناراحتی یا انزوا می‌کنند. در قوز کمر وضعیتی، مهره‌ها و دیسک‌ها طبیعی هستند، درحالی‌که در قوز کمر شوئرمان، آن‌ها نامنظم بوده و اغلب دچار فتق می‌شوند و همچنین دست کم در سه سطح مجاور، گوه‌ای شکل می‌شوند. خستگی یکی از علائم بسیار شایع این عارضه است،که به احتمال زیاد ناشی از کار شدیدی است که عضلات برای صحیح نشستن و یا ایستادن انجام می‌دهند. ظاهراً این عارضه موروثی است. اکثر بیمارانی که برای اصلاح قوز کمرشان تحت جراحی قرار می‌گیرند به بیماری شوئرمان دچار هستند.

قوز کمر مادرزادی (Q76.4)

باعث می‌شود که ستون فقرات نوزاد در رحم به درستی رشد نکند. ممکن است مهره‌ها بدشکل شده یا به یکدیگر جوش بخورند؛ همچنین قوز کمر همراه با رشد کودک پیشرفت می‌کند. ممکن است در همان مراحل اولیه به انجام جراحی نیاز باشد تا بتوان قوس طبیعی ستون فقرات را حفظ کرد، البته می‌بایست بعد از عمل هم بیمار به طور منظم ویزیت شود تا هرگونه تغییر احتمالی مورد پایش و نظارت قرار بگیرد. با این حال، به دلیل خطرات احتمالی جراحی برای کودک، تصمیم‌گیری در این مورد بسیار سخت خواهد بود. همچنین، قوز کمر مادرزادی می‌تواند به طور ناگهانی در دوره نوجوانی هم بروز کند، که البته این حالت بیشتر در کودکان مبتلا به فلج مغزی و سایر اختلالات عصبی شایع است.

قوز کمر تغذیه‌ای

که به دلیل کمبودهای تغذیه‌ای، خصوصاً در دوران کودکی، رخ می‌دهد، مثل کمبود ویتامین D، که باعث نرمی استخوان و در نهایت خم شدن ستون فقرات و اندام‌ها زیر بار وزن بدن کودک می‌شود.

بدشکلی گیبوس

نوعی قوز کمر ساختاری بوده و اغلب به دنبال بیماری سل رخ می‌دهد.

قوز کمر ناشی از آسیب‌دیدگی (M84.0)

می‌تواند به دلیل درمان نشدن یا درمان غیرمؤثر شکستگی‌های مهره‌ها بروز کند.

علائم و نشانه قوز کمری

• مشکلات تنفسی (در موارد شدید)
• خستگی
• درد خفیف کمر
• خمیده شدن پشت
• سفتی و حساس شدن ستون فقرات

———————————————————————————————-

درمان قوز پشتی با کیفوز

مسکن

اگر مصرف داروهای بدون نسخه مانند استامینوفن ( تیلنول، غیره )، ایبوپروفن( Advil، موترین IB، غیره ) و یا ناپروکسن ( Aleve ) کافی نباشد داروهای ضد درد قوی تر قابل دسترسی است.

داروهای پوکی استخوان

در بسیاری از افراد مسن، کیفوز اولین نشانه ی پوکی استخوان است تقویت استخوان با داروها ممکن است از شکستگی های ستون مهره ها جلوگیری نماید.

تمرین ها

تمرینات کششی می تواند انعطاف پذیری ستون فقرات را بهبود بخشد و سبب تسکین کمر درد شود. تمرینات تقویت عضلات شکم ممکن است به بهبود وضعیت کمک کند.

