سردرد نخاعی چیست؟
در این روش، یک سوزن به فضای پر از مایع اطراف نخاع وارد می شود و مقداری مایع برای آزمایش برداشته می شود یا مایع بی حسی به آن ناحیه تزریق می شود.
این کار باعث می شود که مایع از محل خود نشت کند و در فشار اطراف مغز و نخاع تغییر ایجاد شود. اگر مایع بیش از حد از نخاع خارج شود و یا سوراخ های ایجاد شده متعدد و بزرگ باشد، سردرد نخاعی ایجاد می شود. در ادامه این مطلب از این نوع سر درد بیشتر اطلاع کسب خواهید کرد.
نشانه های سردرد نخاعی
علائم سردرد نخاعی عبارتند از:
- درد خسته کننده و ضرباندار که در شدت از خفیف تا شدید متفاوت است.
- دردی که به طور معمول با بلند شدن و نشستن بدتر شده ولی زمانی که فرد دراز می کشد بهبود می یابد.
سردرد نخاعی اغلب با موارد زیر همراه هستند:
- سرگیجه
- شنیدن صدای زنگ در گوش (وزوز گوش)
- حساسیت به نور (ترس از نور)
- حالت تهوع
- سفتی گردن
- هر زمان که سردردتان بعد از انجام پونکسیون کمری یا بی حسی موضعی از نخاع بدتر شد، حتما به پزشک مراجعه کنید.
علت سردرد نخاعی چیست؟
سردرد نخاعی توسط نشت مایع نخاعی از سوراخی که در پوسته سخت (سخت شامه) ایجاد شده است به وجود می آید. این پوسته طناب نخاعی را احاطه کرده است.
بعد از گذشت مدتی، با ایجاد تعادل در فشار توسط مایع نخاعی در مغز و نخاع، سردرد کاهش می یابد. سردرد نخاعی به طور معمول ظرف ۴۸ ساعت پس از پونکسیون کمری یا بی حسی موضعی ظاهر می شود.
گاهی اوقات بیهوشی اپیدورال نیز ممکن است به سردرد نخاعی منجر شود. اگرچه این نوع از بیهوشی عموما فقط به خارج از غشای که طناب نخاعی را احاطه کرده است تزریق می شود. اما اگر سهوا غشای سخت شامه در این فرایند سوراخ شود این نوع سردرد ایجاد خواهد شد.
عوامل خطر ابتلا به سردرد نخاعی
عوامل خطر برای ابتلا به این نوع سردرد عبارتند از:
- قرار گرفتن در سنین بین ۱۸ تا ۳۰ سال
- زن بودن
- قرار گرفتن تحت عمل هایی مانند پونکسیون کمری یا بی حسی موضعی با استفاده از سوزن های بزرگ و یا ایجاد سوراخ های متعدد در غشاء و فرآیندهای غشایی که طناب نخاعی را احاطه کرده اند.
- داشتن جثه کوچک
روش های درمان این نوع سردرد
درمان سردرد نخاعی معمولا با روش های محافظه کارانه آغاز می شود. به این ترتیب از فرد بیمار خواسته می شود که اقدامات زیر را انجام دهد:
- زیاد استراحت کند.
- بین ۶ تا ۸ لیوان مایعات در روز بنوشد.
- از کافئین یا داروهای مسکن ساده برای کاهش درد استفاده کند.
اما اگر سردرد در عرض ۲۴ ساعت بهبود نیابد، پزشک می تواند از روش های زیر برای درمان درد شما استفاده کند:
پچ خون اپیدورال: در این روش مقدار کمی از خون فرد را گرفته و به محلی که پوشش نخاع دچار نشت و سوراخ شده است تزریق می شود. این موضوع کمک می کند که با لخته شدن خون، فضای سوراخ شده مهر و موم شده و فشار طبیعی به مایع نخاعی باز گردد. این روش برای سردردهای مداومی که خود به خود بهبود نمی یابند استفاده می شود.
