خواص و فواید گیاه خارشتر (ترنجبین)
گیاه خارشتر
خارشتر، گیاهی است چندساله به ارتفاع 20 تا 120سانتی متر و دارای شاخههای متعدد خاردار بهرنگ سبز تا سبز مات.
طول خارها، از 1 تا 6 سانتیمتر متغیر بوده و زاویه آنها، تقریباً راست است.
برگها، بیضی شکل بهطول 10 تا 15 و عرض 3 تا 5 میلیمتر و گُلها، که معمولاً در محور خارها و بهتعداد 2 تا 8 عدد در هر خار ظاهر میشوند، بهرنگ قرمز ارغوانی تا جگری هستند.
کاسه گُل، بدون کُرک است و میوه، بهصورت نیام دانهتسبیحی، حاوی 4 تا 7 دانه میباشد. سطح نیام، صاف یا دارای خارهای کوتاه است.
نامهای دیگر فارسی خارشتر عبارت است از: خاراشتر، خاربز و علف ترنجبین ،خار اشتری جوآنا، زنجبیل کوچه، اشتر غار ، شوکه مبارکه، که در گناباد به آن خرنگبین (خارانگبین) میگویند.
نام عربی این گیاه، الحاج است که نام علمی گیاه، Alhagi نیز از همین واژه گرفته شده است. واژه camelorum نیز به زبان لاتین، به معنی شتر است.
ریشه خارشتر بسیار عمیق، قوی و گسترده است؛ بهطوری که یکی از عوامل تخریب بناهای باستانی بهشمار میرود.
این گیاه معمولاً در بیابانها ومناطق کویری میروید؛ اما بهصورت یک علفهرز سِمِج در اکثر مزارع، باغها و زمینهای دستورزیشده، بهسرعت گسترش پیدا میکند و حتی گاهی آسفالت را نیز شکافته و از آن سر بَر میآورد.
جالب است بدانیم هرچند خارشتر، مورد تعلیف شتر و بز قرار میگیرد و زنبور عسل نیز به گلهای آن علاقه دارد، اما تنها در بعضی زیستبومهای خاص و در صورت وجود و فعالیت حشرهای خاص میتواند ترنجبین تولید کند.
خواص خارشتر از نظر طب سنتی
طبیعت خارشتر از نظر حکمای طبّ سنتی، خیلی گرم و خشک است و بهعنوان مدر و مسهل از آن بهره میبرند.
همچنین، جوشانده آن معرق است و مالیدن روغن برگهای خارشتر آن برای روماتیسم مفید است.
گُلهای آن نیز برای التیام بواسیر مؤثر است.
بر طبق تحقیقات جدید مشخص شده است که مواد موجود در ریشه خارشتر میتواند در تقویت سیستم دفاعی بدن مؤثر واقع شود و لذا گزینه مناسبی برای درمان و مهار بیماری ایدز بهشمار می رود.
خواص خارشتر
-
1. خواص خارشتر برای استرس
خارشتر گیاهی است آرامبخش و برطرف کننده استرس و اضطراب که معمولا برای افرادی که از مشکلات روحی و ضعف اعصاب رنج می برند، دم نوش آن مفید واقع می شود و حتی برای درمان بی خوابی نیز می توان از ان استفاده کرد .
-
2. خارشتر درمان کننده ایدز و تقویت سیستم دفاعی بدن
مواد موجود در ریشه خارشتر میتواند در تقویت سیستم دفاعی بدن موثر واقع شود و لذا گزینه مناسبی برای درمان و مهار بیماری ایدز به شمار میرود.
-
3. خارشتر، ادرارآور
از خواص خارشتر معرق بودن آن است و لذا از جوشانده خارشتر به عنوان مدر و مسهل بهره میبرند.
عرق گیاه خارشتر باعث خروج اسید اوریک از بدن میگردد.
-
4. خارشتر جلوگیری کننده از اضافه وزن و چاقی
چربی سوز است که مصرف آن با کمی تحرک میتواند از چاقی جلوگیری کند. هر بار نصف لیوان عرق خارشتر با نصف لیوان آب مخلوط و میل شود.
5. رفع رسوبات کلیه با خارشتر
نوشیدن سه لیوان عرق خارشتر در روز، موجب رفع رسوبات و جلوگیری از سنگ کلیه میشود.
-
6. خواص خارشتر برای کبد چرب
نوشیدن دم کرده گل مریم نیز اثربخش است.کاهش تدریجی وزن و ورزش روزانه می تواند به گونه چشمگیری در درمان کبد چرب مفید باشد. البته توجه داشته باشید کاهش ناگهانی وزن ممکن است این مشکل را تشدید کند.
-
7. خواص خارشتر برای عفونت
مصرف این گیاه از بروز عفونت و انگل به سیستم بدنی انسان جلوگیری می کند.
-
8. خارشتر برطرف کننده سنگ کلیه
موجب رفع رسوبات کلیه و جلوگیری از سنگ میشود. برای دفع سنگ کلیه و مثانه مفید بوده و مورد استفاده قرار میگیرد.
ضدعفونی کننده کلیه میباشد، به صورت دمکرده یا از عرق آن استفاده شود.
-
9. درمان بیماری صرع با خارشتر
برای درمان بیماری صرع و بیخوابی که ناشی از ضعف اعصاب میباشد، مفید است.
سایر فواید خارشتر
- 10. برای درمان اسهال مفید است.
- 11. برای تقویت دستگاه هاضمه و معده از دم کرده خارشتر یا عرق آن استفاده میشود.
- 12. برای تصفیه کردن خون از عرق خارشتر و یا دم کرده گیاه خارشتر میتوان استفاده کرد.
- 13. درمان روماتیسم (مالیدن روغن برگهای خارشتر)
- 14. التیام دهنده و ترمیم کننده جراحات و زخمها (استفاده از خاکستر خارشتر)
- 15. ضد سیاه سرفه، تب و لرز
- 16. التیام دهنده بواسیر و زخمهای مقعدی (استفاده از ضماد گیاه خارشتر)
- 17. مصرف نوشیدنیهای گازدار و آب میوه های غیرطبیعی حاوی بیکربنات بسیار مضر است که خارشتر این ترکیب را خنثی و از تشکیل رسوبات جلوگیری میکند.
طبع خارشتر
طبیعت خارشتر از نظر حکمای طبّ سنتی، خیلی گرم و خشک است.
مضرات خارشتر
مصرف این گیاه به افراد گرم مزاج توصیه نمی شود.
طرز تهیه جوشانده خارشتر
برای تهیه دمنوش خارشتر باید 50 گرم از شاخ و برگ خشک شده گیاه خارشتر را در داخل یک لیتر آب جوش بریزید و چند دقیقه دم کرده و روزانه 3 فنجان میل کنید.
بیشتر بخوانید:
از خواص و فواید شگفت انگیز گیاه ریشه طلایی چه می دانید؟
خواص ریشه جعفری | ۱۳ خاصیت شگفت انگیز و درمانی ریشه جعفری
۱۱ خاصیت گیاه علف شاخ بز و فواید آن برای تقویت قوای جنسی
آشنایی با عوارض و خواص مصرف هویج وحشی