داروی اوکرلیزوماب چیست و در چه مواردی مصرف میشود ؟
اوکرلیزوماب چیست ؟
اوکرلیزوماب (اوکرووس) یک داروی تجویزی است که بعضی سلول های B خاص را در سیستم ایمنی بدن هدف قرار می دهد.
سازمان غذا و دارو (FDA) این دارو را برای درمان اسکلروزیس چندگانه عود کننده بهبود یابنده (PRMS) و اسکلروزیس چندگانه اساسا پیش رونده (PPMS) تایید نموده است.
ساختار این دارو مشابه ریتوکسماب (ریتوکسان) می باشد که گاهی اوقات به عنوان درمان های ثانویه MS استفاده می شود.
این یعنی ریتوکسماب از لحاظ FDA برای درمان MS تایید نشده است اما بعضی از پزشکان کماکان از آن برای این منظور استفاده می کنند.
درباره این دارو و این که آیا می تواند برای رفع علائم بیماری MS به شما کمک کند یا خیر، در ادامه مطالب بیش تری بیان خواهیم کرد.
اوکرلیزوماب برای درمان برخی از انواع ام اس استفاده می شود. این دارو MS را درمان نمی کند اما می تواند به کاهش آسیب های عصبی ناشی از آن کمک کند.
مزایای استفاده از اوکرلیزوماب چیست ؟
اوکرلیزوماب متعلق به نوعی داروها به نام آنتی بادی مونوکلونال می باشد. این یعنی که این دارو به طور خاص یک ماده و ترکیب را مورد هدف قرار می دهد.
ماده ای که اوکرلیزوماب هدف قرار داده و با آن پیوند برقرار می کند پروتئین CD20 می باشد که در سلول های B یافت می شود.
وقتی اوکرلیزوماب با CD20 مثبت در سلول های B پیوند بخورد، سلول B منفجر شده و می میرد. این کار می تواند مفید باشد زیرا متخصصان معتقدند که سلول B ممکن است نقش مهمی در بیماری MS داشته باشد با:
- فعال کردن سایر سلول های ایمنی برای حمله به سلول های سیستم عصبی بدن
- افزایش التهاب در مغز و نخاع
با تخریب سلول های خاص B، اوکرلیزوماب به کاهش التهاب و حملات سیستم ایمنی به سلول های عصبی بدن کمک می نماید. اوکرلیزوماب بسته به نوع بیماری MS مزایای دیگری نیز می تواند داشته باشد.
استفاده از اوکرلیزوماب برای درمان PRMS
یک تحقیق در سال 2016 به مقایسه اوکرلیزوماب و اینترفرون بتا-1آ (ربیف) که یکی دیگر از داروهای تایید شده از جانب FDA برای درمان PRMS می باشد، پرداخته است.
در مقایسه با اینترفرون بتا 1آ، اوکرلیزوماب در موارد زیر کار آمدتر عمل کرده است:
- کاهش میزان عود کردن سالیانه
- کند کردن روند پیشرفت ناتوانی در بیماران
- کاهش التهاب
- کاهش میزان ضایعات جدید و موجود در مغز
نحوه مصرف اوکرلیزوماب
- برگه ی راهنمای بیمار موجود در نسخه ی پزشک را پیش از مصرف و پیش از هربار تجویز مجدد اوکرلیزوماب مطالعه کنید.
- اوکرلیزوماب تزریقی است و داخل رگ و روی برنامه منظم تزریق می شود. 2 تزریق اول معمولا با فاصله ی 2 هفته ای انجام می شود. پس از آن هر 6 ماه یکبار.
- اوکرلیزوماب ممکن است موجب بروز عارضه ای جانبی جدی به نام واکنش تزریقی در حین مصرف و تا 24 ساعت پس از تزریق شود. پزشک در طول تزریق . تا 1 ساعت بعد بیمار را تحت مراقبت می گیرد. تزریق بسته به علائم می تواند متوقف یا کند شود. چنانچه علائم زیر را داشتید سریعا به پزشک اطلاع دهید: جوش، خارش، دشواری تنفس، ورم/درد گلو، خستگی، تب، غش، داغ شدن صورت، حالت تهوع، سردرد، ضربان قلب تند.
