علائم شکستگی ستون فقرات کدام است؟
علائم شکستگی مهره و ستون فقرات بسیار متنوع می باشند. در دو سوم موارد ممکن است هیچ دردی و یا درد خیلی کمی در هنگام شکستگی وجود نداشته باشد، در حالیکه در سایر موارد درد بسیار شدیدی ایجاد می شود.
درمان برای گونه های متفاوت شکستگی ها ممکن است متفاوت باشد. کیفوپلاستی و ورتبروپلاستی از روش های درمانی می باشد. در این مقاله از دلگرم همچنین در رابطه خطر قوز کمر و دلایل دیگر نیز صحبت شده است.
شکستگی ستون فقرات همیشه به عنوان یک صدمه وخیم شناخته میشود و برخورد با آن کاملا باید با دقت انجام شود، زیرا ممکن است آسیب به نخاع را همراه داشته باشد. بعد از سقوط ، احساس هر گونه درد در پشت به هنگام نشستن و نیز ملاحظه هر گونه جراحت آشکار در این نواحی را باید به منزله شکستگی مهرهها تلقی نمود مگر آن که خلاف آن ثابت شود.
افتادن جسم سنگین روی پشت و یا سقوط از بلندی به طوری که ستون فقرات با جسمی برخورد کند یا روی باسن یا جفت پاها افتاده باشد و یا سقوط بر روی سر ، مثل شیرجه رفتن در استخر ، میتواند باعث شکستگی ستون فقرات شوند.
شکستگی مهره پاتولوژیک
شکستگی پاتولوژیک شکستگی است که دراستخوانی به وجود می آید که به علل مختلف ضعیف شده باشد.تومورها کیست های استخوانی استئومیلیت استئوژنز امپرفکتا میلوم متعدد از عواملی هستند که باعث ضعف استخوان می شوند.آین نوع شکستگی در اثر ضربه جزئی به وجود می آید.
شکستگی غیر پاتولوژیک (تروماتیک)
این نوع شکستگی در استخوان سالم که پاتولوژیک نمی باشد رخ می دهد.این نوع شکستگی مهره که بدنبال تروما ایجاد می شوند.عبارتند از:
1- Compression Fracture
دراین نوع شکستگی مهره قسمت قدامی دچار شکستگی شده وممکن است خرد شده و ارتفاع آن کم شود ولی قسمت خلف مهره سالم است. این شکستگی پایدار بوده و بدون Neurologic Deficit می باشد.
2- Burst Fracture
در این شکستگی هم در قدام وهم در خلف مهره می باشد و به علت سقوط از ارتفاع وبرخورد به زمین با پاشنه پا می باشد.
3- Flexion-distraction
به این نوع شکستگی Seat belt Fracture نیز می گویند به علت اینکه این شکستگی اغلب در تصادف هایی که سرنشین اتوموبیل کمربند ایمنی بسته ایجاد می شود.در این نوع شکستگی مهرهها ازهم جدا میشوند بطوریکه قسمت فوقانی ستون مهره به جلو حرکت کرده ولی قسمت تحتانی آن به علت بسته بودن کمربند ایمنی در جایش ثابت مانده است.
4- Fracture-Dislocation
این نوع شکستگی مهره همراه با دررفتگی و جابجایی مهره ها می باشد.این شکستگی ناپایدار بوده و معمولا با آسیب نخاعی همراه بوده است.
اندیکاسیون های جراحی باز برای شکستگی های تروماتیک ستون فقرات :
الف) شکستگی مهره های سینه ای
- از بین رفتن 40 درصد از ارتفاع تنه مهره
- کاهش قطر کانال ستون فقرات تا 50 درصد بدون ابتلا به نقص عصبی
- دفورمیتی کیفوتیک بیشتر از 30 درجه
- وجود نقص عصبی
ب) شکستگی مهره های کمری
- از بین رفتن 40 درصد از ارتفاع تنه مهره
- کاهش قطر کانال ستون فقرات از 50درصد به بالا
- درگیری ایزوله ستون قدامی نخاع که منجر به کیفوز پیشرونده گردد.
- نقص عصبی نسبی حاد در نتیجه یک کمپرشن نورولوژیک
- نقص عصبی پیشرونده
و بطور کلی: ابتلا به Dislocation-Fracture ویا (Distraction- Flexion درصورت وجود آسیب نورولوژیک ویا آسیب شکمی ویا موقعی که آسیب لیگامانی در درجه اول اهمیت آسیب نخاعی باشد.)وهمچنین ابتلا به Unstable Burst Fracture با یا بدون نقص عصبی.