قوزبند یا بریس

کودکانی که بیماری شویرمان دارند ممکن است قادر به توقف پیشرفت کیفوز با پوشیدن بریس بدن در حالی که استخوان آنها هنوز در حال رشد است. قوزبندهای آماده فقط برای یادآوری مناسب هستند فرد می‌تواند برای مدت‌ زمان کوتاه یعنی حداکثر یک یا دو هفته از این قوزبندها استفاده کند تا وقتی فرد نادرست می نشیند به او یادآوری کند این نوع برای اصلاح وضعیت خوب هستند ولی نمی توان طولانی‌ مدت استفاده کرد زیرا عضلات ضعیف می شوند.
اصلاح شیوه کار کردن، انجام ورزش، قوز را در این افراد برطرف می کند. به کودکان و دانش‌آموزان درست نشستن را هنگام درس‌ خواندن و انجام تکالیف ‌آموزش دهید. گاهی افراد به دلیل عادت ‌های نادرست در سنین پایین دچار قوز می‌شوند و بعد از 30 – 25 سالگی برای درمان مراجعه می ‌کنند. که باید اصلاح وضعیت و درمان های دیگر انجام شود. برای پیشگیری، از ماندن در هر وضعیت تشدید کننده قوز خودداری کنید و ورزش‌هایی را انجام دهید که سبب صافی پشت و عقب رفتن شانه‌ها ‌شود. این ورزش ها برای اصلاح قوز خفیف مناسب است اگر درجه انحراف از 50 بالاتر شد به بریس نیاز است و برای بالاتر از 70 درجه انحراف، جراحی ضروری مورد نیاز است.

در افراد میانسال مبتلا به قوز، بریس موثر نیست. و ورزش‌های دائمی سبب کشش عضلات جلوی سینه‌ای و تقویت عضلات پشت شده و ازافزایش قوز و درد کاسته ولی قوز برطرف نمی شود اگر با این ورزش ها باز هم قوز پیشرفت نماید جراحی نیاز است.شیوه زندگی سالم. حفظ وزن سالم بدن و فعالیت بدنی منظم به پیشگیری از کمر درد و تسکین علائم کمر از کیفوز کمک خواهد کرد.

حفظ تراکم استخوان خوب است. رژیم غذایی مناسب با کلسیم و ویتامین D و غربالگری برای تراکم استخوان کم، به خصوص اگر سابقه خانوادگی از پوکی استخوان یا سابقه شکستگی قبلی وجود دارد ممکن است به افراد مسن برای جلوگیری از تضعیف استخوان، شکستگی فشرده سازی و کیفوز پس از آن کمک کند.

جراحی و سایر روشهای درمان کیفوز

اگر منحنی کیفوز بسیار شدید و یا اگر انحناء روی طناب نخاعی یا ریشه عصب نخاعی فشار وارد کند دکتر شما ممکن است جراحی به منظور کاهش درجه انحناء را انجام دهد.
رایج ترین روش، به نام همجوشی ستون فقرات، دو یا بیشتر از مهره های آسیب دیده به طور دائم اتصال می دهند. جراحان قطعه ای از استخوان را بین مهره قرار داده و سپس مهره ها را همراه با میله های فلزی و پیچ اتصال می دهند تا ستون فقرات بهبود یابد.

پیشگیری کیفوز

قوز کمر مادرزادی و شوئرمن، هر دو، پی‌آمد وجود مشکلی ساختاری در مهره‌ها هستند؛ در نتیجه به هیچ طریقی نمی‌توان از این نوع کیفوزها جلوگیری کرد. بستن بریس و انجام حرکت‌های اصلاحی پیشرفت قوز پشت شوئرمن را آهسته می‌سازد. اما می‌توان با فیزیوتراپی و انجام حرکت‌های اصلاحی تقویت کننده عضله‌های کمر و پشت، از قوز کمر وضعیتی پیشگیری نمود یا شدت آن را کاهش داد.

اکثر بیماران مبتلا به قوز پشت بدون جراحی و با ترکیب روش های فیزیوتراپی و ورزش رفع قوز پشت ، نرمش و دارو نتایج خوبی را در درمان قوز کمر به دست می آورند. حتی در موارد شدیدتری که در نهایت انجام عمل جراحی ضرورت می‌یابد، تقریباً تمام بیماران می‌توانند فعالیت‌های معمول خود را بدون هیچ محدودیتی پس از سپری شدن دوره بهبود از سر بگیرند. چگونگی درمان قوز کمر در کودکان نیز بستگی به شدت و نوع قوز پشت دارد، اما در اکثر موارد بدون نیاز به جراحی و با ورزش برای قوز کمر این مشکل برطرف می شود.

خواهشمنديم اگر سوال يا نکته‌اي براي مطلب تشخیص و درمان کیفوز پشت

در ذهن شما باقي مانده است، آن‌را در قسمت نظرات با ما و ساير کاربران به اشتراک بگذاريد.

———————————————————————————————-

مجله اینترنتی دلگرم

مرجان امینی