- پزشک ممکن است پیش از تزریق مصرف دارو های دیگری را برای کمک به کاهش شدت واکنش تزریقی، تجویز نماید. مانند: methylprednisolone، diphenhydramine، استومینوفن.
اوکرلیزوماب چگونه مصرف می شود ؟
اوکرلیزوماب از طریق تزریق آرام دارو در رگ به بدن بیمار وارد می شود. این کار در درمانگاه یا بیمارستان انجام می شود. اما قبل از تزریق اوکرلیزوماب، پزشک معمولا مطمئن می شود که شما:
- مبتلا به هپاتیت B نمی باشید
- حداقل شش هفته قبل از شروع درمان ، تمام واکسیناسیون های خود را انجام دهید و در این باره به روز باشید.
- هیچ عفونت فعالی ندارید
اوکرلیزوماب می تواند سیستم ایمنی بدن شما را تضعیف کند.
به همین دلیل است که پزشک تان قبل از اقدام به تزریق دارو می خواهد مطمئن شود که شما از سلامت لازم برخوردار بوده و زمینه خاصی برای ابتلا به مشکلات جدی ندارید.
پزشک ممکن است به شما آنتی هیستامین (گاهی همراه با استروئید) تجویز کند تا مانع از واکنش بدن شما در مقابل تزریق شود زیرا گاهی اوقات بدن افراد در مقابل تزریق وریدی واکنش منفی نشان می دهد.
همچنین ممکن است برای مدت یک ساعت پس از تزریق تحت نظر باشید تا بروز هر گونه واکنش احتمالی، به سرعت درمان شود.
مصرف داروی اوکرلیزوماب در بارداری
چنانچه باردار هستید یا قصد دارید باردار شوید به پزشک اطلاع دهید. در هنگام مصرف اوکرلیزوماب نباید باردار باشید. اوکرلیزوماب می تواند به جنین آسیب برساند.
از راهکار های مناسب پیشگیری بارداری در طول دران و تا 6 ماه پس از پایان درمان استفاده کنید. چنانچه در حین مصرف باردار شدید سریعا به پزشک اطلاع دهید.
مصرف داروی اوکرلیزوماب در شیردهی
مشخص نیست که آیا اوکرلیزوماب وارد شیر مادر می شود یا خیر. پس بهتر است از مصرف داروی اوکرلیزوماب در دوران شیردهی صرف نظر کنید.
دوز مصرفی اوکرلیزوماب
دوز توصیه شده برای اوکرلیزوماب در هر دو نوع PRMS و PPMS یکسان می باشد. اولین دوز اوکرلیزوماب را در دو تزریق 300 میلی گرمی در طول مدت دو هفته، دریافت خواهید کرد.
هر تزریق حداقل 2/5 ساعت به طول می انجامد. در بیش تر طول این مدت شما در حالت نشسته خواهید بود بنابراین می توانید برای این که سرگرم باشید، کتاب یا مجله ای را برای خواندن انتخاب کنید.
تزریق بعدی حدود 6 ماه بعد انجام خواهد شد و پس از آن نیز تزریقات به صورت شش ماه یک بار دنبال خواهند شد.
در طول این تزریقات، شما 600 میلی گرم اوکرلیزوماب دریافت خواهید کرد. به دلیل بیش تر بودن دوز، این جلسات معمولا حدود 3/5 ساعت به طول خواهد انجامید.
عوارض جانبی داروی اوکرلیزوماب
عوارض جانبی اوکرلیزوماب عبارتند از:
علائم سرما خوردگی (مانند آبریزش یا خشکی بینی یا سرفه)
این دارو توانایی بدن برای مبارزه با عفونت ها را کاهش می دهد. این امر ممکن است احتمال ابتلا به عفونت های جدی یا بدتر شدن عفونت های موجود را افزایش دهد. (مانند گلو درد مداوم، تب، سردی، ادرار سوزناک/دردناک و مکرر)
پیش از تجویز اوکرلیزوماب پزشک ممکن است دستور آزمایش خون دهد تا ابتلا به هپاتیت ب را بررسی کند. چنانچه در گذشته هپاتیت ب داشته ای، اوکرلیزوماب ممکن است موجب فعال شدن دوباره ی آن شده و موجب مشکلات کبدی جدی شود.