علائم و نشانه های شکستگی مهره
علایم شکستگی مهره و ستون فقرات بسیار متنوع می باشند. در دو سوم موارد ممکن است هیچ دردی و یا درد خیلی کمی در هنگام شکستگی وجود داشته باشد، در حالیکه در سایر موارد درد بسیار شدیدی ایجاد می شود. درد معمولاً در قسمت پشت و در محدوده مهره مبتلا می باشد و اغلب به سمت جلوی بدن کشیده می شود.
این درد اغلب شدید بوده و ممکن است برای چند روز یا چند هفته باقی بماند. در اکثر موارد، بهبودی تدریجی در عرض چندماه یا حتی چند سال رخ می دهد. گرچه بعضی از افراد ممکن است بعد از چندماه هیچ دردی نداشته باشند، در عده ای ممکن است این درد برای مدتهای طولانی باقی بماند.
از آنجائیکه درد کمر و پشت یک شکایت شایع در بین مردم می باشد و شکستگی های ستون فقرات نیز همیشه همراه با درد نیستند، درد در کسی که که دچار شکستگی ستون فقرات است ممکن است به علل شایع دیگری مثل آرتریت یا مشکلات دیسک باشد.
در بعضی بیماران، پیدا کردن علت واقعی درد مشکل میباشد اما یک نکته و قاعده مفید در این موارد وجود دارد که شکستگی های ستون فقرات که به علت پوکی استخوان ایجاد شده اند باعث انتشار درد به قسمت پایین پاها نمی شوند (درد سیاتیک).برای تشخیص این نوع بیماری های باید به جراح ستون فقرات مراجعه کرد.
شکستگیهای ستون فقرات در زمینه پوکی استخوان و یا متاستازهای سرطانی بسیار شایع است چراکه با نیروی کمتری مهره ها دچار شکستگی می شوند. داشتن بیماریهای دیگر مثل قوز و یا کجی ستون فقرات مصرف سیگار و الکل و یا سرطانهای دیگر شانس شکستگی را بیشتر می کند.
بسیاری مواقع این بیماران با درد شدید به دنبال حرکت ناگهانی، ضربه خفیف و خم و راست شدن ناگهانی ایجاد می گردد و بیمار از ایجاد شکستگی کمری یا پشتی خود بی اطلاع است.
به همین دلیل است که بیماران دیرتر به پزشک مراجعه می کنند و بسیاری از پزشکان با این نوع شکستگی ها و درمان آن اشنا نیستند. اکثر شکستگی ها در محدوده T12 و اطراف ان ایجاد میگردد. این مشکل گاها باعث قوز و یا کجی ستون فقرات می شوند و یا به علت بی توجهی شکستگی ها وارد کانال نخاعی شده و عوارض را افزایش میدهد.
تشخیص شکستگی ستون مهره
تشخیص این نوع شکستگیها با عکس ساده ممکن است میسر نباشد؛ لذا از ام ار ای استفاده بسیار می توان کرد. اکثر بیماران با بریس یا روش های ورتبروپلاستی ، کیفوپلاستی ،و یا جراحی باز psf درمان میشوند.
شکستگی مهره ی کمر بر اثر ضربه
شکستگی های ستون فقرات به علت ضربه های ناشی از تصادف و یا نزاع و گاها سقوط شایع است و در صورت شکستگی به میزان بالای ۵۰ درصد نیاز به جراحی دارد.
سایر اثرات شکستگی مهره
شکستگی های ستون فقرات همچنین ممکن است باعث ایجاد تعدادی از علایم ناراحت کننده شوند. وقتی چند مهره دچار این وضعیت میشود، ممکن است قد فرد از یکی دو سانتیمتر تا حدود 15 سانتیمتر یا بیشتر کوتاه شود. این کوتاه شدن قد معمولاً در عرض چندین سال اتفاق می افتد.
این وضعیت ممکن است توسط خود فرد تشخیص داده شود زیرا مثلاً قبلاً می توانسته از قفسه های بالای آشپزخانه چیزی را بردارد اما اکنون نمی تواند این کار را بکند. کوتاه شدن قد اغلب همراه با خمیدگی ستون فقرات و ایجاد قوز می باشد. این تغییر در شکل ستون فقرات باعث می شود که سینه و شکم به سمت داخل کشیده شوند، شکم برآمده شود و خط کمری از بین برود.
این تغییرات باعث مشکلات بدنی و روانی زیادی برای شخص می گردند. ترکیب درد و تغییر شکل ستون فقرات اغلب ایجاد محدودیتهایی در فعالیتهای روزانه مثل خرید کردن، خانه داری، باغبانی و ایستادن یا نشستن، به مدت طولانی می کند.
