آیا ارتباطی بین دیابت و سر درد وجود دارد؟
رابطه دیابت و سر درد
سردرد به تنهایی مضر نیست، بلکه می تواند سیگنالی برای عدم تعادل در قند خون باشد. در ادامه این مطلب از مجله دلگرم در مورد ارتباط بین دیابت و سردرد صحبت خواهیم کرد.
سردرد در کودکان و بزرگسالان یک اختلال شایع است. در واقع، سردرد رایج ترین منبع درد است. به همان اندازه که این اختلال در بین مردم شیوع دارد، به همان اندازه نیز علل ایجاد آن متفاوت است. سردرد را می توان به دو دسته سردرد اولیه و سردرد ثانویه تقسیم کرد.
سردرد اولیه سردردی است که بر اثر ارسال سیگنال درد از طرف سلول های مغز و اعصاب، عروق خونی، یا عضلات اطراف سر به مغز ایجاد می شود. میگرن و سردرد تنشی نمونه های رایج سردرد اولیه هستند.
از سوی دیگر سردرد ثانویه، به طور مستقیم از نواحی ذکر شده در بالا ناشی نمی شود. در واقع این نوع سردرد منبعی به غیر سر؛ اعصاب و عروق خونی اطراف سر دارد و معمولا به بیماری زمینه ای دیگری مرتبط است. یکی از عوارض دیابت سردرد ثانویه است.
علل دیگر این درد عبارتند از:
- تب یا عفونت
- آسیب دیدگی
- فشار خون بالا
- سکته
- اضطراب یا استرس
- نوسانات هورمونی، مانند افرادی که در طول چرخه قاعدگی سردرد می گیرند.
- اختلالات چشم
- ناهنجاری های ساختاری در مغز
با توجه به منابع ذکر شده، حتما متوجه شده اید که سردرد ثانویه می تواند علل متفاوتی داشته باشد. سردرد ایجاد شده توسط دیابت معمولا شدید نیست و ماهیت غیر قابل تحمل ندارد.
این سردرد می تواند نشانه آن باشد که قند خون از حد مجاز خیلی بالاتر یا خیلی پایین تر است. در این شرایط اندازه گیری قند خون اولین اقدامی است که باید انجام دهید. استفاده از مسکن هایی مانند استامینوفن یا ایبوپروفن ممکن است گام دوم برای کاهش این نوع سردردها باشند.
افزایش قند خون (هیپرگلیسمی) و سردرد
هیپرگلیسمی به معنای قند خون بالا است. بر اساس نظر پزشکان کلینیک مایو، علائم هیپرگلیسمی معمولا تا زمانی که قند خون به بالاتر از ۲۰۰ میلی گرم در هر دسی لیتر، نرسد خود را نشان نمی دهند. برخی حتی با وجود بالا بودن قند خون سردردی احساس نمی کنند.
شکل گیری سردرد ناشی از قند خون بالا معمولا چند روز طول می کشد. اصولا همه علائم هیپرگلیسمی آهسته رخ می دهند.
سردرد از نشانه های اولیه ازدیاد قند خون است. این سردرد می تواند وضعیت شما را بدتر کند. اگر سابقه دیابت و سردرد را دارید حتما با شروع سردرد قند خون خود را چک کنید. دیگر نشانه های اولیه هیپرگلیسمی عبارتند از:
- خستگی
- تاری دید
- تشنگی بیش از حد و کم آبی بدن
- افزایش ادرار
- گرسنگی بیش از حد
- زخم هایی که بهبود پیدا نمی کنند
افزایش قند خون در برخی از افراد با روش های کمتر تهاجمی مانند تغییر در رژیم غذایی و ورزش قابل کنترل است. اما برخی نیز به دارو نیاز دارند. اغلب افراد مبتلا به دیابت و سردرد با کنترل قند خون علائم کمتری را تجربه می کنند.
