آنژیوکت یا کاتتر عروق محیطی( peripheral venous catheter)چیست؟

آنژیوكت يا برانول چیست؟

آنژیوكت یك محصول چند كاره است كه برای تزریق های مكرر یا طولانی مدت سیاهرگی داروها، خون یا سایر محلولهای تزریقی به تنهایی يا تركیبی از آنها بكار می رود. این محصول برای بی حسی اسپاینال، اپیدورال، كادال و حتی بیوپسی نیز استفاده می شود.

با این بخش از دلگرم همراه باشید تا با آنژیوكت بیشتر آشنا شوید.

برانول ها یا آنژیوکت ها

لوله های قابل انعطافی هستند که توسط یک سوزن کوچک داخل ورید تعبیه می شوند. در ابتدا برانول با سوزن وارد رگ می شود، سپس سوزن خارج شده و قسمت پلاستیکی ظریف داخل رگ باقی می ماند.آنژیوکت‌های جدید به شکلی ساخته شده‌اند که از نیدل‌استیک جلوگیری می‌کنند. آنژیوکت‌های جدید از مواد پلیمرهای صنعتی جدید مانند تفلون ساخته شده است از این رو Venflon یا Cathlon نامیده می‌شوند. در سال ۱۹۵۰ جنس این کاتترها از پلی وینیل کلراید بود.

از آنژیوکت‌ها بیشتر برای دسترسی عروقی استفاده می‌شود. از این وسیله برای بیماران قبل از جراحی یا در اتاق‌های اورژانس استفاده می‌شود، همچنین در بعضی موارد رادیوگرافی که از ماده حاجب استفاده می‌شود آنژیوکت برای بیمار تعبیه می‌شود. به عنوان مثال در ایالات متحده آمریکا سالانه ۲۵ میلیون آنژیوکت برای بیماران استفاده می‌شود.

آنژیوکت معمولاً بر روی وریدهای دست یا بازو بیمار قرار داده می‌شود، آنژیوکت با کاتتر سیاهرگ مرکزی متفاوت است زیرا کاتتر سیاهرگ مرکزی در ورید مرکزی (معمولاً سیاهرگ ژوگولار داخلی بر روی گردن یا سیاهرگ زیرترقوه‌ای در بالای قفسه سینه) تعبیه می‌شود اما آنژیوکت در وریدهای محیطی یا جهت دسترسی شریانی بر روی شریان محیطی بیمار قرار داده می‌شود.برای کودکان با استفاده از ژل بی‌حس‌کننده موضعی (مانند لیدوکائین) پوستِ ناحیه‌ای که قرار است آنژیوکت در آن قرار داده شود را بی‌حس کرده سپس آنژیوکت را قرار می‌دهند.

روش كاربري برانول (آنژيوكت) :

پس از انتخاب محل تزریق و رگ مورد نظر و بستن گارو، محل را با پنبه آغشته به الكل تمیز نموده و آنژیوكت را از پگ خارج می نماییم .محافظ سرسوزن را از روی آن برداشته و نوك سوزن و تفلون همراه آن را وارد پوست و رگ بیمار می كنیم.به محض مشاهده خون در انتهای آنژیوكت، اندكی سوزن را از داخل تفلون بیرون كشیده و تفلون را تا نزدیك به محل اتصال قسمت پروانه ای وارد رگ می كنیم .قسمت پروانه ای را باز كرده و با چسب به پوست ثابت می نماییم سپس سوزن را خارج نموده و رابط ست سرم یا ست خون را به آنژیوكت وصل می كنیم.

توجه: قبل از اتصال ست به آنژیوكت باید هوا گیری انجام شود تا هوای محتوی داخل ست خارج شود.در صورت نیاز به تزریق دارو می توانید با باز كردن دریچه رنگی روی آنژیوكت دارو را تزریق كنید .يكي ديگر از كاربردهاي آنژيوكت ها در بخش NICU مي باشد. تمام نوزادان بستری در NICU یک مسیر رگی جهت دریافت مایعات و دارو دارند که معمولا” در دستها یا بازوها قرار دارد. اما گاهی ممکن است در پا،ساق پا و یا حتی روی سر قرار داشته باشد.گاهی اوقات لازم است جهت دادن حجم بیشتری از مایعات و دارو، مسیر وریدی بزرگتری در دسترس باشد. این مسیر ورید های مخصوص «مسیر مرکزی» نامیده می شود چرا که آنژیوکت در ورید های بزرگتر و مرکزی تر سینه، گردن و یا کشاله ران تعبیه می شود.