در موارد خیلی شدید، سینه به قدری به سمت پایین کشیده می شود که دنده های تحتانی در تماس با استخوان لگن قرار می گیرند و تغییر شکل شدیدی ایجاد می کنند.
بعلاوه قفسه سینه کوچکتر شده و برای اتساع ریه ها فضای کافی وجود ندارد و در نتیجه تنگی نفس به خصوص در هنگام فعالیت ایجاد میشود. وقتی خمیدگی ستون فقرات خیلی زیاد شود، بیمار به سختی می تواند سرش را بلند کند و این کار باعث گردن درد و سردرد می شود.
تغییر در شکل بدن و پیامدهای آن باعث می گردد که اعتماد به نفس فرد کاهش یافته و اغلب در فعالیتهای اجتماعی او تاثیر می گذارد.
به علت از بین رفتن خط کمری و برآمدگی شکم، بسیاری از افراد در پیدا کردن لباس مناسب و اندازه برای خودشان دچار مشکل می گردند.بسیاری از بیماران از زمین خوردن وسقوط می ترسند که این امر باعث محدودیت در فعالیتهای فیزیکی و اجتماعی آنها می شود و عجیب نیست که افسردگی در این بیماران شایع است.
آیا قوز کمر باعث شکستگی می شود؟
افزایش قوز کمری و یا هرگونه اختلالات آناتومیک غیرطبیعی شانس شکستگیهای ستون فقرات را افزایش می دهد.
روش های درمانی شکستگی های پاتولوژیک
شکستگی مهره را باید بدون توجه به علت آن درمان نمود.گاه لازم است علاوه بر وسایل لازم واز جمله ثابت کردن شکستگی با اسکرو و انجام فیوژن از سیمان استخوانی نیز برای ثابت کردن شکستگی استفاده نمود.
به طوری که در سالهای اخیر استفاده از پرکوتانئوس ورتبروپلاستی و کیفوپلاستی در درمان شکستگیهای پاتولوژیک و دردهای ستون فقرات ناشی از میلوم متعدد با موفقیت وافر همراه بوده است.
روش های درمانی شکستگی های غیر پاتولوژیک
1- رویکرد درمانی در Compression Fracture
تحت نظر و پیگیری قرار دادن دادن بیمار یا بی حرکت ساختن عضو مبتلا به مدت 12 هفته به وسیله Brace.درموارد درد مزمن ناشی از شکستگی compression ومقاوم به درمانهای محافظه کارانه ورتبروپلاستی و کیفوپلاستی اندیکاسیون اصلی می باشند.
2- رویکرد درمانی در Burst Fracture
الف) Stable
بی حرکت کردن عضو مبتلا با گچ یا اورتزهای سفارشی (Custom-fitted orthosis) به مدت 12 هفته و در صورت کیفوز بیشتر از 15 درجه استفاده از Hyperextension cast توصیه می گردد.
ب) Unstable
رویکرد جراحی جهت Decompression و ثابت کردن عضو مبتلا مورد بحث است. Posterior Short- Segment Decompression اورژانس وفیوژن به کمک اورتوز توراکولومبوساکرال بمدت 12 هفته یکی ازرویکردهای درمانی است.
در صورتبکه بیما ردچار Residual Cord Compression درزمینه یک Neurological Deficit شده باشد Delayed Anterior Decompressionوفیوژن رویکرد درمانی خواهد بود.
3-رویکرد درمانی در Flexion-distraction
درصورت نبود Neurologic Deficitیا عدم آسیب شکمی ((Chance Injury استفاده از Hyperextention Cast روبکرد درمانی می باشد.
درصورت وجود آسیب نورولوژیک ویا آسیب شکمی ویا موقعی که آسیب لیگامانی در درجه اول اهمیت آسیب نخاعی می باشد Posterior short-segment stabilization وفیوژن رویکرد درمانی میباشد.
4 -رویکرد درمانی در Fracture-Dislocation
دراین نوع شکستگی مهره تثبیت به روش Posterior Long Segment وثابت نگهداشتن پدیکل به کمک پیچ وپلاک در 2 تا 3 مهره بالا و پایین مهره اسیب دیده وفیوژن به روشLocal Bone Graft رویکرد درمانی می باشد
همچنین بخوانید:
علت؛پیشگیری و درمان انحراف ستون فقرات
درمان سریع و اثر بخش درد ستون فقرات
اسکولیوز (انحراف ستون فقرات)را چگونه درمان میشود؟
سریع ترین راه درمان شکستگی مهره های کمر و ستون فقرات