با موارد مصرف و عوارض قرص انالاپریل آشنا شوید
معرفی قرص انالاپریل
انالاپریل (Enalapril) برای درمان فشار خون بالا در افراد بالغ و کودکانی استفاده می شود که حداقل یک ماه دارند. یکی دیگر از موارد مصرف انالاپریل درمان نارسایی احتقانی قلب در افراد بالغ می باشد. درمان اختلالات بطنی نیز از دیگر مصارف انالاپریل محسوب می شود. دوزهای انالاپریل 5 و 20 میلی گرم می باشد. در صورتی که باردار هستید یا قصد بارداری دارید از مصرف انالاپریل خودداری کنید. گیجی، احساس خستگی و سبکی در سر هم چنین سرفه از شایع ترین عوارض داروی انالاپریل محسوب می شود.
نام تجاری : Vasotec ، Renitec ، Enacard
مکانیسم اثر انالاپریل
مکانیسم اثر انالاپریل مهار آنزیم تبدیل کننده آنژیوتانسین و جلوگیری از تبدیل آنژیوتانسین I به آنژیوتانسین II (یک اتساع دهنده عروقی قوی) می باشد. ضمنا انالاپریل ترشح آلدوسترون را نیز کاهش می دهد که سبب کاهش احتباس آب و سدیم می شود.
فارماکوکینتیک انالاپریل
جذب: تقریباً 60 درصد مقدار مصرف شده از دستگاه گوارش جذب میشود. فشار خون طی یک ساعت کاهش مییابد. اوج اثر کاهنده فشار خون طی 6-4 ساعت حاصل میشود و تا 24 ساعت ادامه دارد.
- پخش: الگوی پخش کامل دارو مشخص نیست. به نظر نمیرسد دارو از سد خونی – مغزی بگذرد.
- متابولیسم: به میزان زیاد به متابولیت فعال انالاپریلات متابولیزه میشود.
- دفع: حدود 94 درصد از طریق ادرار و مدفوع به صورت انالاپریلات و انالاپریل دفع میشود.
پیش از مصرف انالاپریل
- در صورت بارداری، اقدام به بارداری یا شیردهی به پزشک خود اطلاع دهید.
- در صورت سابقه ی مشکل کلیوی ، کبدی، چربی خون و کلسترول بالا، مشکلات مربوط به عضلات قلب و یا بیماری های قلبی مادرزادی به پزشک خود اطلاع دهید .
- در صورتی که بدن شما در وضیعت کم آبی قرار گرفته است(اسهال یا بیماری اخیر)به پزشک خود بگویید.
- در صورتی که مبتلا به بیماری لوپوس می باشید به پزشک خود اطلاع دهید .
- در صورت سابقه ورم صورت ، زبان یا گلو(آنژیوادم) به پزشک خود اطلاع دهید .
- در صورتی که تحت حساسیت زدایی نسبت به گزیدگی زنبور قرار گرفته اید، به پزشک خود اطلاع دهید.
- در صورتی که تحت دیالیز قرار می گیرید، به پزشک خود اطلاع دهید.
- از آنجا که این دارو می تواند در عملکرد داروهای دیگر در بدن اختلال ایجادکند لازم است پیش از شروع مصرف لیستی از کلیه ی داروهای مصرفی خوددر اختیار پزشک یا داروسازتان قرار دهید.
- در صورت سابقه ی حساسیت دارویی (خصوصاًسایر داروهای ACEI مانند لیزینوپریل، کاپتوپریل، لوزارتان، والسارتان و…)به پزشک خود اطلاع دهید.
نحوه مصرف انالاپریل
- دارو را دقیقاً طبق دستور پزشک مصرف کنید. مقدار مصرف دارو با توجه به شرایط شما توسط پزشک محاسبه می شود.
- در صورتی که این دارو جهت کاهش فشارخون تجویز شود معمولاً ممکن است به صورت یک مرتبه در روز برای شما تجویز شود.
- در صورتی که جهت درمان نارسایی قلبی تجویز شده باشد ممکن است بصورت دو مرتبه در روز تجویز شود (صبح و عصر). در این شرایط ممکن است پزشک شما درمان را با مقدار داروی کم شروع کند و پس از عادت کردن بدن،مقدار داروی شمارا افزایش دهد تا احتمال بروز عوارض ناشی از دارو کمتر شود.
- بهتر است اولین مصرف دارو را شب پیش از خواب مصرف نمایید زیرا امکان سرگیجه در اولین نوبت مصرف وجود دارد.
- پس از اولین نوبت، دارو را در هر زمان در روز که راحت تر هستید می توانید مصرف کنید. اکثرا مصرف این دارو صبح ها بهتر است و احتمال فراموش کردن آن کمتر است. در صورت تجویز بیش از یک قرص در روز قرص ها را با فاصله مناسب و یک اندازه (هر ۱۲ ساعت یا هر ۸ ساعت) طبق دستور پزشک مصرف نمایید.
- این دارو با غذا تداخل خاصی ندارد و می توان آن را قبل یا بعد از غذا مصرف کرد.