کاهش قند خون (هیپوگلیسمی) و سردرد
قند خون پایین، یا هیپوگلیسمی، سطح قند خون زیر ۷۰ میلی گرم در هر دسی لیتر تعریف شده است. بر خلاف قند خون بالا، علائم هیپوگلیسمی معمولا ناگهانی رخ می دهند. سردرد یکی از علائم ناگهانی پایین آمدن قند خون است. سردرد در چنین مواردی معمولا با سایر نشانه های هیپوگلیسمی، مانند موارد زیر همراه است:
اگر سردرد دارید قبل از این که اقدامی انجام دهید حتما قند خونتان را اندازه گیری کنید. اگر قند خونتان کمتر از ۷۰ میلی گرم در هر دسی لیتر بود، ۱۵ تا ۲۰ گرم کربوهیدرات ساده یا قرص گلوکز مصرف کنید. سپس قند خود را ۱۵ دقیقه بعد دوباره اندازه گیری کنید.
هنگامی که قند خون تثبیت شود، سردرد شما کاهش می یابد. اگر سردردتان با این اقدامات بهتر نشد حتما به پزشک مراجعه کنید. اگر هیپوگلیسمی درمان نشود می تواند به عوارض کشنده مانند تشنج و کما منجر شود.
دیابت قطعا تنها علت سردرد نیست. اما اگر دیابت دارید، نسبت به افراد غیر دیابتی، بیشتر در معرض ابتلا به سردرد هستید. اگر دیابتتان کنترل نشده باشد، این موضوع شدت خواهد گرفت.
انواع دیابت
- دیابت وابسته به انسولین یا دیابت نوع یک
- دیابت غیر وابسته به انسولین یا دیابت نوع دو
اخیرا محققین دو نوع دیگر هم به آن اضافه کردند و معتقدند که دیابت چهار نوع است.
نوع سوم دیابت دوره بارداری است، این مورد شامل بانوانی است که در دوره بارداری قند خونشان بالا می رود و پس از بارداری معمولا پایین می آید. این افراد قبل و بعد از بارداری معمولا دیابت ندارند.
نوع چهارم، دیابت ثانویه است، دیابت ثانویه یعنی یک عاملی باعث شده است که دیابت به وجود بیاید. اکثرا داروها عامل این دیابت هستند، به این خاطر که قند خون را از روش های مختلف بالا می برند.
دیابت چیست؟راهکار های درمان دیابت کدامند؟
چه کسانی در معرض دیابت هستند
کسی که شکمش را عمل کرده و لوزالمعده اش را برداشته اند یا این که غده ای در لوز المعده اش باشد، در معرض دیابت است، زیرا این مورد می تواند باعث از بین رفتن سلول هایی بشود که باعث ترشح انسولین می شوند.
چون این دیابت علت خاصی دارد به آن دیابت ثانویه می گویند، یعنی اگر علت برطرف شود به احتمال زیاد دیابت هم برطرف می شود.
درمان دیابت
فرد زمانی دیابت نوع 1 دارد که نیاز به انسولین داشت باشد، به این علت که بدنش انسولین ترشح نمی کند و ذخیره انسولین بدن کاملا از بین رفته است پس بیمار مجبور است که انسولین تزریق کند تا قند خونش پایین بیاید.
این ها معمولا افرادی هستند که لاغرند. علائمشان با پرخوری، پرنوشی، پرادراری و کاهش وزن شروع می شود و خیلی زود هم قابل تشخیص است.
دیابت نوع 2 وابسته به انسولین نیست و با قرص، انسولین و کاهش وزن کنترل می شود و فعالیت ورزشی نیز در بهبود آن موثر است.
خیلی از ما در اطرافمان افرادی را می شناسیم که با دیابت دست و پنجه نرم می کنند و از زندگی لذت نمی برند و زندگی عادیشان دچار مشکلات بسیار زیادی شده است اما می خواهیم این را به شما بگوییم که پزشکان زیادی معتقدند که می توان دیابت را کنترل کرد و فرد را به زندگی عادی باز گرداند تا بتواند سال های سال در کنار دیابت کنترل شده زندگی کند.
همچنین بخوانید:
دیابت چیست؟راهکار های درمان دیابت کدامند؟
درمان دیابت نوع سرد و گرم با گیاهان دارویی در طب سنتی ایران
ارتباط بین دیابت ، سیروز کبدی و مبتلایان به کبد چرب
عوارض دیابت در دوران بارداری و تاثیر آن بر روی جنین
لیست خوراکی های مضر برای افرادی که قند (دیابت) دارند
