علائم سرطان خون+پیشگیری از سرطان خون
با این بخش از دلگرم همراه باشید تا با سرطان خون؛علائم و درمان این بیماری آشنا شوید.
سرطان خون یا چنگار خون یا لوسمی یا لوکمیا
(به انگلیسی: Leukemia یا Leukaemia) گروهی از انواع سرطان است که معمولاً از مغز استخوان شروع می‌شود و باعث شکل‌گیری تعداد زیادی گلبول سفید غیرطبیعی می‌گردد.این گلبول‌های سفید خونی به صورت کامل تشکیل نشده‌اند و به آنها بلاست یا سلول‌های لوکمی یا سرطان خون گفته می‌شود. نشانه‌های این بیماری شامل مشکلات خونریزی و کبودشدگی، احساس خستگی شدید، تب و خطر افزایش عفونت می‌شود.این نشانه‌ها به دلیل نبودِ سلول‌های خونی نورمال ایجاد می‌شوند.
تشخیص این بیماری با استفاده از آزمایش خون و بیوپسی مغز استخوان صورت می‌گیرد.در حالی که عامل اصلی و واقعی بیماری سرطان خون ناشناخته است؛ اما در عین حال دانشمندان و پزشکان بر این باورند که ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی در این بیماری نقش دارند. عوامل خطر شامل مواردی همچون سیگار کشیدن، پرتو یونی، برخی مواد شیمیایی (از قبیل بنزن)، سابقهٔ شیمی‌درمانی و نشانگان داون می‌شود. افرادی که در خانوادهٔ خود سابقهٔ بیماری سرطان خون را داشته‌اند، نیز از خطر زیادی برخوردارند.
استفاده از حشره کش‌های خانگی احتمال ابتلای کودکان به سرطان خون را ۴۷ درصد و لنفوم را ۴۳ درصد افزایش میدهد. مطالعات محققان مدرسه بهداشت عمومی بوستون آمریکا نشان میدهد که تأثیر مخرب آفت کش‌ها بر بدن کودکان بیشتر از بزرگسالان است؛ زیرا سیستم ایمنی کودکان هنوز به طور کامل توسعه نیافته است و نمی‌تواند سم زدایی کند.
انواع سرطان خون
سرطان های خونی به سه دسته کلی تقسیم می شوند. این دسته ها شامل:
سرطان خون لوکمی یا لوسمی (Leukemia)، این سرطان یکی از انواع سرطان های درون مغز استخوان بوده، واژه لوسمی به معنی خون سفید است و شامل تولید غیرطبیعی سلول های خونی سفید می شود. لوسمی یکی از چهار سرطان شایع در میان کودکان است. تعدا بالای سلول های سفید باعث اختلال توانایی این سلول ها در مبارزه با عفونت ها شده و همچنین باعث نقص توانایی مغز استخوان برای ساختن سلول های قرمز و پلاکت خون می شود.
سرطان خون لنفومی (Lymphoma)، این نوع سرطان خون سیستم لنفاوی را که وظیفه آن دفع مایعات زیادی از بدن و همچنین تولید گلبول سفید خون است، تحت تاثیر قرار می دهد. لنفوسیت ها (Lymphocytes)، نوعی گلبول سفید هستند که وظیفه مبارزه با عفونت ها را برعهده دارند. افزایش تعداد سلول های لنفاوی باعث اختلال در سیستم ایمنی بدن می شود.
سرطان خون میلوما (Myeloma)، این نوع سرطان خون سلول های پلاسما را هدف قرار داده و مانع تولید آنتی بادی در بدن می شود و سیستم ایمنی بدن را در برابر عفونت ها ضعیف و حساس می کند.
سرطان خون لوسمی (Leukemia)
این سرطان یکی از انواع سرطان های درون مغز استخوان بوده، واژه لوسمی به معنی خون سفید است و شامل تولید غیرطبیعی سلول های خونی سفید می شود. لوسمی یکی از چهار سرطان شایع در میان کودکان است. تعدا بالای سلول های سفید باعث اختلال توانایی این سلول ها در مبارزه با عفونت ها شده و همچنین باعث نقص توانایی مغز استخوان برای ساختن سلول های قرمز و پلاکت خون می شود.