- در صورت فراموشی یک نوبت دارو بلافاصله آن را مصرف نمایید اما از دوبرابر کردن مقدار دارو در یک نوبت جداً خودداری نمایید.
موارد و مقدار مصرف انالاپریل
الف) فشار خون بالا:
در صورت عدم مصرف همزمان دیورتیک با دوز mg5 روزانه آغاز شده و بسته به پاسخ افزایش مییابد. دوز معمول mg 40-10 به صورت تک دوز یا در دو دوز منقسم است، یا 25/1 میلیگرم وریدی در عرض 5 دقیقه هر 6 ساعت تجویز میشود. در صورت مصرف همزمان دیورتیک دوز آغازین 5/2 میلیگرم از راه خوراکی یا 625/0 میلیگرم وریدی در عرض 5 دقیقه میباشد که در صورت لزوم بعد از یک ساعت تکرار شده و سپس mg 25/1 وریدی هر 6 ساعت ادامه مییابد.
ب) نارسایی قلبی:
با دوز 5/2 میلیگرم خوراکی روزانه یا دو بار در روز شروع میشود. دوز نگهدارنده 20-5 میلیگرم خوراکی در دو دوز منقسم میباشد تا حداکثر mg 40 روزانه در دو دوز منقسم.
پ) اختلال عملکرد بطن چپ بدون علامت.
5/2 میلی گرم خوراکی دو بار در روز. براساس پاسخ و تحمل بیمار تا mg 20 قابل افزایش است.
تنظیم دوز: در بیماران با نارسایی قلبی و نارسایی کلیوی یا هایپوناترمی (سدیم کمتر از meq/L 130 یا سرم کراتینین بالای mg/dl 6/1 ( با دوز 5/2 میلیگرم روزانه آغاز کنید. سپس به 5/2 میلیگرم دو بار در روز و سپس mg 5 دوبار در روز یا مقادیر بالاتر هر 4 روز یک بار یا بیشتر افزایش دهید.
مقدار مصرف در نارسایی کلیوی: در بیماران دارای کلیرانس کراتینین کمتر از mg/min 30، درمان با mg/day 5/2 شروع میشود. مقدار مصرف به تدریج براساس پاسخ بیمار افزایش مییابد. در بیماران تحت همودیالیز، روزهای انجام دیالیز باید 5/2 میلیگرم به مقدار مصرف آنها اضافه شود.
مصرف انالاپریل در بارداری و شیردهی
مصرف انالاپریل در بارداری: مطالعات حیوانی شواهدی را مبنی بر سمیت جنینی نشان داده است. در انسان استفاده از انالاپریل در سه ماهه دوم و سوم بارداری می تواند کاهش عملکرد کلیه جنین را به دنبال داشته باشد. داده های کنترل شده ای در مورد بارداری های انسانی در دست نیست. انالاپریل تنها در صورتی برای استفاده در دوران بارداری توصیه می شود که جایگزینی برای مادر وجود نداشته باشد. اگر بارداری مشخص شود باید هر چه سریع تر مصرف انالاپریل قطع گردد.
مصرف انالاپریل در شیردهی: تصمیم گیری در مورد قطع شیردهی یا قطع مصرف انالاپریل باید بر اساس اهمیت انالاپریل برای مادر تعریف شود. در صورت نارس بودن نوزاد و یا در صورتی که نوزاد در هفته های اول بعد از زایمان باشد استفاده از انالاپریل در دوران شیردهی توصیه نمی شود. اگر درمان با انالاپریل برای مادر ضروری باشد نوزاد باید تحت نظر قرار داشته باشد.
عوارض جانبی انالاپریل
هر دارو به موازات ایجاد اثرات درمانی مورد نظر، ممکن است سبب بروز عوارض ناخواسته نیز بشود. اگرچه کلیه این عوارض در یک فرد مشاهده نمی شود ولی در صورت بروز هر یک از عوارض زیر با پزشک معالج مشورت نمایید.
عوارض داروی انالاپریل عبارت است از:
- CNS: سردرد، سر گیجه، بی خوابی، خستگی، سنکوپ.
- GI: تهوع و استفراغ، اسهال، شکم درد، بی اشتهایی.
- CV: افت فشار خون، برادیکاردی، درد قفسه سینه.
- Other: آگرانولوسیتوز، نوتروپنی، ترمبوسیتوپنی، سرفه خشک، تضعیف مغز استخوان.
اثر انالاپریل بر آزمایشهای تشخیصی
انالاپریل ممکن است غلظت سرمی کراتینین و BUN و به میزان کمتر غلظت بیلی روبین و آنزیم کبدی را افزایش دهد. این دارو ممکن است به میزان کمی غلظت هموگلوبین و هماتوکریت را کاهش دهد. موارد نادری از نوتروپنی ، ترومبوسیتوپنی و تضعیف مغز استخوان گزارش شده است.
مسمومیت با انالاپریل و درمان آن
تظاهرات بالینی: کمی فشار خون.