اوکرلیزوماب ندرتا می تواند خطر ابتلا به سرطان ها، از جمله سرطلان سینه را افزایش دهد. چنانچه علائمی مانند ترشح نوک سینه، رشد توده های غیر عادی، برآمدگی روی پستان داشتید، سریعا به پزشک طلاع دهید.
اوکرلیزوماب ممکن است خطر ابتلا به عفونت مغزی جدی و نادر (PML) را افزایش دهد. چناچه دچار عوارض زیر شدید سریعا به پزشک اطلاع دهید:
- ناهماهنگی/عدم تعادل
- ضعف
- تغییر افکار (مانند دشواری تمرکز، گیجی، تضعیف حافظه)
- دشواری تلکم و راه رفتن
- تشنج
- تغییر در دید
چنانچه پزشک شما اوکرلیزوماب را برایتان تجویز کرده باشد به خاطر داشته باشید که او منافع آن را بیش از مضرات و عوارض جانبی آن دانسته است.به علاوه افراد بسیاری که از این دارو استفاده میکنند دچار هیچگونه عوارض جانبی خطرناکی نشده اند.
رخ دادن واکنش آلرژیک جدی به این دارو دور از احتمال است، اما چنانچه رخ داد به پزشک مراجعه نمایید. علائم واکنش آلرژیک جدی عبارتند از:
جوش، خارش، ورم(به خصوص روی صورت، زبان و گلو)، گیجی شدید، تنگی نفس.
اینها تمام عوارض جانبی محتمل نیستند. چنانچه متوجه عوارض دیگری شدید به پزشک اطلاع دهید.
چه مدت طول می کشد تا اوکرلیزوماب اثر کند ؟
هیچ زمان بندی استانداردی برای این که چه مدت زمانی طول می کشد تا اوکرلیزوماب تاثیر خود را نشان دهد وجود ندارد. اما یک تحقیق که در سال 2016 اوکرلیزوماب را با اینترفرون بتا-آ1 (ربیف) مقایسه کرده، دریافته است که:
- کند شدن روند پیشرفت ناتوانی جسمی بیماری پس از 12 هفته درمان آشکار شده است
- کاهش اندازه ضایعات مغزی پس از 24 هفته درمان آشکار شده است
- کاهش نرخ عود کردن سالیانه پس از 96 هفته درمان آشکار شده است
بر پایه این نتایج، اوکرلیزوماب ممکن است تاثیر خود را پس از چندین ماه آشکار کند اما مشاهده نتایج کامل استفاده از آن ممکن است به چند سال زمان نیاز داشته باشد.
به خاطر داشته باشید که محققین این تحقیق از قبل شرکت کنندکان را از انجام این آزمایش آگاه می کنند.
بسته به بدن هر شخص، برخی از بیماران در زمان کوتاه تری نتایج دارو را مشاهده می کنند و برخی از آن ها دیرتر. اگر تصمیم دارید که از اوکرلیزوماب استفاده کنید، پزشک شما به طور منظم از شما درباره علائمی که این دارو نشان می دهد و نحوه تاثیر آن، سوالاتی خواهد پرسید.
بیشتر بخوانید :
بیماری ام اس (MS) و راههای کنترل آن در دوران بارداری
آشنایی با داروی دی متیل فومارات برای درمان ام اس
۲۰ مورد از مهمترین نشانه های بیماری ام اس
اختلال ارگاسمی زنان چیست؟ : بررسی اجمالی مشکلات جنسی زنان
اوکرلیزوماب یک گزینه درمانی نسبتا جدیدی برای PRMS و PPMS محسوب می شود. اگر به دنبال روش جدیدی برای مدیریت علائم MS می باشید، این می تواند گزینه مناسبی برای شما باشد.
درباره این که این که شما گزینه خوبی برای مصرف این دارو هستید یا خیر، با پزشک تان مشورت نمایید. او می تواند شما را درباره عوارض جانبی دارو آگاه کرده و شما را جهت کاهش عوارض ناشی از مصرف این دارو کمک کند.