این نوع سرطان می تواند به دو شکل حاد و یا مزمن خود را نشان دهد. سرطان لوسمی مزمن آرام تر از نوع حاد آن پیشرفت می کند و نوع حاد آن نیاز به درمان سریعتری دارد. همچنین لوسمی به دو دسته دیگر به نام های لوسمی لنفوسیتی (lymphocytic) و لوسمی میلوئیدی (myelogenous) نیز تقسیم می گردد. منظور از لوسمی لنفوسیتی رشد غیرطبیعی در سلول های مغز استخوان که به لنفوسیت تبدیل می شوند بوده و نوع میلوئیدی نوعی از سلول های مغز استخوان را که تبدیل به سلول های خونی از جمله سلول های قرمز، سفید و پلاکت می شود، تحت تاثیر قرار می دهد.
چهار دسته بندی اصلی سرطان خون لوسمی شامل:
- لوسمی لنفوسیتی حاد (ALL)
- لوسمی میلوئیدی حاد (AML)
- لوسمی لنفوسیتی مزمن (CLL)
- لوسمی میلوئیدی مزمن (CML)
سرطان خون لوسمی در هردو بزرگسالان و کودکان رخ می دهد، با اینحال نوع ۱ و ۲ آن بیشتر در بین کودکان معمول بوده و نوع ۱ و ۴ آن بیشتر در میان بزرگسالان شایع است.
علائم هشدار دهنده سرطان خون (لوسمی):
- احساس ناخوشی عمومی
- تظاهر لکه‌های دانه اناری زيرجلدی پوست (petechiae)
- لخته يا منعقد نشدن خون در پی ايجاد زخم يا بريدگی
- ضعف و خستگی مفرط
- عفونتهای مکرر و عود آنها
- دردهای استخوان و مفاصل
- تنگی نفس در اثر فعاليت
- تب و لرز و نشانه های شبه سرماخوردگی
- رنگ پريدگی پيشرونده
- تورم و بزرگی حجم غده های لنفادی، طحال و کبد
- احساس سيری و بی‌اشتهائی
- کم خونی
- خواب‌آلودگی
- خونريزی مکرر بينی
- تورم و خونريزی لثه ها
- ضعف و لاغری ممتد
علاوه بر نشانه های فوق ممکن است عوارضی در بيمار ظاهر شود که به اجتماع ياخته ها و سرايت سرطان به اندامهای ديگر بدن مربوط باشد. در چنين مواردی بيمار از سردرد، حالت تهوع و استفراغ، کاهش سطح هوشياری، تشنج، ديد مضاعف، فلج اعصاب مغز، عدم حفظ تعادل، تورم در ناحيه گردن و صورت شکايت می کند.
تشخیص سرطان خون
– معاینه و ارزیابی بزرگ شدن کبد، طحال، غدد لنفاوی زیر بغل، کناره ران و گردن
– تست های خونی برای ارزیابی تعداد سلول های خونی نابالغ
– نمونه گیری از مغز استخوان
– نمونه گیری از مایع نخاع
– روش های تصویربرداری نظیر عکسبرداری با اشعه ایکس، سونوگرافی و سی تی اسکن
درمان سرطان خون
شیمی درمانی شیوه معمول درمان سرطان خون است، اما بسته به نوع سرطان خون و سن بیمار می‌تواند شیوه درمان تفاوت کند.
پیوند مغز استخوان نیز از دیگر شیوه‌های درمان محسوب می‌شود.
پیوند سلول‌های بنیادی نیز جزء شیوه‌های نوین درمان این بیماری است.
سایر روش های درمانی عبارتند از:
– پرتو درمانی (رادیوتراپی)
– درمان های بیولوژیکی
– تزریق خون
– استفاده از داروهایی که مانع از تخریب سایر سیستم های بدن تحت تأثیر انتشار سرطان می شوند.
گردآوری شده ی مجله اینترنتی دلگرم
مرجان امینی
