تخلیه کیست تخمدان (پارااوارین) چگونه انجام میشود؟
کیست تخمدان یا پارااوارین چیست و چه علائمی دارد؟
کیست پارااوارین در بسیاری از موارد در حین لاپاراتومی گزارش میشود؛ اما موارد بسیار بزرگ آن خیلی نادر است. پارااواریوم عبارتست از منطقهای بین لوله و تخمدان که از بقایای مجاری ولف منشاء میگیرد.
کیستهای کوچک پارااورین بیشتر در خانم های 30 تا 40 ساله دیده می شود. کیست های بزرگ بیشتر در دخترها و خانمهای جوان دیده میشود.
کیست پاراتوبال (PTCs) یا پارااورین (Para ovarian cys) کیسهای کپسولی پر از مایع است. این نوع کیست در خانمهای نابارور و یا دارای حاملگی نابجا (EP) شایعتر است.
کیست پارااوارین معمولاً خیلی کوچک است و به طور اتفاقی در حین عمل جراحی مشخص میشود؛ اما به صورت نادر، ممکن است خیلی بزرگ شود. این کیستها در هر سنی دیده میشوند؛ اما در دهه سوم و چهارم شایعتر بوده و ممکن است متعدد باشند.
کیست پارااوارین چه علائمی دارد؟
کیست پارااوارین معمولا کوچک هستند و قطر 2 تا 20 میلیمتر دارند. این کیستها معمولا بدون علائم هستند و پزشک با استفاه از عمل جراحی غیرمرتبط یا معاینههای زنانه این کیستها را تشخیص میدهد.
کیستهای بزرگ باعث درد شکمی یا درد در لگن میشود.
چه چیزی باعث تشکیل کیست های پارااورین می شود و چه کسی در خطر است؟
- وقتی جنین تشکیل می شود، همه آنها حاوی یک ساختار جنینی به نام کانال ولفن می باشند. این منطقه جنین جایی است که اندام های جنسی مرد تشکیل می شوند.
- اگر یک جنین شروع به تشکیل اندام های جنسی زن کند، کانال از بین می رود. گاهی اوقات، باقی مانده کانال باقی می ماند. کیست پاراتوبال ممکن است از این باقی مانده ها رشد کند.
- کیست ها همچنین ممکن است از باقی مانده کانال های پروکسون فرونیک (Müllerian) تشکیل شوند. این ساختار جنینی است که در آن اندام جنسی زن رشد می کنند.
- هیچ عامل خطر شناخته شده ای برای کیست پارااورین وجود ندارد. اما در این کیستها نیز ممکن است نئوپلاسم خوشخیم مثل Cystadenoma بوجود آید که در سونوگرافی به طور تیپیک با mural nodule و گاهی با Septation ظریف خود را نشان میدهد.
- بدخیمی در ۲% کیستهای پارااوارین دیده میشود، اما در کیستهای کوچکتر از cm5، بدخیمی کمتر مشاهده گردیده است.
کیست های پارااورین چطور ایجاد میشود؟
- وقتی جنین تشکیل می شود، همه آنها حاوی یک ساختار جنینی به نام کانال ولفن میباشند. این منطقه جنین جایی است که اندامهای جنسی مرد تشکیل میشوند.
- اگر یک جنین شروع به تشکیل اندامهای جنسی زن کند، کانال از بین میرود. گاهی اوقات، باقی مانده کانال باقی میماند.
- کیست پاراتوبال ممکن است از این باقی ماندهها رشد کند. کیستها همچنین ممکن است از باقی مانده کانالهای پروکسون فرونیک (Müllerian) تشکیل شوند. این ساختار جنینی است که در آن اندام جنسی زن رشد میکنند.
کیست پارااوارین چطور تشخیص داده میشود؟
- تشخیص کیست پارااوارین باید توسط آزمایشات مختلف انجام شود و نمیتوانید با برخی علائم مثل دردهای زیر شکم و غیره، کیست پارااوارین را 100% تشخیص دهید! اما اگر اگر درد لگن یا شکم دارید، به پزشک مراجعه کنید.
- پزشک علائم و پرونده پزشکی شما را بررسی میکند و سپس معاینه فیزیکی انجام میدهد تا نقاط درد را بررسی کند.