تزریق IV کافئین: در این روش کافئین مستقیما به جریان خون تزریق می شود. کافئین با تنگ کردن رگ های خونی در سر، کمک می کند تا سر درد نخاعی معمولا در عرض چند ساعت بهبود یابد.
علت سردرد بعداز زایمان از عوامل تا درمان آن
داشتن سردرد بعد از زایمان از جمله شکایات اکثر زنان است. دلیل این سردرد فشاری است که هنگام زایمان طبیعی به عضلات گردن وارد می شود .
انرژی زیادی که در طول روند زایمان صرف می شود و افت قند خون نیز می تواند باعث سر درد شود. در صورتی که خانمی تحت بی حسی نخاعی یا بی هوشی عمومی قرار گرفته باشد ، نیز ابتلا به سردرد امری طبیعی محسوب می شود .
چه عوامل دیگری در ایجاد سردرد پس از زایمان تاثیرگذارند؟
کم خونی، و عدم مصرف مایعات کافی موجب سردرد پس از زایمان به ویژه سزارین می شود، توصیه می شود زنان پس از سزارین سر را به مدت 24 ساعت ثابت نگه دارند و از مصرف مسکن ها بدون تجویز پزشک پرهیز کنند.
:یکی از دلایل سردرد پس از سزارین بیهوشی نخاعی یا اپیدورال – اسپاینال است. این سردرد بیشتر در پیشانی احساس می شود، تا یک ماه ادامه دارد و با مسکن معمولی قابل کنترل است.
البته همه افراد این نوع سردرد را تجربه نمی کنند اما توصیه می شود در صورت بروز این نوع سردرد به ویژه در افرادی که شیر می دهند هر مسکنی مصرف نشود و در صورت شدت و تداوم سردرد به پزشک مغز و اعصاب مراجعه شود.
نکاتی برای کنترل سردرد بعد از زایمان
ثابت نگه داشتن سر به مدت 24 ساعت پس از سزارین
توصیه می شود بیمار در 24 ساعت بعد از بیهوشی نخاعی کمترین حرکت را به سر خود بدهد چرا که ثابت نگه داشتن سر موجب کاهش احتمال سردرد ناشی از بیهوشی نخاعی می شود.
کم خونی و عدم مصرف مایعات کافی دلیل سردرد پس از سزارین
گاهی سردرد پس از زایمان بر اثر کم خونی، افت قند خون و کاهش دریافت مایعات کافی است، توصیه می شود افراد از آبمیوه های طبیعی، ترکیبات پروتئینی، سبزیجات پخته، مغزها و مایعات فراوان استفاده کنند.
مصرف چربی های اشباع شده و قندهای ساده توصیه نمی شود. همچنین برخی خانواده ها معتقدند که دادن کاچی به فردی که زایمان کرده است اثر خوبی دارد در حالی که تحقیقات نشان می دهد کاچی دردی را دوا نمی کند.
خواب بیشتر از 8 ساعت ممنوع
یکی از باورهای نادرست در مورد فردی که زایمان کرده خواب زیاد است در حالی که استراحت پس از زایمان باید کافی باشد اما زیاد نباشد. 8 ساعت خواب باکیفیت در فردی که زایمان کرده است تأثیر بسزایی دارد.
خوابیدن زیاد بعد از زایمان به ویژه سزارین موجب اختلال در خونرسانی و ایجاد لخته خونی در عروق پا و عوارض ناشی از آن می گردد بنابراین توصیه می شود افراد از خواب زیاد بپرهیزند و با 15 دقیقه پیاده روی در طول روز سلامت خود را تضمین کنند.
مصرف کافئین
پیکی از شیوههای درمانی برای تسکین سردرد، مصرف قهوه است. بررسیهای کلینیکی در «ایلینوی» آمریکا نشان میدهد که کافئین نه تنها تورم و التهاب رگهای خونی را کاهش میدهد بلکه از شدت سردرد نیز میکاهد. در یک مطالعه در همین رابطه معلوم شد گروهی که در هنگام سردرد کافئین مصرف کرده بودند، حدود ۵۸ درصد درد آنها تسکین پیدا کرد.