درمان: بعد از مصرف زیاد دارو، باید معده را با واداشتن بیمار به استفراغ یا شستشوی آن تخلیه کرد. برای کاهش جذب، ذغال فعال به دنبال استفراغ به بیمار داده میشود. در موارد شدید همودیالیز انجام میگیرد. درمان بعدی معمولاً علامتی و حمایتی است.
موارد منع مصرف انالاپریل
- حساسیت شدید به انالاپریل
- سابقه آنافیلاکسی به داروهای مهار کننده ACE
- بیماران در معرض خطر شوک کاردیوژنیک
موارد احتیاط حین مصرف انالاپریل
- نارسایی احتقانی قلبی
- اختلالات کلیوی
- مصرف دیورتیک با دوزهای بالا
- سالمندان
تداخلات دارویی انالاپریل
- ایندومتاسین و آسپیرین ممکن است اثر کاهنده فشار خون انالاپریل را کم کنند.
- انالاپریل ممکن است اثرات کاهنده فشار خون داروهای مدر یا سایر داروهای کاهنده فشار خون را افزایش دهد.
- انالاپریل ممکن است اثر داروهای مدر نگهدارنده پتاسیم، مکمل های پتاسیم و فرآوردههای نمک را تشدید کند، که این امر سبب زیادی پتاسیم خون میشود. این فرآوردهها باید با احتیاط تجویز شوند.
- انالاپریل ممکن است کلیرانس کلیوی لیتیم را کاهش دهد.
- ریفامپین باعث کاهش اثر انالاپریل میشود.
- مصرف همزمان با انسولین و ضد قندهای خورکی بخصوص در اوایل مصرف باعث افت قندخون میشود.
توجهات پزشکی – پرستاری در طول مصرف انالاپریل
- در حین درمان با انالاپریل این موارد چک شود: سی بی سی، در صورتی که تعداد نوتروفیل ها کمتر از 1000 در هر میلی متر مکعب گردید هم چنین تعداد پلاکت ها و گلبول های سفید خون کاهش یافت مصرف انالاپریل را قطع کرده و به پزشک اطلاع دهید.
- تست الکترولیت های سرم (سدیم، پتاسیم، کلسیم) و تست های کلیوی، تست های عملکرد کبدی در طول درمان با انالاپریل باید انجام شود.
- در طول درمان به ادم پاها و ساق ها توجه کنید.
- علائم دهیدراته شدن و تورگور پوستی را مورد توجه قرار دهید.
- در طول درمان با انالاپریل به نشانه های نارسایی قلبی احتقانی توجه کنید: ادم، تنگی نفس، رال های مرطوب.
- در طول درمان با انالاپریل در صورت بروز افت فشار خون وضعیتی بیمار را در هنگام حرکت یاری دهید.
توجهات بیمار – خانواده حین مصرف انالاپریل
- بروز عوارضی مانند تعریق زیاد، دهیدراتاسیون، اسهال و استفراغ ممکن است باعث تشدید افت فشار خون شود. علائمی مانند سردرد، گیجی، غش، احساس سبکی سر را در طول درمان با انالاپریل گزارش کنید.
- در صورتی که باید تحت جراحی قرار بگیرید پزشک خود را از مصرف انالاپریل آگاه کنید.
- حتی پس از بروز علائم بهبودی مصرف انالاپریل باید مطابق دستورات پزشک ادامه یابد.
- مواردی مانند تب، گلودرد، زخم های دهانی، ضربان نامنظم قلب، درد قفسه سینه، علائم آنژیو ادم را در نظر داشته باشید.
- در طول درمان با انالاپریل از مصرف الکل، داروهای غیر نسخه ای و هر نوع داروی دیگر بدون مشورت پزشک خودداری کنید. مصرف الکل می تواند به افت فشار خون بیانجامد و احتمال بروز بعضی مضرات انالاپریل را افزایش می دهد.
- به واکنش های آلرژیک پوستی توجه کنید.
- بروز بارداری را در طول درمان با انالاپریل سریعا به پزشک اطلاع دهید. هم چنین انالاپریل می تواند به درون شیر انسان نیز ترشح شود و بر نوزاد شیر خوار آسیب برساند. مصرف انالاپریل در شیردهی ممنوع می باشد.
- انالاپریل می تواند با یا بدون غذا مورد مصرف قرار گیرد.
- در طول درمان با انالاپریل نباید از داروهای لیتم و مسکن هایی مانند آسپرین، ایبوپروفن، ناپروکسن، دیکلوفناک، ایندومتاسین و سلکوکسیب استفاده کرد. در این مورد حتما با پزشک تان مشورت کنید.
- در طول درمان با انالاپریل نباید از مکمل های پتاسیمی استفاده کنید.
شرایط نگهداری دارو
انالاپریل باید در دمای زیر 30 درجه سانتی گراد، دور از رطوبت نگاهداری شود.
بیشتر بخوانید:
موارد مصرف قرص فاموتیدین و عوارض جانبی این دارو
موارد مصرف قرص لووفلوکساسین یا تاوانکس و عوارض جانبی این دارو
موارد مصرف قرص مترونیدازول و عوارض خطرناک این دارو
گردآوری توسط بخش سلامت
مجله دلگرم