همچنین ممکن است پزشک از یک یا چند تست تشخیص زیر استفاده کند:
درمان کیست پارااوارین
درمان کیست پارااوارین به اندازه کیست بستگی دارد. اگر کیست کوچک و بدون علامت باشد، پزشک روش انتظار را توصیه میکند. پزشک توصیه میکند به صورت دورهای برای بررسی کیست به او مراجعه کنید. اگر کیست بزرگتر از 10 سانتیمتر باشد، پزشک توصیه میکند کیست خارج شود.
در این صورت پزشک از یکی از این روشها برای برداشتن کیست استفاده خواهد کرد:
- لاپاراسکوپی: این روش نیاز به یک شکاف شکمی کوچک دارد. این عمل ممکن است تحت بیهوشی عمومی یا بی حسی موضعی انجام شود. این عمل زمان کمتری نسبت به لاپاراتومی نیاز دارد.
- لپاراتومی: این روش بیشتر تهاجمی است و نیازمند برش شکمی بزرگ است. این عمل همیشه تحت بیهوشی عمومی انجام میشود.
قبل از انتخاب روش، پزشک، شرایط، اندازه و مکان کیست را بررسی می کند. اگر به یائسگی نرسیده باشید، پزشک از عملی استفاده می کند که تخمدان یا لوله های فالوپی شما در معرض خطر قرار نگیرند.
آیا کیست پارااوارین خطرناک است؟
- هیچ عامل خطر شناخته شدهای برای کیست پارااوارین وجود ندارد. اما در این کیستها نیز ممکن است نئوپلاسم خوشخیم مثل Cystadenoma بوجود آید که در سونوگرافی به طور تیپیک با mural nodule و گاهی با Septation ظریف خود را نشان میدهد.
- بدخیمی در 2% کیستهای پارااوارین دیده میشود، اما در کیستهای کوچکتر از cm5، بدخیمی کمتر مشاهده گردیده است.
در برخی موارد، کیست پاراتوبال می تواند منجر به عوارض زیر شود:
- خونریزی: اگر کیست پاره شود، ممکن است خونریزی داخلی ایجاد کند.
- پیچشی: این به چرخش کیست در پایه اشاره دارد. این حالت میتواند درد شدید، ناتوان کننده، و تهوع و استفراغ را ایجاد کند. اغلب موارد چرخش تخمدان در دختران جوان گزارش شده است.
- پارگی لوله فالوپی: اگر کیست در نزدیکی لوله فالوپی واقع شود، موجب پارگی لوله میشود.
اگر چه کیستهای بزرگ نادر هستند، اما غیر ممکن نیستند. این کیستها میتوانند بر اندامهای داخلی زیر فشار وارد کنند:
- رحم
- کلیه
- مثانه
- روده
این فشار ممکن است به هیدرونفروز منجر شود. هیدرونفروز تورم کلیه ناشی از تشکیل ادرار اضافی میباشد. کیستهای بزرگ ممکن است باعث خونریزی رحم و مقاربت دردناک شود.
آیا کیست پارااورین بر باروری تاثیر می گذارد؟
- کیست پاراتوبال کوچک نباید روی باروری شما تاثیر بگذارد. اما کیست های بزرگ، پاره شده و پیچیده ممکن است منجر به عوارض ناخواسته شود.
- جراحی فوری کمک می کند تا از سلامت تخمدان و لوله های فالوپ مطمئن شوید.
- کیست پاراتوبال معمولا یک طرفه است، یعنی فقط در یک طرف بدن تشکیل می شوند. حتی اگر تخمدان یا لوله در طرف آسیب دیده برداشته شود باز هم تخمک گذاری امکان پذیر است.
- بیشتر کیست ها کوچک و بدون علامت هستند. قطر کیست ها معمولا 1 تا 8 سانتی متر است. PTC ها معمولا در عمل جراحی یا در طی یک بررسی تصویری یافت می شوند.
- کیست های بزرگتر ممکن است به قطر 20 سانتی متر یا بیشتر برسد و علائم آن ها شامل فشار و درد در شکم و پشت می باشد. کیست های بزرگ می تواند منجر به چرخش آدنکس شود که موجب درد حاد می شود، شود.
همچنین بخوانید:
آیا کیست بیضه یا اسپرماتوسل قابل درمان است؟
علل و علائم کیست پیلونیدال (کیست مویی) چیست؟