آموزش نحوه آنژیوکت زدن

۱- بر حسب اندازه رگ محل و مورد مصرف، اندازه مناسب آنژیوکت را انتخاب کنید (معمولا نمره ۱۶ تا ۲۰) (برای تزریق خون آنژیوکت ریزتر از نمره ۱۸ مناسب نیست).

۲- در موارد آنژیوکت های بزرگ (کمتر از نمره ۱۵-۱۴) ابتدا پوست محل را بی حس نمایید.

۳- تنۀ آنژیوکت را بین شست و انگشتان دوم، سوم و چهارم نگه دارید (به طوریکه سوراخ سر سوزن به طرف بالا باشد).

۴- با شست دست دیگر دیستال ناحیه را به طرف دیستال بکشید تا ورید ثابت و بی حرکت نگه داشته شود.

۵- همانند روش اسکالپ وین، آنژیوکت را با زاویه ۲۰تا۳۰ درجه وارد پوست (و با کاهش زاویه) وارد رگ نمایید.

۶- پس از ورود آنژیو کت به میزان ۰.۵ سانتیمتر داخل رگ و مشاهده خروج خون، تورنیکه را باز کنید و سپس در حالیکه سوزن را ثابت نگه داشته اید کانول را به داخل رگ هدایت نمایید.

۷- با یک انگشت پروگزیمال رگ را فشار دهید و پس از در آوردن سوزن ست سرم یا درپوش آنژیوکت را به آن وصل کنید.

۸- پماد آنتی بیوتیک موضعی بر روی سوراخ ورود کانول مالیده و با نوار چسب آنژیوکت را به پوست ثابت کنید.

توجه:

• پس از خروج قسمتی از کانول هیچگاه سوزن را به داخل کانول نرانید. زیرا ممکن است باعث کنده شدن قسمت دیستال کانول و در نتیجه آمبولی شود.
• قبل از اتصال ست به آنژیوكت باید هوا گیری انجام شود تا هوای محتوی داخل ست خارج شود.

نکته:

• در صورتی که کانول داخل رگ نباشد با شروع تزریق محلول، بیمار احساس درد کرده و محل برآمده می شود.
• در افراد مسن رگ ها اسکلروتیک و سخت هستند و به سرعت پاره و به اصطلاح بومبه می شوند. برای جلوگیری از این مساله از سوزن های کمی کوچک تر استفاده کنید و تورنیکه را برای مدت طولانی نبندید.
• کانولهای وریدی نبایستی بیش از ۲ تا ۳ روز در یک محل باقی بمانند.

عوارض آنژیوکت

قرار دادن آنژیوکت در ورید دردناک است که می‌تواند موجب اضطراب و استرس شود. استفاده از بی‌حس‌کننده موضعی قبل از تعبیه آنژیوکت موجب کاسته شدن در بیمار می‌شود.عفونت، فلبیت، پاره شدن قسمتی از رگ و نشت دارو یا سرم، آمبولی هوا یا خونریزی که می‌تواند موجب هماتوم شود جزیی از عوارض آنژیوکت هستند.

به دلیل ریسک عفونت در محل آنژیوکت، مرکز کنترل و پیشگیری بیماری آمریکا توصیه می‌کند که کاتتر هر ۹۶ ساعت تعویض شود.اگرچه کاتتر وضعیت خوبی داشته باشد نباید مدت بیشتری از آنچه لازم است در رگ باشدنیاز به تعوض کاتتر به صورت روتین مورد بحث و اختلاف است. مدیریت کردن درست آنژیوکت می‌تواند موجب کاسته شدن از بروز عوارض ناخواسته شود.

کاربر گرامي لطفا نظرات خود را در مورد مطالب دلگرم بيان نماييد.

منبع:ویکی پدیا

——————————————————————————————-

مجله اینترنتی دلگرم

مرجان امینی