کمپرس آب گرم
برای درمان سردردهای شدید لیفی را داخل آب گرم قرار دهید و سپس بر روی پیشانی یا پشت گردنتان قرار دهید تا ماهیچهها آرام شوند.
برای سردردهای میگرنی نیز میتوانید لیفی را در آب سرد قرار دهید و آن را بر روی پیشانیتان بگذارید که باعث میشود رگهای خونی منقبض شود و جریان خون کاهش یابد و در نهایت سردرد تسکین پیدا میکند.
ماساژ برای کاهش سردرد
با استفاده از انگشت میانی، صورتتان را در نقاط همسطح سوراخهای بینی خود ماساژ دهید. همچنین دو یا سه دقیقه در جهت حرکت عقربههای ساعت عملیات ماساژ را ادامه دهید.
آب درمانی برای درمان سردرد بعد از زایمان
تجمع خون در قسمتهای پایینی بدن از فشار رگهای خونی در سر میکاهد به همین دلیل توصیه میشود که هنگام سردرد، پاهای خود را داخل آب گرم همراه با پودر خردل قرار دهید و پس از نیم ساعت یا بیشتر پاها را از آب درآورده و خشک کنید.
چای زنجبیل
مصرف زنجبیل برای درمان سردردهای میگرنی توصیه میشود. مقداری آب و زنجبیل تازه را با هم مخلوط کنید و اجازه دهید چهار تا پنج دقیقه خیس بخورد سپس آن را صاف کنید و بنوشید.
هدبند
هنگام ابتلا به سردرد هدبند و یا حتی یک روسری یا باندی را دور سر خود ببندید تا از جریان خون در پوست سر کاسته شود. این کار به کاهش سردرد کمک میکند.
حرکات کششی پایه
چند تمرین ساده برای کشیدن سر و گردنتان میتواند به کاهش شدت سردرد کمک کند. چانهتان را به سمت بالا و پایین، چپ و راست حرکت دهید و گردنتان را به طرف هر شانه خم کنید.
همچنین میتوانید گردنتان را در جهت و خلاف جهت عقربههای ساعت بچرخانید تا عضلات شانه و گردنتان شل و ریلکس شود. حالا میدانید که وقتی سرتان درد گرفت، باید چه کار کنید.
از سرما کمک بگیرید
قرار دادن یک بسته یخ در پشت گردنتان میتواند در کاهش درد میگرن مؤثر باشد، چون سرمای یخ به کاهش التهاب – که باعث بروز سردرد شده است – کمک میکند.
همچنین سرمای ناشی از یخ، یک اثر بیحسکنندهی درد نیز دارد. چه باور کنید و چه باور نکنید، قرار دادن پاهایتان در آب داغ نیز به خلاص شدن از شر سردرد کمک میکند. هنگام سردرد شدید، کمی پودر خردل تند نیز به این آب اضافه کنید.
دکتر آهوجا میگوید: «شما میتوانید یک حوله را در آب داغ یا آب یخ فرو ببرید و ۵ دقیقه روی سرتان قرار دهید. این روند را چندین بار تکرار کنید.»
سیر را فراموش نکنید
سیر خواص زیادی دارد. این ماده بهعلت خواص خنککننده و تسکیندهندهاش میتواند یک درمان خانگی سردرد باشد و برای تسکین سردردهای ضربهای بهکار رود. چند حبه سیر را له کنید و آنها را درون یک کیسهی کوچک یا دستمال تمیز قرار دهید.
هر زمانی که دچار سردرد شدید، عطر سیرهای لهشده را استنشاق کنید تا دردتان تسکین یابد. همچنین میتوانید دو قطره روغن سیر را با یک قاشق غذاخوری روغن نارگیل و مقداری نمک دریایی مخلوط کنید و پیشانی و شقیقههایتان را بهآرامی با آن ماساژ دهید.
منبع: delgarm.com